Rookverbod Frankrijk 'stap in de goede richting' maar er moet meer gebeuren, zegt deze expert

Een sigaret opsteken terwijl je op je handdoek aan zee ligt of wacht op de bus? In Frankrijk is dat binnenkort verleden tijd. Maar volgens Cohen had dat nog beter gekund.

'Dit is heel serieus'

Dat roken niet goed voor je is, is natuurlijk niets nieuws. En ook van meeroken is al een tijd bekend dat het negatieve gevolgen kan hebben. "Al na hele korte blootstelling aan rook kun je effecten zien. Die gaan over de ontwikkeling van de longen, meer kans op astma, op oorontstekingen bij hele jonge kinderen en zelfs meer kans op wiegendood bij kleine baby's", somt de longpatholoog op.

"Dus het is echt heel serieus. En ja, dat vraagt ook om hele serieuze maatregelen", benadrukt Cohen. Volgens haar zijn de maatregelen die in Frankrijk ingevoerd worden 'een stapje in de goede richting', maar zouden er nog grotere stappen gezet moeten worden.

'Zien vapen, doet vapen'

Ten eerste moet gekeken worden naar vapen. Dat wordt namelijk niet meegenomen in de maatregelen. "Dus het beschermende effect, waarbij je jongeren helemaal niet wil blootstellen aan rook of damp, dat heb je eigenlijk niet helemaal goed geregeld nu. Want met vapedamp kun je nog wel in aanraking komen als kind."

Cohen noemt de term 'zien roken, doet roken'. "En het is ook 'zien vapen, doet vapen'. Dat is hiermee dan ook niet bereikt. Het is eigenlijk jammer dat het niet gelukt is om dat mee te nemen."

Mag nog op het terras

Wat daar ook niet aan bijdraagt, is dat roken op terrassen niet verboden wordt. "Op terrassen zijn natuurlijk ook jonge mensen aanwezig. En daar werken ook vaak jonge mensen onder de 18." Ook in Nederland is roken op terrassen niet per se verboden, en mogen uitbaters zelf beslissen of ze het toestaan.

Volgens Cohen is het een gemiste kans dat Frankrijk dit heeft laten liggen. "Als wij iets kunnen leren van wat er nu in Frankrijk gebeurt, is het denk ik vooral: als je het doet, doe het dan goed. Het is onwijs ingewikkeld om er een wet doorheen te krijgen. En wat je dan dus nu ziet, is dat het Frankrijk wel is gelukt om dat stapje te zetten maar dat stapje loopt eigenlijk alweer achter op de huidige ontwikkelingen waarin de vape overal aanwezig is."

Grote stappen

Als Nederland ook meer wetten zou willen maken om roken tegen te houden, is het volgens de longpatholoog belangrijk om vooruit te denken. "Weet dat de tabaksindustrie altijd drie stappen voorloopt."

"En als wij in Nederland iets doen, dan moet die vape worden meegenomen", benadrukt ze. "Dan moet je ook bijvoorbeeld grote stappen maken, zoals in één keer verplicht alle terrassen rookvrij. Anders loop je steeds achter de feiten aan."

Nederland goed bezig

Ook in Nederland gebeurt steeds meer op dit gebied. We zijn zelfs een van de koplopers in Europa, vertelt Cohen. Denk aan maatregelen zoals het weghalen van sigaretten uit supermarkten en het ophogen van de prijzen. "Dat zijn eigenlijk allemaal overheidsmaatregelen, en die werken!"

Ook hier zijn al genoeg plekken waar roken verboden is: schoolpleinen, perrons, speeltuinen en binnenkort ook voetbalclubs. "Maar er is nog steeds veel vrijblijvend, zoals dus de terrassen."

'Zevenkoppige draak'

Daarin speelt de tabaksindustrie een grote rol. "Je moet de de tabaksindustrie zien als een zevenkoppige draak. Elke keer dat je er een kop afhakt, komt er weer een nieuwe kop bij", gaat ze verder. "Maar uiteindelijk, als je van alle kanten dat monster aanvalt, zie je dat de cijfers naar beneden gaan. En dat gingen ze natuurlijk de afgelopen jaren ook, beetje bij beetje."

Alleen heeft de vape roet in het eten gegooid. "Daardoor is er een hele nieuwe markt bijgekomen, en staan we weer even met 2-0 achter. Maar dat betekent niet dat de maatregelen ineffectief zijn. In tegendeel, het is het beste wat we nu kunnen doen."

Wat moet er gebeuren?

Wat er wat Cohen betreft in Nederland, maar ook in landen zoals Frankrijk, zou moeten gebeuren om roken écht aan banden te leggen? "Hoe moeilijker het wordt voor een tiener om eraan te komen, hoe minder kinderen er beginnen. Dus hoog de minimumverkoopleeftijd op naar tenminste 21 jaar, zodat het gewoon onmogelijk wordt voor kinderen om te beginnen." Ten tweede moeten rookwaren op minder plekken verkrijgbaar worden, vindt ze.

En als derde de handhaving. "We leven in een wereld die heel anders is dan 10 jaar geleden en de verkoop aan de jeugd gaat voornamelijk via platforms zoals Snapchat. Ik zou wel graag willen zien dat daar echt het gaspedaal keihard wordt ingetrapt om dat in te dammen", zegt ze tot slot.