Of er na bijna 2 jaar een einde aan de oorlog in Gaza komt, ligt dus aan Hamas. Maar als de terreurgroep het akkoord ondertekent, tekent het eigenlijk ook voor de eigen 'ontmanteling'. Hoe realistisch is dat? Verslaggever Tom van 't Einde is op dit moment in Israël en beantwoordt jullie vragen.
1. Hoe geloofwaardig is het vredesplan?
"Ik denk dat je het helemaal geen vredesplan moet noemen, maar eerder een ultimatum", begint Van 't Einde. Hij ziet het plan dat eerder deze week is gepresenteerd als een dreigement van Trump en Netanyahu aan Hamas. Ook denkt hij dat het vredesplan de Israëlische premier meer ruimte geeft om 'te doen waar hij zin in heeft in Gaza'.
"Hij krijgt dus met andere woorden 'carte blanche' van Trump. En die onvoorwaardelijke steun, is nu heel duidelijk uitgesproken door de Amerikaanse president."
De verslaggever noemt het vredesplan een grote winst voor premier Netanyahu en merkt op dat het 'bizarre aan het plan' vooral de afwezigheid van Hamas is. 'De onderhandelingen zijn gedaan zonder de belangrijkste partner, of zoals een Israëliër het vanochtend tegen ons zei: 'Het is een bruiloft zonder de aanwezigheid van de bruid.'"
2. Waarom lijkt de internationale politiek toch met dit plan mee te gaan, terwijl de kans op succes klein lijkt?
Het antwoord op die vraag is heel simpel, zegt Van 't Einde: "Iedereen smacht naar een oplossing voor dit conflict. Iedereen is klaar met het lijden van de mensen in Gaza." Veel regeringsleiders willen dan ook zo snel mogelijk van de kwestie af. "Ze grijpen elke strohalm met alle liefde aan, ook als ze weten dat het weinig kans van slagen heeft."
Van 't Einde noemt het daarom logisch dat leiders achter het vredesplan van Trump staan. "Helemaal omdat veel West-Europese leiders Trump niet tegen de haren in willen strijken." Ze houden de Amerikaanse president graag te vriend. "Dat geldt trouwens ook voor leiders uit het Midden-Oosten."
"Misschien geloven ze niet helemaal in het plan", gaat de verslaggever verder, "maar ze hopen in ieder geval op zijn minst een wit voetje te halen." Dit vooral omdat wereldleiders bang zijn voor economische sancties als ze Trump tegenspreken.
3. Heeft Trump dit plan misschien vooral gemaakt om zichzelf politiek of persoonlijk te profileren, bijvoorbeeld met een Nobelprijs in het achterhoofd?
"Hij doet dit zeker met de Nobelprijs voor de Vrede in zijn achterhoofd", zegt de verslaggever. "De oorlog in Oekraïne zou hij op dag 1 oplossen, of in ieder geval een paar weken na zijn inauguratie, maar dat is natuurlijk niet gelukt."
Nu het de Amerikaanse president duidelijk is dat Poetin niet gaat toegeven, is er een ander conflict waar Trump zijn stempel op wil drukken, zegt Van 't Einde. "Dus ja, Trump doet dit zeker vanuit persoonlijk belang, hij heeft nog steeds de droom om de Nobelprijs voor de Vrede te krijgen."
"En Trump wil die prijs heel erg graag omdat Obama die volgens Trump onterecht heeft gekregen in 2009", gaat Van 't Einde verder. Ook hij weet niet, net als Trump én oud-president Barack Obama, waarom hem die Nobelprijs toen werd toegekend. "Dus eerlijk is eerlijk, Trump heeft eigenlijk wel een punt."
Van 't Einde zegt dat Trump vooral jaloers is op Obama en vindt dat hij zelf nu ook 'recht' heeft op de Nobelprijs voor de Vrede. "En daar is dit conflict in Gaza bij uitstek geschikt voor."
4. Trump leek eerder volledig achter Netanyahu te staan. Waarom komt hij nu met een vredesplan dat ook eisen aan Israël stelt?
Voor Netanyahu verandert er weinig met dit plan, zegt Van 't Einde. "Trump staat nog steeds vierkant achter hem", herhaalt hij. "En dat doet hij een paar weken nadat Israël heel brutaal Hamas in Qatar heeft proberen te bombarderen, waar ze in onderhandeling waren en waar ze eigenlijk veilig zouden moeten zijn."
Aan deze aanslag zaten geen consequenties voor Israël verbonden aangezien Amerika het nooit heeft veroordeeld, vertelt hij. "Sterker nog, Marco Rubio (Amerikaanse minster van Buitenlandse Zaken, red.) ging daarna op bezoek bij zijn Israëlische collega. En Netanyahu was voor de vierde keer in 8 maanden tijd - wat echt een unicum is - welkom in het Witte Huis. Je ziet echt aan alles dat hij het heel goed kan vinden met Trump."
5. Welke plannen zijn er in het vredesplan voor de wederopbouw van Gaza en voor medische en humanitaire hulp aan de bevolking?
"Trump is afgestapt van zijn idee om van Gaza een Riviera te maken en alle Palestijnen te verdrijven. Dat is al een winst, zou je kunnen zeggen", merkt Van 't Einde op. De president heeft nu een ander plan en volgens de verslaggever is dit voor het eerst dat Trump met een 'concreet' plan voor de wederopbouw van Gaza komt.
"Hij wil nu een soort nieuwe organisatie oprichten die gaat toezien op de wederopbouw. Er moeten ook internationale strijdkracht bij komen, die moeten ervoor zorgen dat de veiligheid gewaarborgd wordt", vertelt hij over het plan.
Kijkend naar de president en zijn geschiedenis als zakenman kan dit interessant worden, denkt Van 't Einde. "We weten natuurlijk dat Trump niet vies is van een beetje corruptie en vriendendiensten. Maar wie gaat straks geld verdienen aan de werderopbouw, mocht dit plan echt doorgaan? Welke mensen heeft Trump dan daarvoor in gedachten, zijn dat de Amerikaanse vastgoed miljardairs die hij toevallig goed kent?"
Een naam die nu al voorbijkomt, is die van de Britse oud-premier Tony Blair. "Hij heeft al een lange staat van dienst in het Midden-Oosten, maar heeft erg weinig voor elkaar gekregen in al die jaren." Toch moet hij een belangrijke rol krijgen in de wederopbouw van Gaza als het aan Trump ligt. "Maar goed, het is maar de vraag of het ooit zover komt, want Hamas moet er natuurlijk wel eerst mee akkoord gaan."
