Tv-uitzending EenVandaag 15-06-2016

In geen enkele andere gevangenis in Nederland is het aantal zelfdodingen zo hoog als binnen de muren van de PI Vught. Vorige week nog wist een gevangene op de psychiatrische afdeling zichzelf op te hangen en zo van het leven te beroven – daarmee staat de teller van onnatuurlijke doden in de gevangenis voor dit jaar al op drie. 

Familieleden van gedetineerden, advocaten en politici maken zich ernstige zorgen en luiden de noodklok. Zij vrezen dat de psychische zorg in de gevangenis zwaar ondermaats is.

Fatale brand

Eind mei pleegde een 50-jarige gedetineerde ook al zelfmoord in de gevangenis en in februari werd de PI Vught opgeschrikt door de dood van gevangene Richard Cordes – hij wist zijn eigen matras in de fik te steken. De brand werd hem fataal. Sinds 2011 hebben zestien gevangenen zich van het leven beroofd – Cordes, naar wiens dood nog een officieel onderzoek loopt, niet eens meegerekend. De meest spraakmakende zelfmoord binnen de PI Vught was die van Lau G., in april vorig jaar. G Verbleef op de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) van de gevangenis, maar wist desondanks een gigantische hoeveelheid pillen op te sparen in zijn cel, naar verluidt door ze in zijn televisietoestel te verstoppen. Uiteindelijk overleed hij door de inname van een overdosis.

'Kwetsbare gevangenen onder 24-uurstoezicht'

Staatssecretaris Dijkhoff (Veiligheid en Justitie) liet eerder weten dat het hoge aantal zelfmoorden binnen de PI Vught te maken kan hebben met de grote psychiatrische afdeling die de gevangenis heeft. Dit zogenaamde Penitentiair Psychiatrisch Centrum (PPC) is de grootste van Nederland. Tweede Kamerlid Madeleine van Toorenburg (CDA), in een vorig leven zelf gevangenisdirecteur, neemt geen genoegen met die verklaring. “Zodra je iemand achter de celdeur hebt kun je heel veel voorkomen. Soms betekent dat je kwetsbare gevangenen onder 24-uurstoezicht moet stellen, en gedetineerden die weigeren te eten, gedwongen voeding moet toedienen. Ik ben bang dat met de huidige personele onderbezetting in het gevangeniswezen, signalen niet worden opgemerkt en er zo mensen wegglippen.” 

Geen hulp maar platgespoten

In EenVandaag daarnaast een uitgebreid gesprek met Maria, wier neef vorige week nog een zelfmoordpoging in de PI Vught zou hebben ondernomen door zijn polsen door te snijden. Ondanks haar aanhoudende vraag om opheldering over poging, houdt de  gevangenisdirectie de kaken stijf op elkaar. “Wij moesten dit als familie zelf van hem vernemen. In plaats van dat hij hulp krijgt, wordt hij platgespoten met medicijnen. Ik ben enorm bang dat we in een volgende telefoontje te horen moeten krijgen dat hij er niet meer is.”

Desinteresse en incompetentie

Ook spreken we met advocaat Sébas Diekstra, die de psychische zorg in gevangenissen laakt. “Ik hoor vaak dat als mensen in psychische nood zitten, ze doodleuk worden afgescheept met paracetamol. De signalen dat het mis gaat met iemand, worden stelselmatig genegeerd” zegt Diekstra. “De reden: desinteresse, en de incompetentie om verder te kijken dan de gedetineerde die een misdrijf heeft gepleegd. Er wordt te vaak niet gezien dat daar een mens achter zit, die lijdt en om hulp schreeuwt.”