'Controle op euthanasie schiet tekort', experts willen meer duidelijkheid

De Hoge Raad moet zich uitspreken over wanneer euthanasie bij psychiatrische patiënten en demente ouderen is toegestaan. Dat zegt Jacob Kohnstamm, voorzitter van de Regionale Toetsing Commissies Euthanasie (RET’s). “Ik merk dat er over bepaalde rechtsvragen, wat wel en niet is toegestaan in bepaalde euthanasiezaken, veel maatschappelijke discussie is”, zegt Kohnstamm. “Het is goed als hier meer duidelijkheid over komt. Die kan de Hoge Raad geven.”

Kohnstamm denkt hierbij onder andere aan grensgevallen in de psychiatrie waar veel discussie onder artsen over is. “Een belangrijke rechtsvraag is bijvoorbeeld of er sprake moet zijn van een behandelrelatie tussen de arts die euthanasie verleent en de patiënt. En überhaupt in de psychiatrie: vinden we dat euthanasie bij psychiatrische patiënten mag? Ik vind van wel, maar laat de Hoge Raad dat maar bepalen."

LEES OOK: Artsen weigeren euthanasie op zwaar dementerenden

Toetsingscommissie had “stop” moeten roepen

De voorzitter van het hoogste toetsingsorgaan reageert hiermee op kritiek van artsen en deskundigen die van mening zijn dat de euthanasiewet is doorgeschoten in bepaalde gevallen. Zo stelt oud-toetsingscommissielid Theo Boer dat er veel eerder aan de rem had moeten worden getrokken. Boer: “Achteraf gezien had ik stop moeten roepen zeggen. Laat de rechter zich hier maar over uitspreken, hier gaan wij als toetsingscommissie niet over.”

Ook hoogleraar gezondheidsrecht Martin Buijsen kraakt de manier waarop het toezicht op euthanasie is geregeld in Nederland. Buijsen: “Wat mij tegen de borst stuit is dat het aan de commissie is om betekenis te geven aan de euthanasiewet.  Zij bepalen in hun eentje of de deur wijd of minder wordt open gezeten. Niemand heeft die mensen gekozen. Ik vind dat het parlement zich moet uitspreken over de reikwijdte van de euthanasiewet.“
 

Controle moet veel strenger

CU en SP vinden ook dat er snel iets veranderd moet worden aan de controle op euthanasie. Carla Dik Faber (CU):” “Het is goed als het OM controversiële zaken ook echt voor de rechter brengt. Er is heel erg behoefte aan duidelijkheid over wat nou wel of niet binnen de wet valt.”

LEES OOK: Zorgen over zelfdodingspoeder, wel behoefte aan 'zelfdodingsmiddel' 

SP-kamerlid Lilian Marijnissen is het hiermee eens en vindt dat het toezicht op euthanasie bij psychiatrische patiënten en demente ouderen überhaupt veel strenger moet. Marijnissen: ““Als de beroepsgroep-zoals de psychiaters-zich grote zorgen maken over de zorgvuldigheid, dan moeten echt alle alarmbellen afgaan. Het gaat om zeer kwetsbare mensen.”

Sinds de inwerkingtreding van de euthanasiewet in 2002 is er nog nooit een zaak voor de rechter gekomen. Op dit moment onderzoekt het OM wel twee euthanasiezaken. Maar nog niet duidelijk is of deze zaken voor de rechter komen.