Kerst niet samen vieren door gedoe in de familie: 'Ruzie voelde heel erg aanwezig door lege stoel aan tafel'

Op tv en in films kun je er in deze tijd niet om heen: gezinnen, families of vrienden die gezellig op de bank zitten, cadeautjes uitpakken en samen aan het kerstdiner zitten. Allemaal leuk en aardig, maar de realiteit is vaak minder zoet. Veel mensen voelen juist spanning in de feestperiode. 1 op de 10 heeft zelfs weleens kerst zonder familie gevierd vanwege meningsverschillen, blijkt uit onderzoek onder het EenVandaag Opiniepanel.

Lege stoel met kerst

Trudy Hommel en Marthe Walter weten er alles van. Zij hadden een paar jaar geleden namelijk 10 maanden geen contact met elkaar. Ook tijdens de feestdagen spraken de twee elkaar niet. Vooral dat was moeilijk, blikt Marthe terug. "Het voelde heel erg aanwezig, je had gewoon een lege stoel aan tafel."

Inmiddels kunnen de twee weer door één deur, maar de coronacrisis dreef hen steeds eerder uit elkaar. Moeder en dochter dachten namelijk heel verschillend over hoe de overheid de pandemie aanpakte, waaronder de coronavaccinaties.

Wel of niet vaccineren?

De twee maakten samen een podcast, waardoor ze elkaar regelmatig zagen. Maar tijdens de pandemie ontstonden meningsverschillen tussen. Zo was Trudy het niets eens met het coronabeleid van het toenmalige kabinet onder leiding van premier Rutte.

Ook wilde ze liever niet dat haar kinderen zich lieten vaccineren, omdat ze toen geloofde - en nog steeds gelooft - dat het niet goed was voor hun gezondheid. Marthe dacht daar anders over. Zij en haar broer en zus wilden zich juist laten vaccineren tegen het virus.

Lange mails in de nacht

Tijdens het opnemen van de podcasts merkte Marthe dat het onderwerp tussen hen in begon te staan. "Mijn moeder begon steeds minder de persconferenties te kijken en steeds vaker haar mening aan ons op te leggen." In de groepsapp waar we normaal katten- en vakantiefoto's deelden, gooide ze steeds vaker linkjes van websites waarvan wij op school leerden dat het geen valide bron was."

Wat volgens Marthe begon met 'kleine berichtjes' in de groepsapp werden op een gegeven moment 'lange mails' die haar moeder midden in de nacht stuurde. Daarin schreef dat ze nachtmerries had over haar kinderen: "Dat als we ons zouden laten prikken, we haar toekomstige kleinkinderen zouden vermoorden."

Geblokkeerd op WhatsApp

Trudy begon ook vaker berichten op social media te plaatsen waarvan Marthe vond dat het de reputatie van hun podcast schaadde. Toen ze haar daarmee confronteerde ging het mis tussen de moeder en dochter. "Ik heb er toen voor gekozen om haar te blokkeren op WhatsApp", vertelt Trudy. "Ik wilde niet weer in een vervelende discussie terechtkomen."

Hoe verdrietig ze de situatie ook vond, Trudy merkte dat het haar ook rust bracht. "Je had niet het idee dat je op een mijnenveld liep waarbij iedere keer weer ontploffingen zouden kunnen plaatsvinden." Het gevolg was wel verwijdering. Letterlijk, vertelt Marthe: "We stonden zo ver uit elkaar dat mijn moeder niet eens wist waar ik woonde, omdat ik in die tijd een nieuw huis had gekocht."

Gevoel van rouw

Kerstmist vierden moeder en dochter dat jaar (2021) zonder elkaar. "Ik ben naar mijn oma gegaan en daar hebben we het in een soort shifts gedaan", zegt Marthe. "Ik was daar eerste kerstdag en mijn moeder tweede kerstdag."

Niet samen zijn met de feestdagen zorgde ook voor een soort rouw. "Je voelt verdriet over de dingen die er eerst wel waren en die er dan niet meer zijn", legt Marthe uit. Trudy vult aan: "Als die leegte lang genoeg duurt, dan komt er een gevoel dat je wel wil uitreiken maar eigenlijk niet weet hoe."

Kat als verbinder

De zus van Marthe hield Trudy op de hoogte van wat er gebeurde in Marthes leven. Zo kreeg de kat van Marthe een ongeluk vlak nadat ze een huis had gekocht. Trudy bood toen haar via haar zus aan om de behandeling te sponsoren.

"Ik dacht toen: als ze heeft geholpen om die kat weer aan elkaar te naaien, dan is het ook wel aardig als ze mag komen kijken", blikt Marthe terug. "Dus het eerste contact wat we in 10 maanden tijd hadden was dat ze op ziekenbezoek kwam bij mijn kat."

Verboden onderwerpen

In het begin voelde dat ongemakkelijk. Het ging in eerste instantie alleen maar over koetjes en kalfjes. "We liepen heel erg op eieren", vertelt Marthe. "Het voelde alsof we een soort van poppenkast aan het spelen waren."

Moeder en dochter vermeden bepaalde onderwerpen, zoals de pandemie en vaccinaties. Maar dat maakte het alleen maar moeilijker en dus besloten ze het gesprek open te breken. "Je weet van elkaar dat je ergens verschillend over denkt, maar dat wil niet zeggen dat je geen fijn samenzijn kunt hebben", zegt Trudy.

'Wat verbindt ons?'

Nu, 4 jaar na de kerst die ze bewust zonder elkaar vierden, merken de twee dat ze een andere relatie met elkaar hebben gekregen. Eentje die beter is dan voor hun ruzie. Ze kiezen nu uit een 'menu aan onderwerpen' waar ze het wel met elkaar over kunnen hebben. "Wat verbindt ons?", zegt Trudy. "Het midden hoeft niet altijd ongemakkelijk te zijn, als een van de partijen vanuit liefde een stap naar het midden doet."

Kerst vieren ze dit jaar waarschijnlijk weer met elkaar, maar hun verwachtingen van hoe dat eruit moet zien zijn veranderd. "Ik denk dat als je die verwachtingen loslaat en gewoon in het hier en nu kunt zijn met iemand", zegt Trudy tot slot. "Dan maakt het niet uit of het kerst is of een dag."