Zonder mondkapje op je werk terwijl je werkgever het verplicht? Je kunt ervoor ontslagen worden

Ontslagen worden door het niet dragen van een mondkapje? In België oordeelde de rechter dat dit een gegronde reden is voor ontslag. Ook in Nederland kun je je baan kwijtraken als je weigert een mondkapje te dragen, zegt advocaat William Seijbel.

Een medewerker van het bedrijf Flanders Food Productions werd in het voorjaar ontslagen. Daarop volgde een gang naar de rechter. De man had schade veroorzaakt in het bedrijf, maar de rechtbank achtte ook de overtreding van het niet dragen van een mondmasker voldoende gegrond, schrijft de Gazet van Antwerpen.

Mondkapje

Door de Tijdelijke wet maatregelen COVID-19 is het vanaf 1 december verplicht om een mondkapje te dragen als je werkt in een publieke binnenruimte. Bijvoorbeeld in een station of museum. Ook mensen met contactberoepen als kapper of rij-instructeur moeten een mondkapje dragen.

Maar ook bij veel andere bedrijven is het dragen van een mondkapje inmiddels verplicht. Dat kan de werkgever zelf bepalen binnen het bedrijf, zegt arbeidsrechtadvocaat William Seijbel.

Advies van de overheid

"De werkgever kan het binnen de eigen onderneming verplichten door de 'instructiebevoegdheid'. Daarmee mogen werkgevers binnen hun bedrijf veiligheidsmaatregelen verplichten. Bijvoorbeeld het moeten opzetten van een helm op de bouwplaats, of het dragen van schoenen met een bepaald profiel. Zo mag de werkgever ook bepalen of iemand een mondkapie op moet", legt hij uit.

Wel is het zo dat de veiligheidsmaatregelen redelijk moeten zijn. "Als werkgevers vorig jaar een mondkapjesplicht hadden ingevoerd had iedereen gezegd: je bent gek. Een paar weken terug adviseerde de overheid het al, dan kunnen alle werkgevers het onderbouwen." De verplichting in openbare ruimtes vanaf 1 december maakt dat alleen maar sterker.

Waarschuwingen

Maar je hoeft je niet meteen zorgen te maken als je een keer geen mondkapje draagt op de werkvloer. "Een werknemer moet weten welk risico hij of zij loopt. Werkgevers moeten ergens op papier de consequenties vastleggen en dus duidelijk omschrijven wanneer je wel of niet een mondkapje moet dragen. Hoe zit het bijvoorbeeld in de pauzes in de kantine? Ook moet vastgelegd zijn dat de consequentie ontslag kan zijn", vertelt Seijbel.

Daarnaast is het gebruikelijk dat er meerdere waarschuwingen worden gegeven voordat er ontslag komt. "Heel simpel gezegd: iemand moet weten dat zijn baan op het spel zet als hij geen mondkapje draagt."

Ook in Nederland rechtszaken

Seijbel werkt bij een kantoor gespecialiseerd in arbeidsrecht en was al bij een aantal dergelijke zaken betrokken. Toch leidde dit nooit tot ontslag of een rechtszaak. Werknemers en werkgevers kwamen er onderling in gesprekken altijd samen uit.

Desondanks schat hij de kans wel groot in, dat er ook in Nederland rechtszaken zullen komen, omdat niet alle werknemers zo'n mondkapjesplicht meteen accepteren. "Bezwaren van werknemers zijn bijvoorbeeld dat het geen effect heeft. Of dat ze ver achterin het magazijn werken en toch geen contact hebben met andere medewerkers."

Maar er zijn uitzonderingen waardoor er geen mondkapje gedragen hoeft te worden. "Er zijn bijvoorbeeld mensen die benauwd worden van een mondkapje, maar dan moet je eigenlijk kijken naar andere oplossingen. Bijvoorbeeld werken op een andere plek, of tijdelijk ander werk gaan doen", zegt Seijbel.