Zijn er Israëli's die vernietiging van Gaza te ver vinden gaan? Antwoorden op vragen aan het team van EenVandaag in Israël

Een paar dagen na de aanval van Hamas op Israël is een team van EenVandaag naar Israël gereisd om verslag te doen van het conflict en de gevolgen ervan. Verslaggever Bart Hettema en redacteur Peter Huting geven antwoord op vragen die jullie instuurden.

1. Waarom hebben jullie die mensen daar naartoe gestuurd? Het is daar toch levensgevaarlijk met die oorlog? Hoe bepalen jullie wat veilig is en wat niet?

"Je kunt zeggen dat het extreem gevaarlijk is, maar het is net zo gevaarlijk als je het zelf maakt", zegt Bart. "Ik doe het niet voor de eerste keer. We hebben een cameraman bij ons, Eric Feijten, die doet het werk ook al 40 jaar. En we zoeken ook de gevaarlijke situaties nooit op. Als je naar een gevecht toe gaat, dan kun je voor je raap worden geschoten. Dat moet je dus ook niet doen."

Hij gaat verder: "We hebben kogelvrije vesten bij ons, mocht het onze kant op komen. Maar als er iets deze kant op komt, dan zorg ik echt wel dat ik aan het schuilen ben. En voor de rest gedraag je je een beetje low key. Er komen af en toe wat raketten hier overheen, maar die worden uitgeschakeld door het Iron Dome-systeem. Dat systeem dat raketten onschadelijk maakt. Dat zijn vaak ook ongerichte raketten."

Ook Peter voelt zich niet onveilig: "We zijn vandaag naar Ramallah geweest, een stad in bezet gebied: Westelijke Jordaanoever. Als je vanuit Nederland kijkt, zou je denken dat het heel spannend is. Daar zitten de Palestijnen, er wordt gevochten. Maar dat is niet zo. Het is een stad die gewoon leeft. We reden wel in een Israëlische auto, maar we hebben geen vervelende opmerking gehad. We hebben een biertje gedronken met een bron, we hebben gegeten, we hebben rondgelopen. Ik heb me geen moment onveilig gevoeld."

2. Wat vinden de Israëlische mensen nu van hun eigen aandeel in deze onmenselijke oorlog? Zijn er Israëli's die geen vernietiging van Gaza willen omdat ze dat te ver vinden gaan?

"Dat ligt er een beetje aan wie je het vraagt", zegt Bart. "Maar door de bank genomen is de sfeer wel zo, dat heel veel mensen vinden dat er wat moet gebeuren. Dat er wraak moet worden genomen op Hamas voor de slachtpartij van vorige week zaterdag. Hoe ver dat gaat, daar bestaan verschillende interpretaties over. Het ligt ook aan de politieke kleur die je hebt. Mensen rechts in het spectrum, de partij van premier Benjamin Netanyahu, vinden dat er hard moet worden opgetreden, ook in de Gazastrook. De meningen verschillen wel over hoe ver ze moeten gaan."

Peter vult aan: "We hebben ook linkse mensen gesproken die zeggen: 'Voor de aanslag was ik voor een tweestatenoplossing. Nu vind ik dat Hamas echt uitgeschakeld moet worden in de Gazastrook. Maar misschien kunnen we daarna wel weer praten over zo'n tweestatenoplossing.' Dus de meningen gaan echt alle kanten op."

3. Wat zien mensen in Israël als oplossing voor het 75 jaar durende conflict en is er in die oplossing ook plaats voor Palestijnen om in vrede en met zelfbeschikking te leven?

"Ook hierover verschillen de meningen", zegt Bart. "Wat er momenteel staat te gebeuren, misschien een invasie van de Gazastrook, is het verlengde van wat veel Israëliërs denken: 'We moeten klaar zijn met Hamas, we gaan het uitroeien daar. Hoeveel mensenlevens dat kost, dat zien we wel, maar ze moeten daar weg.' Er zijn mensen die vinden dat er plek is voor Palestijnen, maar of het een eenstaatoplossing wordt of een tweestatenoplossing, dat is wel eens diffuus."

"Die eenstaatoplossing hoor ik vaak vanuit de Palestijnse kant", zegt Peter. "Dat betekent dat de Israëli en de Palestijnen allebei evenveel rechten krijgen, dus ook stemrecht. Daarmee verandert de Tweede Kamer van Israël - de Knesset. Dat zou betekenen dat Israël geen Joodse democratie meer is, maar over een langere periode een Arabische democratie zou worden. Of gemengd. Dat zien de Israëli zelf niet zitten. Die eenstaatoplossing lijkt me niet voor de hand liggen."

4. Hoe groot Is de kans dat de Islamitische landen om Israël heen zich militair met het conflict gaan bemoeien om de mensen in de Gazastrook te beschermen?

"Er is al één land van waaruit een partij zich bemoeit met het conflict, dat is Libanon," vertelt Bart. "Daar schieten strijders van Hezbollah, een fundamentalistische strijdgroep, raketten deze kant op. Die komen in het noorden terecht en daar reageert Israël op. Jordanië zal er niet bij betrokken raken en Egypte heeft vrede met Israël, dat gaat ook niet gebeuren."

"Vanuit Syrië is een kleine beschieting geweest", gaat Peter verder. "De Israëliërs hebben toen het vliegveld van Aleppo gebombardeerd. En natuurlijk Iran en Qatar. Iran is de grote vijand, daar zitten de leiders van Hamas. Die twee landen bemoeien zich er zeker mee."

"Israël heeft in het verleden al vaak aanvallen uitgevoerd op Iran, bijvoorbeeld voor het ontmantelen van een atoomprogramma. Ik weet dat er altijd plannen zullen blijven bestaan in Israël om opnieuw hele zware acties uit te voeren in Iran. Al was het alleen maar om bijvoorbeeld de ontwikkeling van die atoombom die ze willen maken tegen te gaan."

5. Hoe zorgen jullie ervoor de verslaggeving zo objectief mogelijk te houden vanuit de complexe situatie in het gebied (omdat alleen Israël toegankelijk is)?

Bart zegt daarover: "Ja de vraag zegt het eigenlijk al: zo objectief mogelijk. Echte objectiviteit bestaat niet, zeker in dit land niet. Het is vaak heel moeilijk om alle partijen voor één verhaal bij elkaar te krijgen of in één verhaal te stoppen. Alleen al in Israël moet je soms ook voor een tegenreactie naar de Palestijnse gebieden. En dan mag je daar van het Israëlische leger niet in."

"Ik zou ook best graag naar de Gazastrook willen gaan, maar ook daar kom ik dus niet in. En dat is levensgevaarlijk. Dus wat we vaak doen is op één dag een bepaalde partij volgen en dan wijden we één verhaal aan die partij en de volgende dag wijden we weer een verhaal aan de andere partij. Dan moet je ook beide verhalen kijken, maar we proberen het echt te doen."

"Zoals vandaag zijn we de Westelijke Jordaanoever ingegaan", gaat Peter verder. "Daar hebben we gesproken met vier Palestijnse vrouwen om het vrouwelijke perspectief te laten horen. Dat betekent dat in deze reportage alleen maar Palestijnen zitten en geen Israëli."