meer NPO start

Bedreigde dieren in een potje? Geen punt voor de Wereldgezondheidsorganisatie

Bedreigde dieren in een potje? Geen punt voor de Wereldgezondheidsorganisatie
Bron: AFP

Traditionele Chinese medicijnen krijgen erkenning en daar is het land blij mee. Maar of het goed nieuws is, is nog maar de vraag. Natuurbeschermers vrezen de genadeklap voor ernstig bedreigde diersoorten zoals de neushoorn, tijger en het schubdier.

Grote kans dat u nog nooit heeft gehoord van de pangolin, ook bekend als het schubdier. Wie er nog nog nooit eentje heeft gezien kan zich beter haasten, want dit onschuldige kleine zoogdier - dat nog het meest op een draakje lijkt - is het meest gestroopte dier ter wereld. In de traditionele Chinese geneeskunde worden de schubben van de pangolin helende krachten toegedicht en worden er honderdduizenden van in pilletjes en poeders vermalen. In de afgelopen 10 jaar zijn meer dan een miljoen pangolins illegaal gedood en verhandeld.

In beslaggenomen pangolin schubben and olifantivoor in China
Bron: EPA
In beslaggenomen pangolin schubben and olifantivoor in China

Genadeklap voor bedreigde dier- en plantensoorten

Deze week neemt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) traditionele Chinese medicijnen (TCM) op in zijn 'lijst van ziektes en diagnoses'. Dat is een internationaal erkend naslagwerk waarvoor in alle delen van de wereld statistische informatie wordt verzameld over ziektebeelden en de manier waarop deze gediagnosticeerd worden. De zorg is dat de opname van traditionele Chinese medicijnen in deze lijst zal leiden tot nog meer stroperij van ernstig bedreigde diersoorten zoals tijger, neushoorn, olifant en schubdier. Allemaal diersoorten die worden gebruikt voor illegaal verhandelde Chinese medicijnen.

Veel mensen in Azië geloven dat specifieke lichaamsonderdelen van dieren helend werken bij allerlei ziektes en kwalen. Hoewel nooit wetenschappelijk bewezen heeft dit de afgelopen decennia geleid tot een enorme toename van de illegale handel in bedreigde dieren en planten. Dit wordt versterkt doordat China een economische wereldmacht is geworden en over de hele wereld centra uit de grond schieten die traditionele Chinese medicijnen promoten en verhandelen. Het gaat om een miljardenbusiness.

China heeft jaren gelobbyd bij WHO voor deze opname. Dat doet men niet voor niets.

Belangrijk exportmiddel

"China heeft duidelijk gemaakt dat het deze opname van de WHO ziet als erkenning van traditionele Chinese medicijnen en hierdoor een grote groei verwacht. Het land heeft jaren gelobbyd bij de WHO voor de opname en dat doet men niet voor niets", zegt Simone Eckhardt van SPOTS, een organisatie die zich inzet voor het beschermen van wilde katachtigen zoals tijger en leeuw.

"De Chinese overheid maakt er geen geheim van dat traditionele Chinese medicijnen een belangrijk exportmiddel zijn, maar daaruit ontstaat direct ook een reëel gevaar voor nog meer illegale handel in bedreigde diersoorten."

Bevroren pangolins in Indonesië
Bron: EPA
Bevroren pangolins in Indonesië

Ze eindigen allemaal in een potje

Pangolins, tijgers en neushoorns zijn de bekendste diersoorten die dreigen uit te sterven door de vraag vanuit Azië naar hun lichaamsonderdelen. Maar opkomend is ook de handel in vele andere diersoorten zoals beren, leeuwen, jaguars en zelfs stekelvarkens. Veelal gaat het om ernstig bedreigde diersoorten die door de vraag vanuit Azië worden weggeroofd uit het wild om te eindigen in een potje.

Meer dan 25 natuur- en dierenwelzijnsorganisaties van over de hele wereld hebben daarom een brief opgesteld waarin ze hun zorg uitspreken. Deze willen ze aanbieden aan de WHO. Hiermee willen zij hen wijzen op de mogelijke gevolgen van het besluit en vragen ze de WHO-leden (waaronder Nederland) hier actie op te ondernemen.

Politiek wuift bezwaren weg

Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Cultuur, dat namens Nederland zitting heeft in de WHO, geeft aan dat deze opname niet gezien mag worden als 'erkenning' van traditionele Chinese medicijnen. Men ziet daarom geen gevaar.

Afgelopen week naam een meerderheid van de Tweede Kamer echter een motie aan waarin voor een duidelijker standpunt werd gepleit tegen het gebruik van bedreigde dier- en plantensoorten in traditionele Chinese medicijnen. In een schriftelijk antwoord laat minister Bruins van Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) weten dat Nederland vóór opname zal stemmen, maar naar aanleiding van de motie wel met een kanttekening.

Werelderfgoed

'Nederland zal tijdens de conferentie bij de behandeling van de lijst een stemverklaring afleggen waarin zij het belang van het tegengaan van gebruik van bedreigde dier- en plantensoorten in traditionele medische producten en/of geneesmiddelen benadrukt. De regering beoogt op deze wijze in de geest van de motie te handelen,' schrijft Bruins een paar dagen geleden in zijn brief aan de Tweede Kamer.

De dierenbeschermers zijn er niet gerust op. 'Het Ministerie zegt dat we ons geen zorgen moeten maken maar we vinden dat naïef. Het gaat hier wellicht niet om wereldgezondheid, maar wel om werelderfgoed. Het kan niet zo zijn dat door deze beslissing van de WHO er nog meer druk gaat komen op al ernstig bedreigde dieren en planten.'

Bedreigde dieren in een potje

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom er nog steeds veel geweld in de voetbalwereld plaatsvindt

Intimidatie en bedreigingen van je eigen supporters: In de voetbalwereld komt dit nog steeds voor. Uit onderzoek van Trouw blijkt zelfs dat zeker 6 voetbalclubs bestuurders hier last van hebben, sommigen stapte zelfs op.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Weg van WhatsApp en dan? Signal, Telegram? De voor- en nadelen van alternatieve berichtenapps op een rij

Weg van WhatsApp en dan? Signal, Telegram? De voor- en nadelen van alternatieve berichtenapps op een rij
Berichtendiensten Telegram, WhatsApp en Signal
Bron: ANP

WhatsApp is al jaren de populairste berichtenapp in Nederland. Maar de app staat nu ineens behoorlijk ter discussie. Steeds meer mensen twijfelen over het gebruik ervan. Maar wat ga je dan gebruiken? En hoe weet je of je dan de juiste keuze maakt?

"Als je WhatsApp gebruikt, blijf je bijdragen aan de data-infrastructuur van big tech. Wie nu zegt: 'ik wil van WhatsApp af', neemt ook afstand van de invloed van tech-miljonairs", zegt directeur Marleen Stikker van Waag Futurelab en De Digitale Stad (DDS), een van de eerste online gemeenschappen ter wereld.

Gebrek aan factchecking

Volgens Stikker is een van de redenen waarom mensen WhatsApp verlaten de invloed van Meta, het bedrijf achter WhatsApp, Facebook en Instagram. "Zuckerberg heeft vanaf het begin laten zien weinig respect te hebben voor privacy en gebruikersrechten", zegt ze. "Toen hij merkte hoeveel persoonlijke data hij in handen kreeg, was zijn reactie: 'dumb fucks'. En bij het Cambridge Analytica-schandaal rond brexit werd die data zelfs gebruikt voor politieke manipulatie."

Ook het gebrek aan factchecking op Facebook en Instagram - ook van Meta - speelt mee, vertelt Stikker. "Zuckerberg heeft aangekondigd dat hij daar in Amerika mee stopt en dat is een zorgwekkende ontwikkeling. Wie nu zegt: 'ik wil van WhatsApp af', neemt dus afstand van de invloed van tech-miljonairs die in het gevlei willen komen van Trump."

Signal als alternatief

WhatsApp versleutelt berichten, maar verzamelt nog steeds metadata. "Ze kunnen niet zien wat je zegt, maar wel veel andere informatie verzamelen", legt Stikker uit. "Denk aan je contactenlijst, met wie en hoe vaak je communiceert en vanaf welke apparaten. Die metadata wordt bijgehouden en verhandeld."

Daarom zoeken veel mensen een alternatief, en Signal is daarbij favoriet. Volgens de Consumentenbond is het momenteel de meest gedownloade berichtenapp en de beste keuze voor wie privacy belangrijk vindt.

Bekijk ook

Hoe veilig is Signal?

Signal werkt bijna hetzelfde als WhatsApp. "Je installeert de app, koppelt je telefoonnummer en ziet direct welke contacten ook Signal gebruiken", staat op de website van de Consumentenbond. "Je kunt berichten sturen, bellen, foto's delen en groepschats starten."

Toch is er een belangrijk verschil: Signal bewaart geen gegevens over gebruikers. "Het grote voordeel is dat Signal geen metadata bijhoudt", zegt hoogleraar nieuwe media en digitale cultuur Richard Rogers. "Bij WhatsApp en Telegram moet je extra stappen nemen om je chats te beveiligen. Bij Signal is dat standaard ingeschakeld."

Geen commercieel bedrijf

Signal is geen commercieel bedrijf, maar een stichting. "Het is ooit opgezet door hacker-activisten", vertelt Rogers. "Ook de voormalige CEO van WhatsApp was erbij betrokken, maar Signal heeft altijd vastgehouden aan zijn non-profitmissie."

De stichting wordt geleid door Meredith Whittaker, een voorvechter van online privacy. "Dat betekent dat er geen commerciële aandeelhouders zijn die winst willen maken op jouw data", legt Stikker uit. "Signal is een zeldzaam voorbeeld van een techbedrijf dat niet draait om geld, maar om privacy."

info

Functies van Signal

  • Signal en WhatsApp bieden vergelijkbare manieren om te communiceren. Je kunt gesproken berichten versturen, korte video's opnemen met de selfiecamera en live bellen of videobellen via het telefoonsymbool in de app.
  • Met Signal kun je eenvoudig een Tikkie-betaalverzoek versturen. In plaats van te kiezen voor 'Deel via WhatsApp', druk je op het pijltje omhoog en selecteer je Signal als verzendoptie.
  • Een handige functie van Signal is dat je berichten kunt laten verdwijnen na een bepaalde tijd. Binnen elk gesprek kun je via het stopwatch-icoon instellen hoe lang een bericht zichtbaar blijft.
  • Wil je een bericht direct verwijderen? Dat kan zowel bij jezelf als bij de ontvanger(s) door het bericht ingedrukt te houden en op de verwijderknop te klikken
  • Ook voor foto's en video's biedt Signal extra privacy. Je kunt instellen dat een afbeelding of video slechts één keer bekeken kan worden. Dit doe je door, voordat je het bestand verstuurt, op het incognito-pictogram (het gezichtsmaskertje) te klikken. Dit verandert dan in '1x', waarna het bestand na openen direct verdwijnt.
  • Wil je langere berichten typen? Dan is de desktopversie van Signal handig. Je koppelt deze eenvoudig aan je telefoon door een QR-code te scannen.

Bron: de Consumentenbond

Slechte moderatie op Telegram

Telegram wordt ook vaak genoemd als alternatief, maar heeft een minder goede reputatie. "Het wordt bijvoorbeeld veel gebruikt door extremistische groepen, omdat de moderatie zwak is", zegt Rogers. "Signal wordt juist veel gebruikt door journalisten en mensenrechtenorganisaties vanwege de sterke beveiliging."

"Bij WhatsApp en Telegram moet je zelf extra beveiliging inschakelen, terwijl Signal standaard alles goed regelt." Maar volgens Rogers is Signal minder geschikt voor grote groepen. "Bij WhatsApp en Telegram kunnen groepschats honderden mensen bevatten, bij Signal ligt die grens lager."

Bekijk ook

Maatschappelijke verantwoordelijkheid

Volgens Stikker zijn er verschillende redenen waarom mensen overstappen naar Signal. "De meest principiële gebruikers zitten er al langer. Andere mensen vonden het eerst te ingewikkeld, maar willen nu bijdragen aan alternatieven."

Een groeiende groep maakt de overstap niet per se uit gemak, maar omdat ze een maatschappelijke verantwoordelijkheid voelen. "Als werkgevers, universiteiten of vriendengroepen Signal als norm gaan zien, volgen anderen vanzelf. We zitten nu in een transitie."

Rol van de overheid

Volgens haar is het niet alleen een persoonlijke keuze, maar ook een collectieve. "Als Europa en Nederland willen we niet afhankelijk zijn van grote techbedrijven. Door WhatsApp te verlaten en alternatieven te steunen, verander je het speelveld. Blijf je, dan blijft big tech bepalen hoe we communiceren."

De overheid kan een belangrijke rol spelen in de overstap naar privacyvriendelijke alternatieven, volgens Rogers. "Als zij zelf apps zoals Signal gebruiken, geven ze een krachtig signaal af." Daarnaast kunnen ze wetgeving maken om de bescherming van data en privacy te versterken. Door normen te stellen, bijvoorbeeld door WhatsApp te weren uit ambtelijke communicatie, kunnen ze helpen om veiligere alternatieven de standaard te maken.

De overstap: makkelijk of lastig?

Het overstappen naar Signal vergt wat moeite. "Je moet nieuwe groepen aanmaken en mensen uitnodigen", zegt Rogers. "Maar het werkt verder hetzelfde als WhatsApp, dus als je eenmaal bent overgestapt, merk je weinig verschil."

Daarnaast biedt Signal extra privacyopties. Je kunt bijvoorbeeld berichten automatisch laten verdwijnen, een pincode instellen en zelfs je telefoonnummer verbergen, staat op de website van de Consumentenbond.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant