De mug is gevaarlijk omdat die heel goed tropische infectieziektes over kan brengenBron: Pixabay
De mug is gevaarlijk omdat die heel goed tropische infectieziektes over kan brengen

Hoe gevaarlijk is de tijgermug als hij zich hier permanent vestigt? 'Heel slecht nieuws'

De tijgermug duikt steeds vaker op en de kans is groot dat het insect zich zelfs binnen 5 jaar permanent zal vestigen in Nederland. Volgens de demissionair minister van Volksgezondheid is de mug tegen die tijd helemaal niet meer uit te roeien.

Dat de mug zich vestigt, is een probleem, weet ook bioloog en muggenexpert Bart Knols. "Mijn eerste reactie? Heel simpel: dit is echt heel slecht nieuws."

Tijgermug bestrijden

Deze mug wil je namelijk niet in Nederland hebben, legt Knols uit. "We hebben ook met man en macht geprobeerd om die te bestrijden, al sinds 2025."

"Maar nu is de druk van dat beest zo groot aan het worden, er komen zoveel muggen het land binnen, dat het gewoon eigenlijk veel te duur wordt en dus gaat de handdoek in de ring."

Tropische infectieziektes

De mug is gevaarlijk omdat die heel goed tropische infectieziektes over kan brengen. "Je moet denken aan knokkelkoorts, chikungunya-virus, allemaal dat soort exotische ziekten. Dit beest is heel goed in staat om dat van mens naar mens over te dragen."

Het is niet zo dat je automatisch ziek wordt als je gebeten bent door een tijgermug, benadrukt de muggenexpert. "Dat beest moet eerst iemand bijten die een ziekte heeft. Iemand die bijvoorbeeld in de tropen op vakantie is geweest, komt terug naar Nederland en wordt hier gebeten door een tijgermug", schetst hij. "Dan raakt die mug geïnfecteerd en kan dan een ander mens infecteren wanneer hij die prikt."

'Beest kon uitbreiden in Italië'

Komt die mug straks meer voor in Nederland, dan is de kans op een infectie dus ook groter. "Dat wil je natuurlijk vermijden." Eigenlijk had er al eerder iets tegen gedaan moeten worden, vertelt Knols. "Dan praten we over 1990, de allereerste introductie van de tijgermug in Europa in Genoa, Italië."

"Toen zijn de alarmbellen al afgegaan bij de Italianen. Die hebben gezegd: 'We moeten nu meteen significant geld erin stoppen om deze lokale uitbraak meteen uit te roeien.' Dan was je van het probleem af geweest. Maar", gaat hij verder, "men heeft er geen geld aan uitgegeven dus het beest kon in Italië langzaam uitbreiden over steeds grotere gebieden." Ook naar Frankrijk en Zwitserland.

Geen steun van politiek

"Mensen zoals ik en met mij vele andere collega's hebben continu gezegd: 'Jongens, we moeten nu aan de slag. Nu kan het nog. Nu kunnen we nog elimineren. Nu kunnen we nog uitroeien.'"

"Maar je krijgt er geen geld voor omdat politiek niet geïnteresseerd is in preventie", gaat de muggenexpert verder. "Politiek is geïnteresseerd in het oplossen van problemen. Dus die wachten eigenlijk tot het klaar is."

Insmeren en opruimen

Wat kan je zelf doen tegen de mug, nu die wel steeds vaker voorkomt in Nederland? De bioloog adviseert: "Een tijgermug bijt je overdag, in tegenstelling tot onze eigen 'huis-, tuin- en keukenmug'. Dus als je op een terrasje buiten bent, aan het winkelen, aan het wandelen. Het enige wat je op dat moment kan doen om je te beschermen, is smeren."

Verder is het thuis belangrijk dat je alles waar stilstaand water in kan staan, opruimt. Knols somt op: "Emmers, de drinkbak van je hond, een kinderzwembadje." Muggen leggen namelijk hun eitjes in water. "Tijgermuggen zijn niet heel erg actief in vliegen: als het niet hoeft, vliegen ze niet ver. Ze zijn vrij lui", legt hij uit. "Dus als je in je omgeving zoveel mogelijk dat stilstaand water netjes blijft opruimen, is de kans dat je die muggen in je directe omgeving krijgt al een stuk kleiner."

Vaccineren?

Of we ons nu met z'n allen gaan vaccineren tegen de infectieziektes? Knols denkt van niet. "Mensen denken dan meteen op het moment dat er een ziekte is: dan gaan we weer vaccineren. Maar dan zou je je tegen al die ziektes die de mug kan overdragen vaccineren. Ik denk dat dat sowieso niet gaat gebeuren, omdat een hele hoop mensen met name na COVID zoiets hebben van: ik hoef die vaccins allemaal niet meer."

Meeste mensen merken niet veel als ze een van de tropische ziektes krijgen. "Bij een hoop van die ziektes zijn de symptomen mild, sommige mensen merken er zelfs helemaal niets van. Maar andere mensen, met name ouderen en mensen die een niet zo goed functionerend immuunsysteem hebben, die kunnen wel erg last hebben", vertelt de muggenexpert. "Tot de dood aan toe."

Andere methode

Als de mug eenmaal is gevestigd, zijn er nog wel manieren om die te verdrijven, volgens Knols. Zo kan je bijvoorbeeld miljoenen steriele mannetjes muggen kweken en daarmee de mug uitroeien.

Maar die methode is erg duur en het zou erg lang duren voordat de mug dan eenmaal is verdreven. "Een heel kostbare, langdurige operatie", noemt Knols het. "Maar dat is de prijs die je betaalt als je het 30 jaar hebt laten slonzen."

Hoe gevaarlijk is de tijgermug als hij zich hier permanent vestigt?