Asterix & Obelix in de Haarlemmermeer

Heel Gallie bezet? Nee. Een kleine nederzetting bleef moedig weerstand bieden aan de overweldigers en maakte het leven van de Romeinen in de omliggende legerplaatsen niet gemakkelijk...

Zo begint elke Asterix en Obelix-strip. Wie kent het niet? Je ziet op

de kaart zo'n klein dorpje in Gallië (het huidige Frankrijk) met

een vergrootglas erboven. Eromheen de vier legerplaatsen waar de

Romeinen bivakkeren, hopend dat ze ooit het weerbarstige dorpje in

kunnen nemen...Aan deze strip moesten mijn collega Fannie Tijmstra en

ik denken bij de slepende zaak tussen het kleine Chipshol en

luchthavengigant Schiphol. Een klucht is het onderhand. Maar wel een,

die nader onderzoek verdient. We volgen de zaak dan ook sinds 2005.

Wat is er aan de hand? Het is eigenlijk simpel. Het bedrijfje Chipshol,

geleid door de familie Poot -Jan Poot senior (83) en Peter Poot,

junior- koopt in de jaren tachtig landbouwgrond aan vlak langs en bij

Schiphol. Jan Poot voorziet dan al dat de luchthaven een grote

aantrekkingskracht gaat hebben en bedrijvigheid aan zal trekken. Hij

wil een bedrijvenpark bouwen, high-tech bedrijven wel te verstaan. Een

van die stukjes grond die hij koopt is het Groenenbergterrein,

vlak langs de huidige Aalsmeerbaan. Een mooi plan, zo'n bedrijvenpark,

alleen: het blijft bij plannen tot nu toe. Want het kleine stukje grond

is al jaren inzet van een hevige strijd tussen Chipshol en Schiphol. De

luchthaven is intussen niet alleen maar luchthaven meer, maar sinds de

jaren negentig ook vastgoedondernemer. En de grond rond Schiphol is

bijna allemaal in handen van Schiphol Real Estate,

de vastgoedpoot van Schiphol. Allemaal volgebouwd met kantoren en

loodsen. Juist: behalve de lapjes grond van de familie Poot. Zo staat

op het Groenenbergterrein het gras kniehoog. Een eenzame fazant

scharrelt rond. Alles wijst op het dwarsbomen door Schiphol van een

concurrent in de achtertuin. Vastgoed brengt veel meer op dan al die

luchtvaartactiviteiten. Het wordt pas echt vervelend als die

concurrent, net zoals Asterix's dorpje, van geen wijken wil weten.

Bekijk hier het promo-filmpje van Schiphol Real Estate en zie hoe alles

is volgebouwd:

Het opmerkelijke aan de strijd tussen de familie Poot en Schiphol is

dat die laatste alles in het werk lijkt te stellen om overheid en

semi-overheid aan hun kant te krijgen, om zo Chipshol de voet dwars te

zetten. Dat is de luchthaven aardig gelukt in al die jaren. Zo

blokkeerde de provincie en de gemeente, op aandringen van de toenmalige

staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat Schultz van Haegen, ten

onrechte de bebouwing van het terrein. Onlangs hebben provincie en

gemeente min of meer gedwongen door de rechter een schadebedrag van in

totaal 13 miljoen euro betaald en willen ze weer om de tafel met Chipshol.

Even, in 2003, leek er een doorbraak voor het kleine Chipshol. Net toen

het bedrijfje kon beginnen met bouwen, stelde Schultz van Haegen een bouwverbod

in, op advies van de Luchtverkeersleiding. Onlangs is dat bouwverbod

opgeheven, omdat bleek dat het advies onvoldoende onderbouwd was.

Net zoals Asterix en Obelix avontuur op avontuur met de Romeinen

beleven, nam de zaak rond Chipshol eind vorig jaar een opmerkelijk

wending. Drie Haarlemse rechters, die de schadeclaim van Chipshol tegen

Schiphol al jaren behandelden, worden kort voor het slotpleidooi

-waarin bepaald zou worden hoeveel Schiphol zelf aan schadevergoeding

moet betalen- vervangen door nieuwe rechters. Hoogleraar staatsrecht Twan Tak vertelt

in onze uitzending afgelopen vrijdag dat hij van zijn

staatsrechterlijke stoel viel toen hij dit hoorde. ,,Het is een zeer

ongebruikelijke zaak om drie rechters tegelijkertijd te vervangen",

aldus Tak. Hij vindt dat er een onderzoek moet komen. ,,Ik krijg er de

vinger niet achter. Maar als ik in de politiek had gezeten, zou ik

zeggen: dit schreeuwt om een parlementaire enquete." .

We zetten het even op een rijtje: gemeente, provincie,

luchtverkeersleiding Nederland, Ministerie van Verkeer en Waterstaat,

mogelijkerwijs zelfs de rechterlijke macht....allemaal in stelling

gebracht om de (overigens niet meer dan 12 meter hoge) bebouwing van

een lapje grond te voorkomen. Ongelooflijk toch? Het is het verhaal van

het kleine dorpje in de Haarlemmermeer dat, zoals Asterix en Obelix,

dapper stand houdt tegen de overweldigers.

De laatste ontwikkeling in de Haarlemmermeerpolder is dat de luchthaven

nu aan de beurt is om te betalen: 19 miljoen euro aan schadevergoeding.

Dat weigert Schiphol-baas Cerfontaine, en is daarop afgelopen donderdag

naar de rechter gestapt. Maar alweer moet ons nationale luchthaven door

het stof. Gisteren bepaalde de rechter dat Schiphol de 19 miljoen

gewoon moet betalen.

Zou de familie Poot nu werkelijk de miljoenen van Schiphol op zijn

rekening bijgeschreven krijgen? Het is zoiets als dat de Romeinen

ineens een kudde everzwijnen en vaten wijn naar het Gallische dorpje

moeten brengen. Maar een gerechtelijk bevel negeren? 'Er zijn zoveel

rare dingen gebeurd in deze zaak, niets verbaast me meer', merkte Poot

vorige week op tegen collega Fannie.

Hoeveel heeft deze zaak de belastingbetaler al niet gekost? Provincie

en gemeente betaalden al 13 miljoen euro, Schiphol moet 19 miljoen

betalen, en dan lopen er nog zaken tegen de overheid (naar schatting:

31 miljoen) en de Luchtverkeersleiding Nederland (naar schatting: 67

miljoen euro). Met een beetje pech kost deze prestigestrijd van

Schiphol ons zo'n slordige 130 miljoen euro. Vrij vertaald: elke

Nederlander betaalt ruim 8 euro mee aan de belegering van Asterix en

Obelix' dorpje. En dan laten we de advocaatkosten gemakshalve nog maar

even buiten beschouwing.

Overigens werd begin deze week ook bekend dat de drie rechters die vrij plotseling van de zaak werden gehaald, niet onder

ede gehoord mogen worden. De Haagse rechtbank heeft het verzoek van

Chipshol hiertoe afgewezen. Volgens de rechter heeft Chipshol geen

enkel belang bij het voorlopige getuigenverhoor. Hoezo geen enkel

belang?

The story continues....

UPDATE 19 juli:

SP-kamerlid Emile Roemer zwengelde het debat over Chipshol in onze uitzending vrijdag aan. Nu lijken ook de PvdA en de VVD om:

Politiek wil onderzoek naar affaire Chipshol

DEN HAAG - Een ruime meerderheid in de Tweede Kamer wil een onafhankelijk onderzoek naar de rol van de diverse overheden in de Chipshol-affaire. PvdA en VVD steunen de SP, die van mening is dat gang van zaken rond het bouwverbod op het Groenenbergterrein bij Schiphol een nadere bestudering van het parlement verdient. De twee fracties hebben dat aan Cobouw laten weten.

Het onderzoek moet wat SP-Kamerlid Emile Roemer betreft duidelijk maken of Chipshol – zoals zij zelf beweert – inderdaad is tegengewerkt door onder meer Schiphol, de provincie Noord-Holland, de gemeente Haarlemmermeer en voormalig staatssecretaris Schultz.

Onderbouwing

Roemer wil weten hoe het mogelijk is dat er een bouwverbod is opgelegd zonder dat daarvoor destijds een goede onderbouwing voorhanden was. Ook vraagt hij zich af in hoeverre de verschillende overheden hebben samengespannen met Schiphol. PvdA-Kamerlid Roos Vermeij schaart zich achter het voornemen van haar SP-collega. Zij wil eerst bekijken in welke vorm het onderzoek moet worden gegoten. Een parlementaire enquête sluit zij op voorhand niet uit. “Al lijkt ons dat nu nog een te zwaar middel. Verstandiger is om eerst meer informatie te krijgen via een onderzoek”, aldus Vermeij.

Voor haar staat vast dat er “iets niet in de haak is” in de Chipshol-zaak. “Of de overheid en andere instanties de ontwikkelaar moedwillig hebben tegengewerkt, dat durf ik nog niet te zeggen.” De VVD ziet liever dat het geschil tussen Chipshol en Schiphol voor de rechter wordt uitgevochten. “Maar als er veel partijen zijn die een onderzoek willen, dan zullen wij ons daar niet tegen verzetten”, zegt VVD-Kamerlid Helma Neppérus.

Het CDA is voorlopig tegen een onderzoek, omdat er nog altijd rechtszaken lopen tussen Schiphol en Chipshol. “Het lijkt dan ook niet vruchtbaar om ons nu als politiek hierin te mengen”, laat Kamerlid Maarten Haverkamp weten. De CDA’er heeft wel het gevoel dat de overheid niet altijd even goed heeft gehandeld richting de projectontwikkelaar Chipshol. De partijgenoot van verkeersminister Eurlings vindt een onafhankelijk onderzoek of een parlementaire enquête echter te fors.

Vorig jaar slaagde oud-PvdA-Kamerlid Adri Duivesteijn door een gebrek aan politieke steun er niet in om een parlementair onderzoek naar de Chipshol-affaire af te dwingen. Directeur Peter Poot van Chipshol is dan ook blij verrast dat er nu wel een Kamermeerderheid is. “Hier hebben we natuurlijk altijd op gehoopt”, zegt hij. “Wij vinden dat deze affaire schreeuwt om een parlementair onderzoek. Het gaat immers over recht, belastinggeld en de groeimogelijkheden van Schiphol.”

(bron: COBOUW, Bas van Sluis)

Alles over de zaak Chipshol versus Schiphol kunt u overigens lezen op www.schipholwanbeleid.nl