Het aantal mensen dat aangeeft de nieuwe regels maar beperkt of niet op te volgen, is gestegen van 8 naar 17 procent, blijkt uit onderzoek onder leden van het Opiniepanel. Panelleden Jos, Ted en Marian leggen uit waarom ze het coronabeleid niet steunen.

Jos van de Mortel (61), vastgoedontwikkelaar en -beheerder

"We verliezen de belangrijkere zaken uit het oog", vindt Jos. "De gevolgen voor het klimaat en de economie zullen achteraf enorm zijn en tot veel ellende leiden. We blijven nu allemaal massaal weg uit gebieden die afhankelijk zijn van toerisme. De mensen daar worden nog armer. Kun je het hen dan kwalijk nemen als ze straks nog meer regenwoud gaan kappen om niet te verhongeren?"

Bang voor spijt

"Ik vind het erg dat we het niet meer hebben over het beschermen van fauna en flora en het bestrijden van honger in de wereld. Iedere dag zien we alleen maar virologen op tv die ervoor zorgen dat we in een angstcultuur leven waarbij we ons maar op COVID-19 focussen", zegt hij.

Hij is bang dat we over 10 jaar heel veel spijt hebben. "Omdat we zoveel miljarden aan corona hebben besteed en geen geld meer hebben om sluipmoordenaars als de plastic soup of fijnstof aan te pakken."

Groepsimmuniteit

Jos gelooft dat het opbouwen van groepsimmuniteit nu de enige manier is om het virus onder controle te krijgen. "Dat klinkt hard, maar we moeten het nu vrij laten en over ons heen laten komen. De Spaanse en Mexicaanse griep waren ook na een jaar weg. De zelfisolatie maakt ons juist kwetsbaar. We moeten zorgen dat we allemaal licht besmet raken."

Daarom wast hij zijn handen alleen nog op verzoek van anderen, vertelt hij. "En ik geef weer een hand als de ander dat ook wil. Ik hoorde gisteren Marion Koopmans zeggen dat we er nog wel een jaar mee bezig zijn, een ramp. Als dat zo is, voorzie ik nog veel meer faillissementen bij mijn huurders, die veelal in de horeca zitten."

Marian van Noort (52), zzp'er

"Afgelopen maandag heb ik niet naar de persconferentie gekeken. Mijn nekharen gaan ervan overeind staan. Ik wil niet op deze manier betutteld worden. Een regering die zich als een boze vader opstelt, krijgt opstandige kinderen. Denk jij dat mensen niet thuis verder feesten als ze om 22 uur de kroeg uitmoeten? Ik kies voor vertrouwen in plaats van angst. Angst om te leven is geen leven", is Marian van mening.

Onnodig veel kapot

"Er worden voortdurend oplossingen geboden die geen oplossingen zijn", zegt ze. "Op basis van verkeerde informatie worden verkeerde beslissingen genomen. Bijvoorbeeld dat we niet meer langs de sportvelden mogen staan om naar onze kinderen te kijken, terwijl we weten dat besmettingen buiten niet plaatsvinden. Er gaat onnodig zóveel kapot."

Ze is een groot voorstander van een omgekeerde lockdown. "Die kan ik namelijk wél uitleggen. Iedereen die zich kwetsbaar voelt, moet zichzelf vooral beschermen en in isolatie gaan. Maar laat de andere mensen vrij." Met het desinfecteren van haar handen is ze gestopt. "In die gels zit zoveel alcohol, je moet oppassen dat je je immuunsysteem niet teveel verzwakt door helemaal niet meer in contact met bacteriën te komen."

Kijk naar Zweden

Marian volgt met interesse het het 'succesverhaal' van Zweden. "De toon van de Zweedse overheid is zo anders. De Zweedse bevolking werd aangesproken op hun persoonlijke verantwoordelijkheid en hun gezond verstand."

In Zweden was geen lockdown, terrassen bleven open en voetbaltrainingen gingen door. "En nu hebben de Zweden groepsimmuniteit voor het virus opgebouwd en is de ziekte onder controle. Terwijl wij hier in Nederland vanaf vandaag met mondkapjes de supermarkt in moeten." Overigens loopt het aantal besmettingen in Zweden momenteel snel op en is het aantal doden met 58 per 100.000 inwoners flink hoger dan Nederland, waar dit aantal 38 is.

Ted Köhler (75), gepensioneerd

"De nieuwe regels zijn een groot schandaal", vindt Ted. "Geen publiek meer bij voetbalstadions, hoezo? Op basis van welke onderzoeken wordt zo'n besluit genomen? Er zijn geen besmettingen in de buitenlucht. De Black Lives Matter-demonstraties zijn ook geen coronabrandhaarden geworden. Maar ondertussen worden evenementen in de buitenlucht afgelast, zelfs op scholen."

Poppenkast

Ted vindt de maatregelen disproportioneel en niet te handhaven. "Dan sta je bij de supermarkt op een karretje te wachten omdat het binnen niet te druk mag worden. Maar in die wachtrij sta je schouder aan schouder met anderen en wordt de anderhalve meter totaal niet gehandhaafd. Dan denk ik echt: wat is dit voor een poppenkast."

Ook het dragen van niet-medische mondkapjes en de registratieplicht in de horeca vindt Ted absurde maatregelen. "Ik wilde laatst in Almere bij een fastfoodrestaurant naar binnen en daar moest ik mijn handen wassen en me registreren. Maar wat ze daar allemaal over me wilden weten, dat weet zelfs mijn moeder niet over mij. Ik ben de deur weer uitgelopen, dan maar geen gefrituurde kip."

Teveel fouten

De persconferenties van premier Rutte kijkt Ted allang niet meer. "Ik kan niet meer luisteren naar die spreekstalmeester. Rutte heeft fout op fout gestapeld. Het tekort aan testen, de ventilatiesystemen. Ik wantrouw het hele zooitje in Den Haag. Rutte zei in het begin van de crisis dat we toe moesten naar groepsimmuniteit in Nederland, maar nu ontkent hij dat en zegt hij: 'daar heb ik het nooit over gehad'. Maar dat liegt hij, het staat op beeld."

Door die uitspraken is hij de motivatie kwijt om zich aan de regels te houden. Op de biljartvereniging mogen we elkaar ook niet meer de hand schudden. Ik mis dat enorm. Ik kijk uit naar de tijd dat ik de winnaar weer kan feliciteren met een handdruk."

Israël voert de militaire strijd tegen Hamas op en wil delen van de Gazastrook bezetten, zegt premier Benjamin Netanyahu. Maar experts vragen zich af wat het plan is: "Gaza veroveren is niet zo moeilijk, het gebied daarna behouden is veel ingewikkelder."

Premier Netanyahu kondigde vandaag een intensieve militaire operatie aan met als doel om Hamas te verslaan. Volgens hem zal Israël Gaza niet binnenvallen om zich vervolgens weer terug te trekken: "De bedoeling is het tegenovergestelde daarvan."

'Dagen tot paar weken'

Het Israëlische leger heeft inmiddels tienduizenden reservisten opgeroepen voor het aanstaande offensief in Gaza. Een bezetting van de Gazastrook zou dan ook snel een feit kunnen zijn, denkt oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruijf. "Ik denk ook dat het Israël gaat lukken."

Hij verwacht dat Israël de Gazastrook 'binnen een paar dagen of een paar weken' kan veroveren. "Dan heb je heel Gaza wel onder controle. Het probleem is dan alleen: er wonen wel 2,2 miljoen mensen, hoe krijg je die onder controle?", zegt De Kruif. "Land bezetten is iets anders dan land ook daadwerkelijk bezet houden."

Situatie van voor 2005

Een nieuw militair offensief zou goed het einde kunnen betekenen van een Palestijns Gaza, denkt Midden-Oosten-deskundige Peter Malcontent: "Je mag concluderen uit de woorden van politici in het Israëlische veiligheidskabinet dat er een herbezetting komt."

Daarmee zouden we teruggaan naar de situatie van voor 2005, toen Israël tientallen jaren ook de hele Gazastrook in handen had, vertelt hij. "En dus zullen er straks ook nieuwe nederzettingen gebouwd gaan worden voor Israëlische Joden in Gaza."

'Terecht op een kluitje'

Netanyahu liet in zijn aankondiging van het nieuwe militaire offensief weten dat de inwoners van Gaza zullen worden 'verplaatst'. Voor hun eigen bescherming, voegde de Israëlische premier daaraan toe. Malcontent verwacht dat de Palestijnen zullen worden verdreven naar het zuiden. "Die komen daar dan terecht op een kluitje."

Een aantal ministers in het kabinet van Netanyahu zijn volgens de Midden-Oosten-expert extreem nationalistisch. "Die hebben deze plannen al veel langer", weet hij. "Eigenlijk kon je op je vingers natellen dat dit zou gaan gebeuren."

Al weken geen hulp

Het Israëlische leger heeft op dit moment al zo'n 70 procent van de Gazastrook onder controle. Volgens persbureau AP zou een totale verovering betekenen dat honderdduizenden Palestijnen hun verblijfplaats kwijtraken.

Daar komt bij dat de mensen in Gaza al weken zonder voedsel, schoon water, medicijnen en medische hulp zitten. Israël houdt de grenzen met Gaza sinds 2 maart dicht voor humanitaire hulp. Internationale hulporganisaties waarschuwden vorige week dat de laatste voorraden inmiddels zijn uitgedeeld.

'Moet proportioneel zijn'

De Kruif zet dan ook vraagtekens bij een nog verdere uitbreiding van het bezette gebied. "Ik heb beelden gezien van 7 oktober, die zijn vreselijk", zegt hij over de aanslag van Hamas op Israël. "Maar is dat nou een reden om 2,2 miljoen mensen op een heel klein stukje grond te gaan concentreren?"

De maatregelen die Israël neemt in reactie op de aanslag van 7 oktober 2023 moeten wel proportioneel zijn, zegt hij. "Dus die moeten in verhouding zijn met het gevaar dat er uitgaat van de extremisten van Hamas."

Ander soort oorlog

Een volledige bezetting van de Gazastrook leidt uiteindelijk tot een ander soort oorlog met Hamas, legt de oud-commandant uit. "Wij noemen dat een asymmetrische of een irreguliere oorlog." Dat betekent volgens hem dat er straks bijvoorbeeld meer aanslagen zullen worden gepleegd.

De bestrijding hiervan en het handhaven van de status quo is een kwestie van een lange adem die veel inspanning kost, benadrukt De Kruif. "En als er één ding is wat Israel niet heeft, dan zijn het de vele militairen die daarvoor nodig zijn."

Terughalen van gijzelaars

Los van de strijd met Hamas is bovendien de grote vraag of het andere doel van Netanyahu wel bereikt kan worden: het terughalen van de Israëlische gijzelaars in Gaza. "Bij een totale bezetting is de kans juist groter dat de gijzelaars dood gaan", zegt Malcontent. "Een intensivering van de strijd in Gaza heeft dus gevolgen."

Toch is de verwachting van beide deskundigen dat Israël doorzet. "Ze hebben ook het militaire vermogen", vertelt De Kruijf. "Hamas is relatief verzwakt. Maar vooral heeft Israël - waarschijnlijk - de steun van de president van de Verenigde Staten om dit te kunnen doen."

Internationale steun

Tegelijkertijd denkt de oud-commandant dat internationaal de steun voor Israël sterk zal afnemen bij een nieuw offensief in Gaza. "Israël zou zich dat meer moeten afvragen", zegt hij.

Wat is zo'n kortetermijnsucces om een bufferstrook te creëren je waard als je op lange termijn steun verliest in heel de wereld", legt De Kruif uit. "Terwijl je die steun hard nodig kan hebben. Want de echte vijand van Israël is Iran en die wordt gesteund door Rusland. Dus het conflict is nog lang niet ten einde."