Gat in dam of dijk zorgt voor verbeterde waterkwaliteit
Minister van Infrastructuur en Waterstaat, Cora van Nieuwenhuizen, stelt 75 miljoen beschikbaar voor een doorlaat in de Brouwersdam, tussen Zeeland en Zuid-Holland. Dat moet ervoor zorgen dat de waterkwaliteit verbeterd wordt in het Grevelingenmeer. Het is niet de eerste keer dat er een gat in een zeewering gemaakt wordt om de natuur haar werk te laten doen. In 1997 werd er een gat gemaakt in de Noord-Hollandse Schoorlse Duinen om water, wind en zand vrij spel te geven.
Robert Graat van Staatsbosbeheer was er, als een van de bedenkers van het project, bij in 1997.
De reden waarom er in de Schoorsle duinen een gat gemaakt werd heeft volgens Graat te maken met een jaren '90-regel die de invloed van water en natuur moest vergroten. "In de jaren '70 was het beheer van de duinen als waterkering strak geregeld, waardoor veel natuur verdween. Dit project was de eerste die in een groot gebied dynamiek toelaat, zonder dat de veiligheid van de mens er onder lijdt."
Geen verzet
Doordat het een grote verandering was in het landschap van Schoorle zou je verwachten dat er verzet zou zijn van de bewoners. Maar niks is minder waar. Volgens Graat was er geen verzet, omdat Staatsbosbeheer zich besefte dat bewoners vragen zouden stellen. "Er waren inderdaad vragen die vooral gingen over de omgang met de duinen, daar moest je voorzichtig mee zijn. Doordat wij ons dat realiseerden en daar ook in gesprek mee gingen hebben wij problemen voorkomen. Er ontstond door de natuur zo'n mooi landschap dat het eigenlijk een attractie is geworden waar iedereen met plezier komt."
Internationale belangstelling
Er was ook internationale belangstelling voor het project. Onder andere de BBC en CNN kwamen om te kijken wat de Nederlanders nu weer aan het doen waren. Graat zegt dat de internationale pers kwam, omdat Nederland bekent staat als een land van dijkenbouwers. "Nu kwamen ze, omdat wij als Nederlanders ineens onze vinger uit de dijk trokken. De verslaggeving in de internationale pers ging ook over het verstand dat de Nederlander heeft over het watersysteem dat ze niet alleen de boel fixeren, maar ook weer ruimte voor natuur kunnen laten."
Grevelingenmeer
Van de Kerp in Schoorle gaan we terug naar de Brouwersdam. Volgens onderzoekers is er in grote delen van het Grevelingenmeer een zuurstoftekort waardoor vissen en schelpdieren schade oplopen. Door de doorlaat kan er weer schoon water het Grevelingenmeer instromen. Braat denkt dat de waterkwaliteit in het meer door het gat in de dam verbetert. "Wat je doet is een aansluiting op de natuurlijke dynamiek creeëren en daar gebruik van maken. De in- en uitvoer van water door eb en vloed om het water te verversen verbeterd de kwaliteit. Voorop staat de waterveiligheid van het land, maar het moet ook niet ten koste gaan van de natuur."
Doden door met listeria besmette kaas in Frankrijk verbazen deze expert niet: 'Oorzaak is vaak viezigheid'
In Frankrijk zijn veertig kaassoorten uit de winkelrekken gehaald omdat ze mogelijk besmet zouden zijn met de listeriabacterie. Door de besmetting zijn al twee mensen overleden. "Boerderijen zijn niet zo schoon als een melkfabriek."
Naast de twee overledenen in Frankrijk, zijn er ondertussen ook al een meerdere mensen in het ziekenhuis opgenomen. Vanmiddag meldde België ook een eerste ziekenhuisopname.
Boerderijen niet zo schoon
De Listeriabacterie zit vaak in rauwe, ongepasteuriseerde melk en kom je bijvoorbeeld sneller tegen op de boerderij. "Boerderijen zijn niet zo schoon als een melkfabriek, want een boer loopt natuurlijk niet in een witte jas rond. En dat is vaak de bron van de listeriabesmetting", vertelt voedselveiligheidsexpert IJsbrand Velzeboer.
De bacterie zit namelijk in de poep van vogels met een bepaalde ontsteking en komt op die manier het weiland en de stallen binnen. Daarom wordt bij de kaas van rauwe melk altijd gewaarschuwd voor de listeriabacterie.
Oorzaak vaak viezigheid
In de Franse fabriek werd de melk naar verluidt wel degelijk gepasteuriseerd, maar toch zijn de kazen besmet geraakt. Volgens Velzeboer is daar niet veel voor nodig. De oorzaak is meestal heel simpel: viezigheid of nalatigheid. De kazen kunnen besmet zijn met de bacterie doordat ze bijvoorbeeld in aanraking zijn gekomen met vieze handen of een vieze oppervlakte.
"Het komt er eigenlijk op neer dat er gewoon niet hygiënisch met de kaas is omgegaan. Maar het kan ook zo zijn dat de bacterie in de systemen van de fabriek is doorgedrongen", legt Velzeboer uit. "En dat is natuurlijk een enorme blunder. Zo'n tent moet dan flink overhoop gehaald worden om te kijken wat daar toch mis is gegaan."
Gevaarlijk voor risicogroepen
Voor de meeste mensen is de bacterie vrij ongevaarlijk, maar voor risicogroepen kan het wel enorm gevaarlijk zijn. "Het vernauwd bijvoorbeeld je haarvaten." Daarnaast kunnen mensen met nierproblemen acute problemen krijgen.
"Zwangere vrouwen kunnen ook problemen krijgen met de placenta", noemt Velzeboer als voorbeeld. "In de placenta zitten namelijk de fijnste haarvaten. Als de vrucht dan afsterft, heb je een groot probleem." Ook ouderen met een verminderd immuunsysteem kunnen behoorlijk last hebben van de bacterie.
Waakzaam zijn
De kazen van de Franse fabriek hebben Nederlandse supermarkten niet bereikt. Dit komt omdat de Nederlandse kaas harder is en daardoor minder gevoelig is voor de listeriabacterie, weet Velzeboer. "Er zit teveel nitraat in de Nederlandse kaas en daar houdt de bacterie niet van."
Maar Velzeboer roept Nederlanders in Frankrijk wel op om waakzaam te zijn. "Het kopen van kaas in Frankrijk is een soort Russische of Franse roulette. Er zijn veel meer rauwe melkkazen te koop en met deze besmetting is het daarom echt oppassen in de Franse kaaswinkel."