De minister van Financiën is opeens weer in beeld als de mogelijke lijsttrekker van de christendemocraten nu Hugo de Jonge de handdoek in de ring heeft geworpen. "Maar Pieter Omtzigt heeft de sleutel in handen", zegt politiek commentator Joost Vullings.
Het viel voor Hugo de Jonge uiteindelijk toch niet te combineren: corona-minister en lijsttrekker zijn. De CDA-leden kregen het gisteravond te horen, maar zelf twijfelde De Jonge, die ook nog vice-premier is, al langer. "Ik ben meer uit plichtsbesef dan uit ambitie naar voren gestapt en toen had ik ook wel de overtuiging dat het te combineren zou moeten zijn. Maar ik ben de afgelopen weken, maanden, tot de slotsom gekomen dat het niet goed te doen is."
Ik heb ermee geworsteld
Hugo de Jonge, ex-lijsttrekker CDA
Niet te combineren
Zijn lijsttrekkerschap was niet onomstreden: veel CDA'ers hadden liever Wopke Hoekstra als nieuwe partijleider gezien en de online lijsttrekkersverkiezing moest door technische problemen opnieuw gedaan worden. Dat sommige mensen na het stemmen de melding: 'Bedankt voor uw stem op Hugo de Jonge', terwijl ze op Pieter Omtzigt gestemd hadden, hielp ook niet.
Daarnaast deden CDA'ers in de media anoniem hun beklag over De Jonge: hij was niet zichtbaar genoeg, hij had geen tijd voor de partij. De Jonge hakte, anderhalve dag voor het partijcongres waarop hij officieel als lijsttrekker bekrachtigd zou worden, de knoop door. "Net op tijd, maar dat tekent misschien ook wel dat ik ermee heb geworsteld. Ik had het graag gedaan, ik ben bewust naar voren gestapt, maar ik zie dat de combinatie niet te doen is", zegt hij.
Mocht er een vraag voor mij zijn, dan ga ik daar over nadenken
Wopke Hoekstra, CDA-minister van Financiën
Nieuwe lijsttrekker
En dus moet het CDA weer op zoek naar een nieuwe lijsttrekker. Op welke manier dat gaat gebeuren is nog niet bekend. De nummer 2, Pieter Omtzigt, verloor nipt van Hugo de Jonge. Maar het is niet zíjn naam die nu het meest genoemd wordt, maar die van Wopke Hoekstra. De minister van Financiën liet vlak voor de zomer weten dat hij niet mee zou doen aan de lijsttrekkersverkiezingen. Veel CDA'ers waren daar verbaasd, zelfs boos over. Maar Hoekstra's besluit stond vast: hij voelde zich "meer een bestuurder dan een beroepspoliticus", zei hij.
Dat was in juni. Nu is het december, ruim 3 maanden voor de verkiezingen, en is de partij naarstig op zoek naar een nieuwe lijsttrekker. Hoekstra zet de deur op een grote kier, zo bleek voorafgaand aan de vergadering van de ministerraad. "Het was voor ons allemaal een grote verrassing en natuurlijk is er gisteren gesproken. Maar het bestuur van het CDA is nu aan zet. Mocht er een vraag voor mij zijn, dan ga ik daarover nadenken en het thuis bespreken."
Pieter Omtzigt heeft de sleutel in handen
En dan is er natuurlijk nog Pieter Omtzigt. Wil hij nu zelf lijsttrekker worden of blijft hij running mate, maar nu van Wopke Hoekstra? Volgens politiek commentator Joost Vullings houdt Omtzigt zich stil, maar moet de partij wel rekening met hem houden.
"Pieter Omtzigt heeft de sleutel in handen. Democratisch gezien heeft hij het meeste recht op de positie van partijleider, dus Hoekstra kan alleen geloofwaardig als partijleider functioneren als hij de volledige zegen van Omtzigt krijgt. Anders heb je weer gedonder in de partij."
Geschikt als premier
Aan de leden van het EenVandaag Opiniepanel werd begin september gevraagd welke partijleiders ze het meest geschikt vonden als premier. Bij het CDA werden naast de toenmalige partijleider Hugo de Jonge ook nog twee andere kandidaten voorgelegd: Wopke Hoekstra en Pieter Omtzigt. Hoekstra bleek heel populair: 26 procent van de ondervraagden vond hem het meest geschikt als premier. Alleen VVD-lijsttrekker Mark Rutte scoorde met 39 procent beter.
23 procent van de ondervraagden vond Omtzigt het meest geschikt als premier en 17 procent De Jonge. Onder de CDA-kiezers scoorde Hoekstra het best met 62 procent. Daarna Rutte met 56 procent, gevolgd door De Jonge (51 procent) en Omtzigt (37 procent). Mensen vonden Wopke Hoekstra betrouwbaar en kundig. Wel werd hij door meerdere panelleden ook omschreven als 'degelijk' en 'saai'.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.