De impact van corona op ons dagelijks leven: dit museum verzamelt alvast dagboeken en foto's voor later

We zitten er nog middenin, maar het Haags Historisch Museum opent vandaag een tentoonstelling over de impact van het coronavirus op ons dagelijks leven. De dagboeken, foto's en andere herinneringen die we nu opslaan, gaan later de geschiedenisboeken in.

Het was stil in zijn stad toen corona uitbrak. De Haagse wijkagent Fons Lens schreef er in zijn dagboek over: 'Een groot voordeel van die eerste weken corona was dat het misdaadcijfer bijzonder laag te noemen was. Er waren weinig personen op straat in de binnenstad en de wel aanwezige personen vielen behoorlijk op.' Dagelijks schreef de wijkagent over zijn belevenissen en nu al blijkt het waardevol materiaal.

Memes van Rutte en spandoeken voor de zorg

In maart deed initiatiefnemer Patricia Deiser van het Haags Historisch Museum een oproep om coronaherinneringen te delen. Vanaf dat moment is ze al bezig met het verzamelen van alles wat met het virus te maken heeft om een beeld te geven van de impact ervan op ons dagelijks leven.

"Ik merkte dat de eerste inzendingen nog wel vrolijk waren. Memes van Rutte tussen de lege rekken wc-papier, de berenjacht om kinderen te vermaken en hartverwarmende spandoeken voor de zorg", vertelt Deiser.

Persoonlijke verhalen

Naarmate de crisis langer duurde, veranderden de verhalen van luchtig naar zwaarder. "Bijvoorbeeld ouders met gehandicapte kinderen die met de handen in het haar zaten, of mensen die zelf ziek waren. Foto's en verhalen die mij persoonlijk hebben geraakt", zegt ze.

Maar ook quotes als 'Ik word gek van die zoomborrels' of 'Zal ik - ondanks de 1,5 afstandsregel - dan toch weer gaan daten?' gaan de archieven van het museum in.

Relevant om deze verhalen al te hebben

Volgens Deiser is het van groot belang om nu al alles over deze coronaperiode zo goed mogelijk te verzamelen. "Over een aantal jaar zullen we met een andere blik kijken naar de dagboeken, foto's en andere objecten. Dan pas kan je eigenlijk echt een goede selectie maken. Een dagboek van een juf lijkt nu iets kleins, maar kan over een aantal jaar symbool staan voor een grote bepalende verandering in ons land. Dan is het opeens heel relevant om die verhalen te hebben."

Naast ingezonden foto's heeft het museum verschillende mensen gevraagd een persoonlijk dagboek bij te houden, waaronder die van Lens. "Nu kan ik letterlijk geschiedenis schrijven", grapt de wijkagent.

'Vroeger bewaarden we per toeval'

Niet alleen musea zijn al druk onze coronaherinneringen aan het verzamelen, ook stadsarchieven documenteren van alles. Bijvoorbeeld in Leiden. Vroeger ging het bewaren van geschiedenis eigenlijk per toeval, zegt archivist Cor de Graaf.

"Het grote verschil met hoe we dat deden in tijden van de Spaanse Griep of de pest is dat we nu gerichter bezig zijn met de geschiedenis bewaren", vertelt hij. "Als er al beeldmateriaal is van bijvoorbeeld de Spaanse Griep, is dat vaak van professionals of rijke amateurs met een camera. Nu kan iedereen met zijn telefoon foto's maken. Dat zorgt voor een ander beeld van de geschiedenis wanneer we dat over heel wat jaren terugzien."

Websites van de overheid

Het Leids Archief bewaart ook de websites van de overheid. Dat is volgens De Graaf nodig, omdat ze continu worden aangepast. Met al die opgeslagen websites hoopt het Leids Archief straks een zo compleet mogelijk beeld te geven van besluiten die genomen zijn. In combinatie met foto's die je nog steeds kan insturen.

Ook schrijver en historicus Daan Heerma van Voss wilde zich nu al bezighouden met de geschiedenis van het coronavirus. Hij schreef verhalen op in een collectief dagboek, om te zorgen dat deze niet verloren gaan. Hij verzamelde verhalen van over de hele wereld. "Die verhalen van toen zijn eigenlijk nu al zeldzaam", zegt Heerma van Voss.

'Oh ja: zo was dat toen'

"Over een aantal maanden weten we hier niks meer van en dat wilde ik voorkomen. Er gebeurt zoveel op zo'n korte termijn. Het is belangrijk dat meteen op te schrijven en er niet mee te wachten tot het gevoel alweer normaal is geworden", zegt de schrijver.

"Veel mensen plaatsten bijvoorbeeld Instagram Stories, die zijn na 24 uur verdwijnen. Het is eigenlijk de bedoeling dat mensen mijn boek over 5 jaar pas gaan lezen en denken: oh ja, zo was dat toen."