VluchtelingenWerk krijgt minder subsidie en waarschuwt: 'Veroorzaakt extra rechtszaken en meer druk op asielstelsel'

VluchtelingenWerk krijgt van de overheid subsidie om asielzoekers te begeleiden bij hun asielprocedure. Minister Faber besloot dit jaar om de geldkraan dicht te knijpen en de subsidie bijna te halveren. Voor dit jaar is het besluit ongedaan gemaakt, maar volgend jaar moet VluchtelingenWerk het doen met 13 miljoen euro minder.

Uitleg en begeleiding

Bestuursvoorzitter van VluchtelingenWerk Frank Candel waarschuwt dat deze bezuiniging grote gevolgen kan hebben. "Mensen in de opvang die in een ingewikkelde procedure van de IND zitten, die willen begrijpen wat ze aan het doen zijn. Die willen weten wat een brief van de IND betekent. Dat is onze rol."

Hij gaat verder: "De meeste mensen komen uit landen waar dit soort procedures helemaal niet zijn. Dus wij leggen uit hoe dat werkt, wat ze moeten doen, welke ze spullen moeten verzamelen en hoe ze procedure moeten doorlopen."

'Ze snappen er geen 'jota' van'

"Ze krijgen hun brief in het Nederlands, ze begrijpen er geen 'jota' van. Dus wij leggen uit wat er in de brief staat", schetst hij. "Daarvoor kunnen we er straks minder zijn. Zeker voor de meest kwetsbaren is dat heftig. Als wij er niet zijn, dan gaan veel mensen onvoorbereid de ingewikkelde asielprocedure in."

Dat is ingewikkeld voor de asielzoekers, maar Candel waarschuwt voor een tweede effect. "Als mensen onvoorbereid de procedure ingaan, dan betekent dit vooral dat mensen niet met de goede stukken komen. Dat leidt vaker tot een onterechte afwijzing en dus weer een gang naar de rechter. Dit leidt dus tot veel extra rechtszaken en vertraging."

Afhankelijk van overheidsgeld

Vluchtelingenwerk botste vaak met het kabinet over vluchtelingenbeleid, maar is tegelijkertijd deels afhankelijk van overheidsgeld, vertelt bestuurskundige Paul Frissen. "Ze zijn natuurlijk aan de ene kant een ideële organisatie die voor mensenrechten en vluchtelingenrechten pleit en daar lobby voor voert. En aan de andere kant zijn ze de uitvoerders van specifiek overheidsbeleid op het terrein van vluchtelingen."

Hij gaat verder: "En dat eerste botst vaak met het tweede. Want wat goed vluchtelingenwerk is, daar heeft de politiek vaak andere opvattingen over dan de organisatie VluchtelingenWerk zelf."

Verschillende petten

Gevraagd of Vluchtelingenwerk niet te veel verschillende petten opheeft, is Candel helder: "Nee, ik denk juist dat het goed is om die dingen bij elkaar te hebben. Omdat wij al die asielzoekers begeleiden, weten we echt onvoorstelbaar veel van de dingen waarmee ze te maken hebben. Ook weten we veel van de hele asielketen. Omdat wij dat allemaal weten, kunnen wij ook opkomen voor hun belangen."

Die meerdere rollen zijn niet raar, vindt Candel. "Een ziekenhuisbestuurder komt ook op voor zijn belangen als de kinderhartchirurgie verdwijnt. Alleen in dit dossier is het politiek gevoelig, blijkbaar, als je iets zegt wat niet helemaal uitkomt."