'Ik ga je vermoorden' of 'Ik gooi een bom door je raam'. Niet alleen politici of bekende Nederlanders krijgen te maken met dit soort bedreigingen, meldt Slachtofferhulp Nederland vandaag. Ook 'gewone' mensen worden slachtoffer.
Bradley van Dijk kan erover meepraten. 'Hey Bradley, vannacht gaan we je leuke autootje aanpakken. Kijk maar niet raar op als je niet meer kan remmen de volgende keer dat je auto gaat rijden. Deze maand plakt iemand een Cobra 6 op je raam. Tot snel Bradley, met vriendelijke groet, Hans', leest hij voor.
'Er is iets vreemds gaande'
Slachtofferhulp Nederland kreeg in de eerste helft van 2023 al 9.000 meldingen binnen van doodsbedreigingen. Vorig jaar waren het er in totaal 20.000. Waar komen die hoge cijfers vandaan? "Er is iets vreemds gaande in de samenleving", zegt voorzitter Rosa Jansen van de Raad van Bestuur.
Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat 600.000 mensen in Nederland te maken hebben met dit soort bedreigingen. Ze doen dus lang niet allemaal aangifte.
Psychische klachten
Het gebeurt zowel online als offline. "Sinds corona zien we veel vaker dat mensen bedreigd worden", zegt Jansen. Het heeft enorm veel impact op de slachtoffers, ook als het bij alleen worden blijft.
"Het komt hard binnen en geeft veel wantrouwen, angst en een gevoel van intimidatie. Mensen krijgen slaapproblemen en depressieve klachten. En de mensen die aangifte doen zijn dus nog maar het topje van de ijsberg."
Vrees aanjagen
Aangifte doen is dus wel heel belangrijk, zegt emiritus hoogleraar bestuurlijk sanctierecht Henny Sackers van de Radboud Universiteit. "Het strafrecht is namelijk afhankelijk van aangiftes. Op bedreiging staan straffen, die lopen uiteen tot maximaal 3 jaar."
"Het moet gaan om een uiting, online of fysiek, die voldoende is om een 'normaal' denkend en voelend mens angst of vrees aan te jagen. Dus als je echt denkt dat een bedreiger het kan menen, dan is het voldoende om het aan te nemen." De rechter kijkt daarvoor vanaf een afstandje wat hij ervan vindt, zegt Sackers.
Vijftien keer op het politiebureau
Daarom zijn online bedreigingen ook makkelijker te bewijzen dan fysieke. "Daarvan kun je moeilijk ontkennen dat het van jouw telefoon of computer afkomt", zegt Sackers. Maar bij Bradley, die online wordt bedreigd, gebeurt er vooralsnog niet heel veel.
Hoewel hij het afgelopen halfjaar al vijftien keer op het politiebureau heeft gezeten en de gemeente Hilversum zegt er alles aan te doen, duurt het bij hem al jaren.
Lastig te bewijzen
"Het blijft een hele lastige bewijskwestie", geeft Sackers toe. "Politie en justitie willen ook geen zaak voor de rechter brengen waarvan het bewijs rammelt."
"Dat is het laatste wat je een slachtoffer aan wil doen, dat een rechter zo iemand vrijspreekt. Dus het is best een lastig stukje recherchewerk."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.