Cold Case Teams: Bewaar politiegegevens zeventig jaar

De Cold Case Teams in Nederland willen dat de bewaartermijn van politiegegevens verlengd wordt tot minimaal zeventig jaar. Dat stelt Theo Vermeulen, teamleider van het Review & Cold Case Team Amsterdam in EenVandaag.

Vermeulen: “Het probleem is dat we oude dossiers die we nodig hebben, of oude bewijsmiddelen met nieuwe feiten omgeven, niet meer kunnen vinden of niet meer bij kunnen, omdat die vernietigd zijn comform de WPG, de Wet Politie Gegevens. Kijken we bijvoorbeeld naar hoe het Nederlands Forensisch Instituut werkt, die heeft een bewaartermijn gesteld van 70 jaar. Waarom 70 jaar? Iemand is tot aan zijn twaalfde niet vervolgbaar voor strafbare feiten. Dan is iemand 82 en als we het 82 jaar bewaard hebben dan denk ik dat wij met een goed gevoel kunnen uitleggen later aan de nabestaanden dat het ergens ook een keer ophoudt."

Steun advocatuur

Vermeulen krijgt steun uit onverwachte hoek. Advocaat mr. Geert Jan Knoops wil ook dat er meer en langer bewaard wordt. Knoops dient veel herzieningsverzoeken in van zaken die al door de rechter afgedaan zijn. In principe worden de dossiers dan vernietigd maar deze dossiers zijn cruciaal om later een eventueel succesvol herzieningsverzoek in te kunnen dienen. Knoops: Die wetgeving is destijds gebaseerd op puur economische afwegingen, niet vanuit de afweging dat je tien of vijtien jaar later nog wel eens een misdrijf kan oplossen." Ina Post, veroordeeld voor de moord op een bejaarde vrouw, werd dankzij het terugvinden van verloren gewaande dossiers, na jaren cel alsnog vrijgesproken. Knoops: "We werden gebeld door een gemeentearchivaris die van deze zaak las in de krant. Hij zei 'Ik heb in mijn archief nog stukken liggen van die zaak.' Mijn collega en ik zijn toen op een goede ochtend naar dat gemeentearchief gereden en daar vonden wij in archiefkasten de oude dagboeken, de journaals van de politie. Deze waren ogenschijnlijk vernietigd. Justitie zei ook tegen ons dat ze vernietigd waren. Dus ook daar zag je dat er stukken op tafel kwamen, die er eigenlijk niet meer waren, maar die wel heel belangrijk waren voor de ontknoping van de zaak."

Nationaal archief voor dossiers

Knoops pleit voor het aanleggen van een nationaal archief. "Het probleem nu is dat je ontzettend veel tijd verdoet aan het achterhalen van stukken die verspreid zijn. Een deel ligt op het politiebureau, een deel in het archief en een deel weer in het NFI. Maak er nou een centraal depot van, een centrale opslag waarbij alle strafdossiers integraal en permanent worden bewaard. En maak gelijk een centraal registratie- en opslagsysteem voor het biologisch sporenmateriaal."

Cruciale info

In de onderzoeken die de cold case teams draaien, blijken dossiers vaak onvolledig, vernietigd of verdwenen te zijn. Dat valt deels te verklaren door de Wet Politie Gegevens waarin is bepaald dat de meeste gegevens na vijf of tien jaar moeten worden vernietigd. Het belang van het bewaren van dossiers bleek onder anderen in de vermissingszaak van Cheryl Morriën. Vermeulen: "Daarin is een aantal keer het dossier weggegooid. Het zou voor vernietiging in aanmerking komen. Maar doordat het een collega zo nauw aan het hart ging heeft hij het een paar keer weg kunnen halen bij de vernietiger. Uiteindelijk heeft dat ertoe geleid dat wij de zaak weer konden oppakken."

Kosten nationaal archief strafdossiers en politiegegevens

Teamleider Vermeulen van het Cold Case Team Amsterdam weet dat een nationale opslag en een lange opslagduur geld gaat kosten maar dat is een afweging die de politiek moet maken: "Dat is wel de consequentie van dat we met zijn allen roepen dat moordzaken niet meer mogen verjaren of ernstige zedendelicten. Dat is inherent aan wat we met zijn allen willen: uiteindelijk gerechtigheid. Het kan toch niet de reden zijn dat moordenaars of verkrachters ongestraft wegkomen, omdat wij het dossier weggegooid hebben."