Nederland moet beslissen: willen we overschakelen op zomertijd of wintertijd?
Op 28 oktober gaat de klok weer een uur achteruit. De wintertijd begint. Dat zou weleens de laatste keer kunnen zijn. Nederland en de andere EU-lidstaten moeten voor maart 2019 laten weten of ze willen overschakelen op een permanente zomer- of wintertijd. Na zijn eerdere pleidooi voor het permanent invoeren van de zomertijd deed de voorzitter van de Europese Commissie deze week een nieuwe oproep: lidstaten, kiest u zelf.
We vroegen drie Nederlandse wetenschappers om een duit in het zakje te doen. In welke tijd willen we leven?
Optie 1: Permanente wintertijd
Archeoloog en sterrenkundige Marco Langbroek begon een discussie op Twitter. Hij hield een poll waarin een meerderheid van de meer dan zevenhonderd deelnemers voorstander bleek van een permanente wintertijd. Dat is hij zelf ook. "Nadeel van zomertijd in de winter is dat de dag laat begint", zegt Langbroek. ,,En de werkdag is dan voor veel mensen heel vroeg, eigenlijk nog in de nacht. Dat zorgt aantoonbaar voor gezondheidsklachten en depressie. Ik heb bijvoorbeeld echt de tijd nodig om rustig wakker te worden in het daglicht. Het zou echt hel zijn als ik in de winter in het donker op zou moeten staan."
"In principe zouden we in Nederland de Engelse tijd moeten hebben. Als EU-landen zelf mogen kiezen dan vrees ik dat onze regering Duitsland zal volgen, omdat het onze belangrijkste handelspartner is. Die zullen kiezen voor permanente zomertijd omdat ze in die tijdszone liggen, die van midden-Europa."
De klok verzetten is slecht voor onze gezondheid
Bert van der Horst, bijzonder hoogleraar Chronobiologie en Gezondheid aan Erasmus MC, vindt het verzetten van de klok slecht voor onze gezondheid. ,,Onze biologische klok raakt daardoor verward', zegt Van der Horst. "We hebben met z'n allen last van een sociale jetlag. De maatschappij vraagt van ons dat we eerder wakker moeten worden dan ons lichaam wil. Dat bevordert hart- en vaatziekten en zelfs kanker."
Hij is een voorstander van een permanente wintertijd. "Tijdens de zomertijd staan we een uur eerder op, maar we gaan niet eerder slapen omdat onze biologische klok niet helemaal mee schuift. Daardoor ontstaat een slaaptekort. Je leeft niet met je natuurlijke klok", zegt Van der Horst uit. Ochtendmensen, die graag vroeg naar bed gaan, hebben daar weinig last van, maar avondmensen ervaren veel last.
Optie 2: permanent zomertijd
Marten van Garderen, senior econoom bij ING: "Het verzetten van de klok kost geld en levert niks op, al is het moeilijk te becijferen." Van Garderen is voorstander van een permanente zomertijd. "Dan wordt het minder snel donker en ook pas later koud. En bespaar je dus op gas en licht." Hij tekent erbij aan dat de besparingen minder zijn dan in de jaren zeventig toen de maatregel werd ingevoerd om op energie te bezuinigen. "Met het verdwijnen van de gloeilamp en de opkomst van energiezuinige lampen nemen de kosten van verlichting af."