radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Bemiddelaar Egypte trekt duidelijke lijn en voegt zich bij aanklacht tegen Israël: 'Grote en opvallende stap'

Bemiddelaar Egypte trekt duidelijke lijn en voegt zich bij aanklacht tegen Israël: 'Grote en opvallende stap'
Honderdduizenden Palestijnen moeten weer vluchten
Bron: AFP

Het was een historisch moment te noemen: Egypte - inmiddels 45 jaar politiek bondgenoot - is klaar met de agressie van Israël in Gaza en heeft het land nu zelfs aangeklaagd. "Ze hebben altijd gezegd dat er een rode lijn is."

De aanklacht van Eypte is opvallend, omdat het als eerste Arabische land in 1979 Israël als staat erkende. Een jaar later tekenden beide landen de Camp David-akkoorden, die voor vrede tussen de landen zorgden.

Spagaat

Sinds de oorlog in Gaza is de relatie heel slecht. In februari dreigde Egypte zelfs de vredesakkoorden te vernietigen als Israël Rafah zou binnenvallen. Dat is nog niet gebeurd, maar Egypte sleept nu wel Israël voor het Internationaal Gerechtshof.

Egypte-correspondent Edward Cousin zegt dat Egypte in dit conflict in een spagaat zit. "Politiek gezien is Egypte een goede bondgenoot is van Israël, maar de bevolking is pro-Palestijns. Het lot van de Palestijnen gaat de Egyptenaren heel erg aan."

Grote en opvallende stap

Daarbij bemiddelt Egypte samen met Qatar in het conflict. "Anderhalve week geleden hoorden we dat een voorstel voor een staakt-het-vuren werd geaccepteerd door Hamas, maar niet door Israël", vertelt Cousin. "Ook daar was Egypte niet blij mee."

Het land heeft sowieso meerdere kritische verklaringen gemaakt, maar nooit echt stappen genomen om druk op te voeren of iets te doen om te verhinderen dat Israël zo doorgaat. "Dat Egypte dat nu wel doet, is een grote en opvallende stap."

Bekijk ook

Situatie nu

Het heeft alles te maken met de aanval van Israël op Rafah. De situatie in Gaza is nu heel slecht. Israël ziet Rafah als laatste bolwerk van Hamas. De stad ligt in het zuiden van de Gaza-strook, dicht bij de grens met Egypte. Maar door de oorlog in de rest van Gaza zijn ondertussen veel burgers naar Rafah gevlucht. En nu zegt het Israëlische leger tegen honderdduizenden Palestijnen: jullie moeten weg.

De VN schat dat inmiddels zo'n 360 duizend Palestijnen vanuit Rafah op de vlucht zijn geslagen. Zij moeten van Israël naar een evacuatiezone in het midden van de Gazastrook, maar ook daar is de situatie slecht. Volgens hulporganisaties is er geen plek voor zoveel mensen. Ook voedsel en medicijnen zijn er bijna niet. De grensovergangen in het zuiden, die belangrijk zijn voor hulpgoederen, heeft Israël inmiddels in handen. Volgens de VN houdt Israël die routes potdicht.

Rode lijn

"Voor zover ik het kan inzien is het overnemen van die grensovergang iets wat heel erg steekt bij Egypte, daar zijn ze echt niet blij mee", zegt Cousin. Daarbij is het een doorn in het oog voor Egypte dat Israël - ondanks de grote vrees voor veel burgerdoden - alsnog Rafah is binnengevallen. "Ze hebben altijd gezegd dat er een rode lijn is: niet Rafah binnenvallen. Nu dat toch is gebeurd, heeft Egypte zich aangesloten bij de aanklacht bij het Internationaal Gerechtshof."

De actie van Egypte is volgens Cousin ook een manier om te uiten dat ze echt niet blij zijn dat Israël die grensovergang heeft overgenomen. "Ze willen dat dat tussen hen en de Palestijnen is. De grensovergang is nu gesloten, terwijl Egypte de hulpgoederen het gebied in wil sturen." Het vredesverdrag opzeggen zit er alleen voorlopig niet in. "Dat is heel veel stappen verder dan wat we nu zien."

Waarom Egypte zich bij aanklacht tegen Israël voegt

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Minder zorgstudenten in het mbo, terwijl personeelstekort groeit: 'We moeten ons rot schrikken als samenleving'

Het aantal studenten op mbo-opleidingen voor verpleegkundigen en verzorgenden blijft maar dalen. In de laatste 5 jaar ging het om een daling van 30 procent, terwijl er juist veel vraag is naar zorgpersoneel. De MBO Raad wil nu actie van het kabinet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn
Bron: Unsplash

Een groep astronomen trekt aan de bel, want de kans dat een asteroïde de aarde gaat raken wordt steeds groter. In 2 weken tijd steeg deze van 2,6 naar 3,1 procent. "Historisch, maar niet te vergelijken met de asteroïde die dinosaurus heeft uitgeroeid."

De asteroïde, die volgens NASA op 22 december 2032 de aarde zou kunnen raken, heeft zelfs al een naam: 2024 YR4. Hij heeft een geschatte doorsnee van tussen de 40 en 90 meter, en verplaatst zich met een snelheid van meer dan 10 kilometer per seconde. Mocht hij de aarde raken, dan krijgen we dus met een flinke klap te maken.

'Neem het met een korrel zout'

Zijn we over 7 jaar in gevaar? Als je het aan ruimtevaartspecialist Angelo Vermeulen vraagt, niet. "Je moet het met een grote korrel zout nemen", merkt hij op. "Het is een vrij relatief hoog cijfer. Maar de gemeenschap van astronomen wereldwijd maakt zich eigenlijk geen zorgen."

"Want wat er meestal gebeurt, is dat naarmate men meer en meer informatie te weten komt over de baan en de snelheid van de asteroïde, door meerdere metingen te doen, ze zich eigenlijk realiseren dat de kans kleiner wordt dat hij de aarde zou raken."

Bekijk ook

Nog geen 'doomsdag'

"Dit is dus zeker nog geen 'doomsday-scenario'", zegt Vermeulen. Op het moment van de eerste observatie is de asteroïde namelijk nog ver verwijderd van de aarde. Het is een klein object in de verre verte. Om hem te spotten hebben astronomen een sterke telescoop nodig.

"Dan probeer je zo goed mogelijk de baan en de snelheid op te meten", legt hij uit. "Het percentage gaat dan vaak schommelen, soms omhoog en dan soms weer omlaag. Wanneer hij dichterbij de aarde zit kunnen we hem veel makkelijker observeren en opmeten." Pas dan kunnen astronomen écht spreken over de kans op een inslag. "Maar in het verleden is eigenlijk altijd gebleken dat die kans dan 0 procent werd en dat het dan langs de aarde heen vliegt."

Meerdere asteroïden in zonnestel

Naast 2024 YR4 vliegen er meer dan een miljoen asteroïden door het zonnestel, weet Vermeulen. Tussen Mars en Jupiter zit een asteroïdengordel waar een groot deel van deze 'mini planeetjes' vliegen. "Die zitten daar eigenlijk vrij veilig, want ze draaien in een baan om de zon. Ze zijn geen bedreiging."

"Maar er zijn dus ook asteroïden die los door het zonnestelsel vliegen." En voor die losse - zoals 2024 YR4 - moeten we uitkijken. "Ze zouden mogelijk op de aarde kunnen neerstorten. En dat is in het verleden al gebeurd, er zijn genoeg voorbeelden. De bekendste is natuurlijk het uitsterven van de dinosauriërs, veroorzaakt is door zo'n inslag."

Bekijk ook

Zeer zeldzame gebeurtenis

Ook in de Amerikaanse staat Arizona sloeg zo'n 50.000 jaar geleden een asteroïde in. Onderzoekers schatten in dat deze een diameter van ongeveer 50 meter had en rond de 300.000 ton woog. "Je kan hem bezichtigen, een prachtige geologische formatie", noemt de ruimtevaartspecialist het.

De aarde blijft dus niet gespaard van zulke inslagen, vertelt Vermeulen. "Maar dat het zal gebeuren in een tijdbestek van een mensenleven is zeer zeldzaam."

DART

Ook vertelt de ruimtevaartspecials dat NASA technologie heeft ontwikkeld om de banen van asteroïden te wijzigen, zodat ze de aarde niet raken. "Tijdens die missie, genaamd DART, heeft men met een ruimte toestel van ongeveer 600 kilo recht op een asteroïde laten inslaan om te zien of we de baan van die asteroïde konden wijzigen."

"En dat is een groot succes geworden", gaat hij verder. De baan is zelfs veel meer veranderd dan gehoopt. "Dus we kunnen asteroïden wel van een baan doen afwijken. En als je dat op tijd doet, zelfs al is het een kleine wijziging, dan heeft het groot effect wanneer het in de buurt van de aarde komt."

Bekijk ook

Tsunami als gevolg

Maar stel het gebeurt wel, hoe zou dat er dan uit zien? "De gevolgen van zo'n inslag zijn niet te overzien", antwoordt Vermeulen. "Maar het zal minder apocalyptisch zijn dan wat je ziet in films."

En dat komt vooral doordat het grootste oppervlak van de aarde, ongeveer 70 procent, bedekt is met water. "In het Los Alamos National Laboratory heeft men een computersimulatie laten maken (van een asteroïde inslag, red.). En zo hebben ze ontdekt dat het best meevalt. Wat je krijgt is een tsunami, en het blijkt dat maar een fractie van de totale energie van die asteroïde omgezet wordt in golven. De golven zullen niet zo heel ver reizen. Dus we kunnen daar ook wel wat wat geruster over zijn."

Aardbevingen en klimaatverandering

Wel kan die eventuele inslag op 22 december 2032 voor seismisch effecten zorgen, zoals een aardbeving. "En in een gebied waar veel vulkanische activiteit is, kan het die activiteit gaan uitlokken. Want je krijgt bij een inslag sowieso een enorme schokgolf als een asteroïde in de atmosfeer ontploft of op aarde neerstort." Hij vergelijkt het met honderdmaal de kracht van een bom van Hiroshima.

"En als zo'n ding in de atmosfeer komt, genereert dat verder ook heel veel hitte waardoor het branden kan veroorzaken", gaat Vermeulen verder. "Dat is een effect dat lang na de inslag nog kan blijven doorwerken, het werpt allerlei stoffen in de atmosfeer op, die dan een deel van het zonlicht kunnen blokkeren en waardoor je het klimaat kan gaan verstoren."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant