Waarom grijpen de Verenigde Staten niet in in Oekraïne? 'China is de grote concurrent, niet Rusland'

Polen wil een vredesmissie onder NAVO-vlag, steeds meer landen leveren wapens aan Oekraïne, maar de Verenigde Staten houden zich relatief rustig. Dat terwijl er in eerdere conflicten in de wereld altijd wel een rol voor het land was.

Waar er voor een inval in Irak door de Verenigde Staten bijvoorbeeld bewijsmateriaal werd gefabriceerd, en er ook pro-actief door de Amerikanen in andere landen gevochten werd, gebeurt dat voorlopig niet tijdens de oorlog in Oekraïne.

Kleine economie

Uiteraard wil het land niet de aanstichter zijn van een mogelijke situatie die je in een potentiële Derde Wereldoorlog kan brengen. Maar wat daarnaast óók een rol speelt, is China, zo ziet Amerika-kenner Paul Verhagen van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies.

"Rusland is economisch niet belangrijk voor de Amerikanen. Het is een land met een economie ter grootte van Canada. Het is vooral lastig dat Rusland wel kernwapens heeft. Maar waar politiek gezien de meeste interesse naar uit blijft gaan in de Verenigde Staten is China."

'Oorlog kan handig uitpakken'

Verhagen trekt dan ook een direct verband tussen de Amerikaanse militairen die afgelopen zomer Afghanistan verlieten en de rol van China. "Amerikaanse troepen zouden eigenlijk praktisch allemaal richting de Zuid-Chinese Zee gaan."

"Daar zit nu het strategische element dat voor de Verenigde Staten van belang is; China, Azië. Eigenlijk is deze oorlog nu met Rusland en Oekraïne een niet voorziene gebeurtenis, die voor Amerika wel eens handig kan uitpakken."

2 procent NAVO norm

Wat Verhagen daarmee bedoelt, is dat Europese landen massaal hun Defensiebudget verhogen. In veel gevallen wordt de NAVO-norm van 2 procent van het bruto nationaal product gehaald. Dat geld gaat dan dus naar Defensie.

"Zelfs Duitsland, dat zich tot voor kort zeer pacifistisch opstelde, doet nu volop mee." Het is een fascinerende ontwikkeling dat deze oorlog de Europeanen uit hun Post-Koude Oorlog pacifisme heeft gehaald." Daarmee zien de Verenigde Staten een Europa ontstaan dat zichzelf kan beschermen bij toekomstige conflicten. "En dus kunnen de Verenigde Staten zich weer meer op Azië richten."

Onmogelijke positie

Dat is goed nieuws voor de Amerikanen. Want ze zitten er überhaupt niet te wachten om wéér betrokken te raken in een oorlog. "Je kunt er als leider politiek gezien van profiteren, iedereen zal ineens achter de leider van het land staan."

"Maar het kan ook tegen je werken. Zoals bij Vietnam en bij Afghanistan of Irak ook gebeurde, daalt de steun voor een oorlog heel erg snel als er lijkkisten met Amerikaanse soldaten in Amerika aankomen."

Wel zorgen over kernoorlog

"Dat is een krachtig beeld, en de vraag is wat je dan ineens doet als president. Je kunt als je troepen stuurt dan niet ineens terugtrekken, maar je wil ook niet escaleren. Dat is echt een onmogelijke positie waar ze niet in terecht willen komen", zegt Verhagen.

"Hoe klein de kans ook is, je moet je er wel zorgen om maken: een mogelijke kernoorlog. Daarom zien we alles wat er gebeurt over wapenleveranties of mogelijke leveranties nu zo transparant gebeuren. Normaal zou je namelijk zeggen: doe dat in het geheim. "Maar hier is de boodschap echt: dit is wat wij (Westerse landen, red.) gaan doen, dus denk er maar niet aan (Rusland, red.)."