Advocaat Philippe Schol overleefde een aanslag op zijn leven: 'Je bent constant op je hoede'

Op 6 november 2019 werd advocaat Philippe Schol neergeschoten. Het gebeurde ongeveer anderhalve maand na de moord op collega Derk Wiersum. Schol overleefde de aanslag maar net. Nu geeft hij voor het eerst een interview.

Zoals gebruikelijk liet advocaat Philippe Schol nog even de hond uit op die bewuste ochtend in november. Ineens hoorde hij twee harde knallen. Jongeren met vuurwerk, dacht hij toen nog. Maar er was iets anders aan de hand, bleek toen hij zich omdraaide en een derde knal hoorde.

Bijna doodgebloed

Een derde knal was een kogel die de slagader in zijn bovenbeen doorboorde. Bloed gutste uit de schotwond, terwijl Schol een grijze Volkswagen Polo met daarin twee mannelijke daders zag wegscheuren.

"Er kwam een buurman aan en die heeft met een handdoek de druk opgevoerd om mij te helpen het bloed te stelpen. Binnen een paar minuten was er politie en ook de ambulance, net op tijd. Later hoorde ik van de chirurg dat ik was doodgebloed als er niemand in de buurt was geweest."

Aanslag is werkgerelateerd

Schol zegt dat hij meteen wist dat de aanslag werkgerelateerd was. In de maanden voorafgaand zijn er meerdere signalen geweest die daarop duidden. Bekenden waarschuwden hem dat een kwaadwillende zijn privéadres wilde achterhalen, omdat die 'een appeltje met hem te schillen had'. En de Duitse politie (Schol woont net over de grens in Duitsland) was bij hem thuis op bezoek geweest.

"De Duitse politie zei dat er een melding was binnengekomen via de Nederlandse politie dat er concreet gedreigd werd mij te vermoorden. Ik heb zoiets nooit eerder meegemaakt. Wat de dreiging dan precies inhield, kreeg ik niet te horen. Dat was vertrouwelijk. Bij navraag bij de Nederlandse autoriteiten, werd mij kenbaar gemaakt dat ik mij geen zorgen hoefde te maken; veiligheidsmaatregelen waren niet nodig."

Personificatie van het kwaad

Philippe Schol is naast advocaat ook curator. Hij wordt door de rechtbank ingeschakeld om faillissementen af te handelen. De laatste jaren hebben curatoren er meer maatschappelijke taken bijgekregen, vertelt Schol. "We kijken naar de oorzaak van een faillissement, waarbij nu een actieve plicht bestaat om na te gaan of er fraude is gepleegd."

Als dat laatste het geval is, doet niet de staat of rechter, maar de curator daar aangifte van bij de politie en het fraudemeldpunt. Schol: "En daarmee is de curator meer de personificatie geworden van het kwaad, vooral voor mensen die dingen hebben gedaan die het daglicht niet kunnen verdragen."

Sportschool in Hengelo

In de dagen na de aanslag werd in de media een mogelijk verband gelegd tussen de aanslag en de moeizame afhandeling van het faillissement van de sportschool Olympic Gym Hengelo. Schol deed bij de politie aangifte van diefstal uit de boedel van de failliete sportschool, stelde de eigenaar persoonlijk aansprakelijk voor faillissementstekort van ruim 2 miljoen euro en gaf aan dat hij, gezien de inhoud van de aangeleverde administratie, de indruk had dat de eigenaar drugswinsten witwaste via de sportschool.

"Het was één van de meest extreme faillissementen. De bestuurder van de sportschool heeft mij geprobeerd te laten ontslaan bij de rechtbank, klachten ingediend bij INSOLAD, de vereniging van curatoren. Op alle manieren heeft hij geprobeerd mij weg te krijgen, maar geen van zijn pogingen slaagde."

Onderzoek loopt nog

Op de vraag of hij denkt dat de eigenaar van Olympic Gym achter de aanslag zit, zegt Schol niks te kunnen zeggen zolang het onderzoek nog loopt. "Die puntjes mogen anderen verbinden, het is nog onderwerp van recherche-onderzoek."

Advocaat Mayke Goris, die de oud-eigenaar van de sportschool bijstaat, laat weten dat haar cliënt niets van doen heeft met de aanslag.

Verdachten opgepakt

Inmiddels zijn er twee verdachten opgepakt. Volgende week staan ze voor de rechter in een eerste voorbereidende zitting. Zij zouden volgens Justitie in de grijze Polo hebben gezeten en de schoten hebben gelost.

Maar voor Schol blijft de onrust: "Je bent op je hoede. Elke auto die achter je rijdt, hoor je, je draait je de hele tijd om. Ik ben niet naïef, een idioot heeft bedacht dat ik eraan moet, omdat ik iemand een spiegel heb voorgehouden. Ze hebben nu misschien wel twee verdachten te pakken die betrokken zouden zijn bij het schieten, maar de opdrachtgever hebben ze niet."

Impact

De aanslag heeft een enorme impact op het leven van Schol. Hij heeft nog steeds veel last van zijn been en het is de vraag of dat ooit nog beter wordt.

"Mijn zenuwen zijn beschadigd, waardoor ik niet langer dan een half uur kan lopen. Ik kan niet meer doen wat ik heb gedaan en wat ik nog wil. Mijn partner merkt elke dag dat ik beperkt ben en op kantoor is om 14.00 of 15.00 uur de chocola wel op. Dan heb ik er 5 uur op zitten en kan ik niet meer verder."

Eigen beveiliging regelen

Na de moord op advocaat Derk Wiersum werden veel rechters, advocaten en officieren van justitie zwaar beveiligd. Honderden agenten werden ervoor ingezet. Maar toen Schol op de avond van de aanslag in het ziekenhuis bezoek kreeg van beveiligingsdeskundigen van de politie, was de boodschap dat hij zelf zijn beveiliging moet regelen.

"Ik heb direct gezegd dat dit met mijn werk te maken heeft, dat ik ben aangesteld door de rechtbank. Ik vind dat ik dezelfde rugdekking moet krijgen als een rechter of een officier van justitie, wanneer je wordt geconfronteerd met een moordaanslag. Ik verricht een maatschappelijke taak en dan is de boodschap, redt u zichzelf maar. Dan word je boos."

Dramatisch

Schol sliep slecht die eerste weken na de aanslag, was constant bezig met zijn veiligheid en die van zijn partner. Vanuit zijn ziekenhuisbed speurde de advocaat op internet af naar kogelvrije kleding. Schol is teleurgesteld in de wijze waarop Justitie met zijn beveiliging is omgegaan.

Of het nu ging om een tijdelijk safe house, de beveiliging van zijn huis of kantoor: iedere keer kreeg hij pas dingen voor elkaar na lang aandringen en het inschakelen van bijvoorbeeld de orde van advocaten en zijn beroepsverenging Insolad, zo vertelt hij. "Ik ruim de rotzooi op van de bv Nederland. Als er dan wat gebeurt, verwacht je rugdekking maar die krijg je niet. Behalve als je aandringt. Het hele beveiligingsaspect vind ik dramatisch."

Hokjesdenken

Schol heeft een brief gekregen van minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid. Hij betuigt daarin zijn medeleven. De advocaat neemt het de minister allemaal niet kwalijk, maar wel het systeem.

"De mensen die erover gaan, denken in hokjes. Wat mij is overkomen, daar hebben ze geen draaiboek voor."

Niet meer wachten

Hij heeft heel even overwogen te stoppen in die eerste dagen na de aanslag. Maar ondanks alles vindt hij zijn vak nog steeds heel leuk en uitdagend. De advocaat houdt van de dynamiek en de verscheidenheid aan mensen die hij op zijn weg tegenkomt. Maar er is wel degelijk iets veranderd.

"Laatst kreeg ik een zaak waarvan werd gezegd dat ik mij druk moest maken om drugscriminaliteit en motorbendes. Ik durf dat nog wel, maar ik schaal wel direct op, bel met politie en de officier van justitie. Ik wacht niet meer."