Wie controleert op mogelijke fraude met pgb-gelden? Ministerie weigert inhoudelijk te reageren op vragen

In de reportages werd een duidelijk voorbeeld aangehaald: een familie in Den Haag wist mogelijk tonnen aan zorggeld binnen te halen via het zorgbedrijf van een zoon, terwijl de daadwerkelijke zorg werd verleend door arbeidsmigranten die onder het minimumloon werkten.

Haagse familie

Deze vrouwen moesten dag en nacht beschikbaar zijn en verrichtten zware zorgtaken, waaronder voorbehouden medische handelingen waarvoor zij niet gekwalificeerd waren. Op papier werkten ze parttime voor één gezinslid, maar in het echt verzorgden ze drie personen in het huishouden.

Een van de zorgverleners gaf aan dat ze slechts enkele honderden euro's per maand kreeg, terwijl de Haagse familie zeker 130.000 euro aan persoonsgebonden budget kreeg per jaar. Elke maand stuurde het zogenaamde 'zorgbedrijf' van een van de familieleden een rekening van 12.000 euro voor zorg die geleverd zou zijn. Die zorg werd alleen niet geleverd door het zorgbedrijf, maar door de Portugese en Braziliaanse vrouwen.

Zorgkantoor kan weinig doen

Zorgkantoor CZ, dat toezicht moet houden op het gebruik van deze budgetten, gaf in de reportage aan vrijwel niets te kunnen doen. "We voelen dat het niet pluis is, maar we kunnen niet ingrijpen", zei directeur Caro Verlaan. CZ mag geen administratie inzien en alleen aangekondigde huisbezoeken doen. De arbeidsinspectie is inmiddels een onderzoek gestart naar de mogelijke arbeidsuitbuiting.

EenVandaag stelde ook een reeks concrete vragen aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Een woordvoerder van minister Fleur Agema reageerde dat ze inderdaad zien dat er veel wordt gefraudeerd met zorggeld.

Wie controleert pgb-fraude?

"Patiënten, cliënten en ook arbeidsmigranten zijn hier de dupe van", zegt de woordvoerder. "Zorgbreed pakt het ministerie van VWS fraude aan. Naar aanleiding van de uitzending doet de Arbeidsinspectie onderzoek naar mogelijke arbeidsuitbuiting."

De Arbeidsinspectie onderzoekt momenteel arbeidsuitbuiting in deze casus, wat buiten het domein van VWS valt. De vraag wie de mogelijke pgb-fraude zelf controleert, blijft onbeantwoord.

Onbeantwoorde vragen

Ondanks alarmerende signalen weigert VWS vragen te beantwoorden over de effectiviteit van het huidige toezicht en de eigen rol daarin. Zo blijft onduidelijk of het ministerie zicht heeft op de omvang van pgb-fraude en op welke manier die wordt gemonitord.

Daarbij wil VWS ook niet toelichten welke concrete maatregelen het neemt om fraude actief op te sporen en te bestrijden. Ook vragen over het gebrek aan toezicht dat zorgkantoor CZ zegt te hebben en wie er dan wel toezicht heeft op de fraude, blijven onbeantwoord.