"Ik dacht: wat staat er nu in de krant!", zegt ze. Anderhalf jaar geleden was Evelyn Ezendam nog tegen de komst van een azc bij haar in de buurt, in het Twentse Holten, nu is ze één van de vrijwilligers die hen helpt bij hun integratie.
Haar boosheid en verontwaardiging over de komst van het azc in haar buurt kwamen niet uit het niks. Ze heeft zelf een volwassen zoon die geen huis kan vinden in de regio, en daarom weer bij haar thuis woont. "Hij woonde in een vakantiebungalow, maar moest daar van de gemeente weer uit omdat hij er te veel was", zegt ze. "Het is voor ons ook niet makkelijk", vond ze. Haar zoon heeft moeite met het vinden van een huurhuis, en in zijn eentje een huis of appartement kopen is al helemaal moeilijk.
Paniek
De berichten over het azc leverden veel paniek op. Evelyn maakte zich zorgen over de komst van zoveel mensen uit een andere cultuur in het rustige Holten. "250 mensen, wat doet dat met onze veiligheid? Je ziet eigenlijk vooral negatieve beelden op tv."
Nu, 1,5 jaar later, ziet ze dat het allemaal rustig verloopt. "Je merkt eigenlijk weinig verschil. Toen het nog een vakantiepark was, woonden er ook mensen die voor ons Twentenaren vreemdelingen waren."
Knop omgezet
Sterker nog: ze heeft de knop omgezet, en geeft inmiddels lessen Nederlands op het azc. "Op het moment dat het zover is, moet je ermee dealen en moet je gaan samenwerken", vertelt ze.
Ze leeft mee met de asielzoekers. "Het gaat een klein beetje om ons, maar uiteindelijk gaat het om de mensen die hier komen, die al een enorme reis gemaakt hebben, die meestal getraumatiseerd zijn."
Cultuurverschil
Ze vindt het belangrijk dat ze de mensen die bij haar in de buurt komen wonen nu zo snel mogelijk probeert te begrijpen. Dat was in het begin best wennen, zegt ze. "Wij zijn natuurlijk akelig van de klok. Als we iets hebben afgesproken, dan zijn we er", zegt ze.
Bij de eerste activiteit die ze organiseerde voor de kinderen op het azc, stond ze voor een lege klas. "Toen ging er een aantal mannen die hier werken als een soort rattenvangers van Hamelen langs de deuren om mensen erover te vertellen, en toen kwamen ze allemaal." De klas stroomde snel vol. "Dat was hartstikke leuk."
Polarisatie
De spanningen rond het azc in Holten begonnen ruim twee jaar geleden, toen het gemeentebestuur besloot vakantiepark De Lindenberg te kopen en voor tien jaar te verhuren aan het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). Dat gebeurde zonder overleg met buurtbewoners. De weerstand was groot. Er kwamen rechtszaken, veel discussie en ook veel emotie. Er zijn zelfs buren verhuisd nadat de gemeente hen overviel met het besluit.
Sommige buurtbewoners willen nog steeds niet onder hun eigen naam hun mening geven. "Dat komt omdat het hele asielzoekersthema toch wel een heel precair onderwerp is", vertelt er één. "Dat zie je ook in de politiek. Je hoort bij de ene kant of bij de andere kant. Het lijkt alsof je niet in het midden kan zitten."
Een dorp in verandering
Vijf maanden geleden ging het azc open. Het park telt vijftig huisjes, waar nu 250 mensen in wonen. "Daar verblijven gezinnen en alleenreizenden. Een combinatie van alles", zegt de locatiemanager van het azc, Lourd Makdessemossa.
Het azc is als een dorp op een vakantiepark, maar dat betekent niet dat de bewoners in luxe leven. "Ook hier in de huisjes heb je soms drie of vijf bewoners op een kamer, of een heel gezin", zegt Makdessemossa. Sommige bewoners hebben inmiddels werk gevonden of gaan naar school. De sfeer is verbeterd, maar het is geen vanzelfsprekendheid.
Bewoners meenemen in besluiten
Volgens buurtbewoners had meer transparantie vanuit de gemeente aan het begin van het proces veel onrust gescheeld, vertellen ze. "Bepaalde besluiten waren al genomen zonder dat mensen daarin werden meegenomen. Je hoeft je besluit niet aan te passen, maar dan kun je misschien wel beter verklaren waarom je een bepaald besluit neemt", zegt een anonieme buurtbewoner.
"Ik kan me wel druk maken over hoe het in de wereld of in Nederland gaat, maar ik woon hier. Dus ik ga hier in het klein mijn best doen om te zorgen dat we het met elkaar leuk hebben", besluit Evelyn Ezendam.