In het hele land zoekt het COA naar opvangplekken voor asielzoekers, een zoektocht die nog niet wil vlotten. Volgens de burgemeester van Nijmegen en de wethouder van Rijssen-Holten helpt het niet mee dat het COA zich niet aan de afspraken houdt.

Hubert Bruls, burgemeester van Nijmegen en wethouder Bert Tijhof van de gemeente Rijssen-Holten uitten hun onvrede over de afspraken die ze hebben gemaakt met het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). In Nijmegen zou een noodopvang sluiten, maar dat is nog niet gebeurd. En in Rijssen-Holten zouden ze juist een opvang openen, maar dat gaat niet volgens de afspraak.

Werkzaamheden zonder vergunning

De gemeente Rijssen-Holten kocht in oktober het vakantiepark De Lindenberg in Holten, dat nu verhuurd wordt aan het COA. Er zouden 250 vluchtelingen moeten komen, maar door een periode van beroep en bezwaren waar de gemeenten nu in zit, zal het nog even duren voor dat gebeurt. Het COA is al wel begonnen met werkzaamheden die ze zonder vergunning mogen uitvoeren.

"Direct binnen een week gingen er twee dingen fout bij de start van de werkzaamheden op het park. Zonder te communiceren met de buurt", zegt Tijhof. De organisatie heeft verschillende - volgens de wethouder goed bruikbare - spullen uit de huisjes weggegooid.

'Het ging in een grote container'

"Messen, vorken, stoelen, gordijnen kwamen in de container", vertelt Tijhof. "Terwijl we met elkaar hadden afgesproken: spullen die niet gebruikt worden en goed hergebruikt kunnen worden, bieden we aan kringlooporganisaties. Aan mensen die het wel nodig hebben." Dat gebeurde niet, volgens de wethouder. "Het ging in een grote container. Er hoefde maar één persoon toevallig langs te lopen en een foto te maken, en het stond breed uitgemeten in de krant", legt hij uit.

Daarnaast heeft de organisatie ook veel groen weggehaald, zoals struiken en heggen. "Er mocht gesnoeid worden van 3 meter tot 1 meter hoog, maar het ging bijna 10 centimeter onder de grond eraf. Een soort kaalslag", zegt de wethouder.

Het vertrouwen breekt af

Het helpt volgens de wethouder niet mee aan het vertrouwen van de mensen die in de omgeving wonen. "Je gaat met een bosmaaier door zo'n groenstrook en net zo snel als een boompje omgaat, breek je het vertrouwen af", zegt hij. "En het kost net zoveel tijd om het vertrouwen weer op te bouwen."

Er zijn gesprekken geweest met het COA hierover, en hoewel het vertrouwen een deuk heeft gehad, hoopt de wethouder in de toekomst goed samen te kunnen werken. "Dat er daar af en toe wat fout gaat, dat laat ook zien dat ook bij het COA gewoon mensen werken", zegt hij. Hij ziet ook dat de organisatie een enorme klus heeft aan het vinden van goede plekken.

Een moeilijke puzzel

Volgens Tijhof wordt er al hard gewerkt om de opvang te openen. Zo zijn nu alle huisjes leeg en worden ze aangepast voor de opvang. "Het zijn zaken die al gedaan kunnen worden zonder vergunning. Daarna kunnen we starten met de vergunningsplichtige werkzaamheden", vertelt hij. "En dan is het de stap naar het operationeel maken. Maar daar zit natuurlijk wel nog een periode in van bezwaar, beroep en dat soort zaken."

De wethouder denkt dat het misschien nog een jaar gaat duren voordat de opvang open kan. "En dan is er nog niets opgevangen." Tijhof vindt het een moeilijke puzzel. "Hoe doe je dit in de goede balans en hoe heb je voldoende aandacht en ruimte, ook voor de omwonenden?"

Al twee keer langer open

In Nijmegen is sinds april vorig jaar een van de grootste noodopvanglocaties in gebruik op sportpark Winkelsteeg. Het COA heeft al twee keer toestemming gekregen om de locatie langer open te houden dan in eerste instantie was afgesproken. 'Onder grote druk van de landelijke problemen in de opvangketen', zegt het college van burgemeester en wethouders. Nijmegen maakt al jaren veel en vaak ruimte voor de opvang van asielzoekers.

Maar op de Winkelsteeg moeten woningen worden gebouwd. De werkzaamheden daarvoor moeten in mei van start gaan, omdat de woningen anders niet op tijd opgeleverd worden. 'Uitstel zal onder geen enkele voorwaarde of omstandigheid meer worden verleend', staat in de brief aan het COA. Aan de Nijmeegse gemeenteraad laat het college weten dat ze denken dat het op tijd leeg krijgen van het park het COA veel moeite zal kosten, aangezien de problemen in de opvangketen nog steeds groot zijn.

Bron: EenVandaag

Nog lang niet leeg

Het COA is bezig met het verplaatsen van asielzoekers vanaf de Winkelsteeg, maar het terrein is nog lang niet leeg. Dat komt omdat er structureel te weinig opvangplaatsen in het land zijn, volgens een woordvoerder. Burgemeester Bruls merkt dat het voor het COA steeds moeilijker wordt om afspraken na te komen.

"Dat is een hele gevaarlijke ontwikkeling", zegt hij. Omdat gemeenten als Nijmegen volgens hem ruimhartig willen meewerken aan het beleid. "Als die niet helemaal kunnen vertrouwen op de afspraken, dan gaat er al iets fout."

Maanden van vertraging

"Je kan best wel eens hebben dat het een paar dagen of een week vertraagt. Maar niet maanden", vertelt de burgemeester. "Dat kun je één keer hebben met goede redenen, maar dat kun je niet twee keer halen, want dan gaat inderdaad dat vertrouwen snel weg."

Hiermee bedoelt hij de zoektocht van het COA naar een tweede opvangplek om de Winkelsteeg sneller leeg te krijgen. "Dat duurt maanden, waarbij van alles moet worden uitgezocht." Dat straalt volgens hem geen urgentie uit. "Dus aan de ene kant zegt men dat wij moeten helpen, want we hebben een crisis." Maar aan de andere kant vindt Bruls dat het COA te langzaam en ouderwets met de regels omgaat. "Dat gaat niet samen."

'We vragen het niet voor niets'

Een woordvoerder van het COA reageert op de uitspraken van burgemeester Bruls van Nijmegen: "We vragen niet voor niets naar noodopvang. Wij vinden het echt naar, maar we hebben gewoon géén plekken om mensen naar toe te brengen."

Volgens de woordvoerder zetten ze alles op alles om andere, alternatieve opvanglocaties voor asielzoekers beschikbaar te krijgen.

NSC en ChristenUnie pleiten voor een zogenaamde rode knop om jongeren digitaal beter te beschermen. Waarmee met één druk op de knop, al jouw online gegevens in één keer worden verwijderd. De vraag is of dat gaat werken.

Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet. Dat is de boodschap die Don Ceder van de ChristenUnie en Jesse Six Dijkstra van NSC aan de Tweede Kamer duidelijk willen maken. "Voordat je achttien bent, zijn er verschillende online profielen van je gemaakt."

Cookies slaan alles op

"Onze persoonlijke gegevens worden opgeslagen door cookies', zegt Lotje Beek, beleidsadviseur bij Bits of Freedom. "Cookies zijn een soort bestandjes die op een website zitten, en vervolgens vanaf de website terug gaan naar je computer'', legt ze uit. "Hierdoor houden ze bij wat jij online doet, op welke dingen je klikt, en voor hoelang."

"Deze informatie wordt vervolgens opgeslagen door bedrijven zoals Meta en Google. Op basis hiervan schetsen ze jouw persoonlijk profiel", vervolgt Beek. "Ze weten hierdoor precies welke boodschap ze aan jou kunnen meegeven, bijvoorbeeld om iets te kopen op het internet. Hierdoor verlies je de autonomie."

Persoonlijke online profiel

"Middels een online profiel kunnen bedrijven jou opdelen in bepaalde categorieën", vertelt cyberexpert Dave Maasland. "Bijvoorbeeld op interessegebied, leeftijdscategorie en of je man of vrouw bent. Dat kan heel gedetailleerd gaan."

"Maar dat gebeurt niet alleen via cookies", maakt hij duidelijk. "Ook je mobiele apparaat slaat informatie op. Het belangrijkst is dat mensen beseffen dat als je digitale voetsporen achterlaat, je snel persoonlijke informatie vrijgeeft."

Kansongelijkheid voor jongeren

Volgens NSC en ChristenUnie kunnen digitale profielen negatieve gevolgen hebben en leiden tot kansenongelijkheid. Ook beleidsadviseur Beek kan zich hierin vinden. "Vacatures voor mannelijke beroepen worden voor 90 procent vaker aan mannen laten zien, blijkt uit onderzoek van het College van de Rechten voor de Mens. Vrouwen zien weer vaker vacatures voor kappersopleidingen, waardoor zij vacatures als monteurs bijvoorbeeld missen. Dit levert minder kansen op en verdeelt de samenleving."

Ook cybersecurity-expert Maasland ziet problemen. "Als eenmaal iets op het internet staat, zal deze informatie niet snel verdwijnen. Bijvoorbeeld fanatieke berichten over je voetbalclub, of een boze reactie naar een leraar, die kunnen later altijd weer opduiken. Tijdens een ruzie of een sollicitatie bijvoorbeeld," legt hij uit.

'Niet hoe het internet werkt'

Precies hier zit volgens Maasland ook de crux. "De informatie op het internet staat altijd ergens opgeslagen, zelfs met een mooie rode knop. Hoe graag we ook een makkelijke oplossing willen, dit is niet hoe het internet werkt."

Desondanks vinden beide experts het goed dat NSC en ChristenUnie dit onderwerp onder de aandacht brengen. "Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet, maar we moeten in deze fase vooral kijken naar de voorkant," vervolgt Maasland. "Kinderen moeten weten dat het belangrijk is om na te denken wát je plaatst op het internet. De oplossing zit in meer educatie en mediabewustzijn. Niet bij een magische knop."

Een motie van wantrouwen dreigt voor PVV-minister Faber in de Tweede kamer. Ze weigert haar excuses aan te bieden voor het niet tekenen van vijf voordrachten voor lintjes. Morgenochtend moet de minister zich verantwoorden tijdens een debat.

Minister Marjolein Faber vindt dat het werk van de oud-vrijwilligers van het COA, die werden voorgedragen voor een lintje, haaks staat op haar migratiebeleid. Tijdens het vragenuur in de Tweede Kamer spraken veel Kamerleden daar schande van. Meerdere oppositiepartijen dreigen het vertrouwen in haar op te zeggen.

'Dat moet je niet politiek maken'

"En ik wil er alles aan doen om het tij te keren. Om de komst van zoveel mogelijk nieuwe asielzoekers en vreemdelingen naar Nederland te minimaliseren", zei ze dinsdag tijdens het vragenuur. "Dat signaal heb ik willen geven toen ik besloot de toekenning van lintjes niet te ondertekenen. En ik sta daar nog steeds achter."

Politiek commentator Joost Vullings vertelt dat de lintjes vooral een traditie zijn en niet politiek. "Dat is waardering voor werk dat je doet voor de samenleving. Dat moet je niet politiek maken." Maar dat heeft minister Faber volgens hem nu wel gedaan, door te weigeren een handtekening te zetten.

'Doe alsjeblieft normaal'

"De emoties liepen soms hoog op", vertelt Vullings over het vragenuur. "Er werd geroepen, de irritatie was groot." Zo noemde D66-leider Rob Jetten minister Faber 'een schande voor het ambt'.

Ook coalitiegenoten Caroline van der Plas van BBB en Pieter Omtzigt van NSC zijn volgens Vullings duidelijk geen fan van deze actie. "Je zag dat ze echt dachten: 'Faber, doe alsjeblieft normaal. Zeg gewoon sorry dan kunnen we door.'"

Asiel op de agenda

Volgens Vullings is dit vrijwel zeker een stunt van de PVV om asiel op de agenda te houden. "Daar trapt iedereen in, maar iedereen doet dat bewust. Ze weten natuurlijk dat dit is wat Wilders beoogt", legt hij uit. "De aandacht naar zich toetrekken. Hopen dat het weer over asiel gaat en hopen dat het over hem gaat en niet over andere dingen."

Maar daar spelen volgens hem nu ook andere partijen op in. "Die zeggen dat het nu eigenlijk gaat over het kleinzielige gedrag van de PVV-minister, om te maskeren dat Faber niks voor elkaar krijgt."

Eenheid van kabinetsbeleid

Ondertussen hebben premier Schoof en minister Judith Uitermark getekend voor de lintjes, maar daarmee is het probleem nog niet weg, zegt Vullings. "De eenheid van het kabinetsbeleid staat op het spel. We hebben gewoon een minister die haar goddelijke gang gaat en dan nog wel zeggen: 'Als Dick Schoof voor die lintjes tekent, dan verzet ik mij niet.'"

"Maar iedereen in Nederland weet dat zij eigenlijk tegen die lintjes is", gaat hij verder. "En zo werkt het niet in een kabinet. Een kabinet spreekt met één mond. Als er een besluit is genomen, ga je er met z'n allen achterstaan en is het niet de bedoeling dat je ervan wegloopt."

Een keer sorry zeggen

Het gaat volgens de politiek commentator waarschijnlijk niet tot een ruzie binnen het kabinet leiden. "Ik denk dat de PVV erop rekent dat de coalitie uiteindelijk Faber niet zal wegsturen", vertelt hij. "Want als je Faber wegstuurt, de lievelingsminister van Wilders, dan zet je de hele boel op het spel. En daar lijkt nog niemand aan toe te zijn."

"Maar wat ze natuurlijk wel willen, is dat Faber ergens een keer sorry zegt. We hebben haar gezien in het vraaguur, waar ze drie kwartier lang hetzelfde antwoord gaf." Dat wordt volgens Vullings nog het meest lastig en pijnlijk voor de coalitie tijdens het debat morgen.