'De AIVD had dit moeten weten', minister Ollongren ontstemd na poging Russische beïnvloeding Tweede Kamer

De poging van een Russische zakenman om geld te regelen voor de politieke partij Splinter leidt tot ophef op het Binnenhof. Minister Ollongren is ontstemd dat de nationale veiligheidsdienst nergens van wist. "De AIVD had dit graag willen weten."

Een niet mis te verstaan signaal van demissionair minister van Binnenlandse Zaken Kasja Ollongren, verantwoordelijk voor de AIVD, dat er iets flink fout is gegaan. Dat politieke partij Splinter is benaderd door een Rus die 250.000 euro zei te kunnen regelen voor de partij, had de veiligheidsdienst moeten weten, zegt Ollongren.

Op de hoogte door EenVandaag

"We waarschuwen al jaren over Russische inmenging. Ik heb het via EenVandaag gehoord. De melding is niet bij mij of een collega binnen gekomen", zegt Ollongren.

De partijleiding van Splinter heeft het tot twee keer toe bij de veiligheidsdienst van de Kamer gemeld, maar kreeg nul op het rekest. Ook vond de dienst het niet nodig de AIVD in te seinen. Dat moet echt anders de volgende keer." Als wij zeggen richting politieke partijen, wees daar alert op, dan is het ook belangrijk dat die meldingen worden door gegeven. De AIVD had dit graag willen weten."

Potentieel groot gevaar

Ook in de Tweede Kamer zijn de fracties ontstemd. Zo vindt Barbara Kathman (PvdA) dat dit soort meldingen in de toekomst niet op de plank moeten blijven liggen. "Er moet een goede plek komen waar je dit soort incidenten moet kunnen melden. Het is niet niet opgepakt en dat is zorgwekkend."

VVD-Kamerlid Ulysse Ellian wil ook dat de AIVD dit soort zaken standaard op pakt. "Meneer Belikov heeft hier geen voet aan de grond gekregen, maar het potentiële gevaar is heel groot. Je wil niet dat een land als Rusland invloed in ons land kan uitoefenen. Dit is zeer ernstig en moet op hoogste niveau bekeken worden."

'Giften buiten EU verbieden'

De actie van de Rus zorgt er ook voor dat een oude discussie weer boven aan de Haagse agenda staat, namelijk die over financiering van politieke partijen. Het kabinet is al een tijd bezig met een wet die giften van buiten de Europese Unie aan banden moet leggen.

Wat Sjoerd Sjoerdsma (D66) betreft is daar flinke haast bij geboden. "Het is belangrijk dat het snel verboden wordt voor buitenlandse mogendheden om invloed te kopen op deze manier. Er is ook geen enkele reden waarom een Nederlandse politiek partij geld van buiten de EU zou worden aangeboden, laat staan dat het aangenomen wordt."

Topje van de ijsberg

De SP wil wat betreft de financiering en de transparantie van geldstromen richting politieke partijen nog een stap verder gaan. Renske Leijten vindt dat er nog lange weg te gaan is. "Het gaat hier over het topje van de ijsberg", zegt Kamerlid Leijten.

"Nu gaat het dan toevallig over een Rus. Maar welke bedrijven sponsoren partijen eigenlijk? Dat is totaal niet transparant in Nederland. Ik vraag me ook af of je überhaupt giften buiten Nederland moet accepteren. Dat gebrek aan openheid, daar zijn is Nederland al een paar keer over op de vingers getikt. En terecht, dat moet veel beter en inzichtelijker worden."