Van het kindervuurwerk dat dit jaar door de ILT werd getest is 65 procent afgekeurd. Veel vuurwerk waait snel weg, vonkt te heftig en bevat meer kruit dan toegestaan. Vuurwerkimporteurs zijn niet blij met het 'beeld' dat het onderzoek schetst.
Onder het 'kindervuurwerk' valt fop- en schertsvuurwerk zoals sterretjes, fonteinen en knalerwten. Dit jaar zijn vooral de fonteinen getest. Er werden 74 verschillende producten gecontroleerd, zoals de Barrage, Evo Eruption, Heaven Jewels en Volcano. De Inspectie Leefomgeving en Transport ziet dit jaar bij veel van deze producten de vonken verder dan de toegestane meter spatten.
'Ligt genuanceerder'
Maar Leo Groeneveld van Belangenvereniging Pyrotechniek Nederland, een vereniging van vuurwerkimporteurs en groothandels die werken met (consumenten)vuurwerk, vindt dat het onderzoek een vertekend beeld geeft.
"Ik schrok eerst erg van de testresultaten", vertelt hij. "Maar bij nader onderzoek bij alle importeurs in Nederland kom ik toch tot de ontdekking dat het allemaal iets genuanceerder ligt." Zo heeft de inspectie vooral voor producten gekozen waarvan ze denken dat er een 'gevaarsaspect' aan zou kunnen zitten, zegt Groeneveld. "Dat is ongeveer, denk ik, zo'n 1 procent van de totale hoeveelheid F1-vuurwerk dat op de markt komt."
'Niet zwaarder maken dan het is'
"We ergeren ons daarom aan de beeldvorming die nu ontstaat", gaat hij verder. "Er zijn Nederlanders die lezen alleen '65 procent' en die zeggen: '65 procent van al het vuurwerk is gevaarlijk.' Maar dat is niet het geval."
"Nu vind ik 65 procent van het geteste vuurwerk ook teveel", geeft hij toe, "maar we moeten het ook niet zwaarder maken dan het is. We moeten oppassen dat we niet een beeld krijgen van een heel grote hoeveelheid gevaarlijk vuurwerk op de Nederlandse markt. Want dat is gewoon niet zo."
Kritiek op testcriteria
Daarbij vindt Groeneveld de testcriteria te streng. "Als de vonken van een fonteintje niet op 1 meter maar op 1 meter 20 terechtkomen, keurt het ILT het vuurwerk al af. Ik vind het een beetje overdreven, zeker op het moment dat je op de producten schrijft dat je een veiligheidsafstand in acht moet nemen van 3 meter. Dan kan 1 meter 20 toch zeker?"
"Wat ons ook stoort, is het feit de vuurwerkbranche niet zelf bij de testen aanwezig mag zijn. We mogen zelfs geen video-opnames zien van de testen. Maar dat willen we wel, vooral om ervan te leren natuurlijk: wat gaat er nu eigenlijk fout? Daarom hebben alle importeurs bezwaar aangetekend tegen deze manier van testen. Want een schriftelijk verslag van de testen is voor ons niet genoeg."
Tot 12 jaar verboden
Ook Martijntje Bakker van kenniscentrum VeiligheidNL schrok van de testresultaten, en vindt juist dat er iets moet gebeuren. "65 procent is heel veel, bijna 20 procent meer dan in 2023. Terwijl in 2022 nog 80 procent van het geteste F1-vuurwerk door de test kwam. Het is echt zorgwekkend."
"In de afgelopen 2 jaar raakte zo'n 32 procent van de kinderen onder de 12 jaar gewond door dit type vuurwerk." Raar, vindt ze dit, want kinderen van die leeftijd mogen geen vuurwerk afsteken. "Tot 12 jaar is dat verboden."
Brandwonden en oogschade
Vuurwerk kan flink schade aanbrengen, ziet Bakker. "Kinderen lopen brandwonden of oogschade op. Maar ook omstanders kunnen worden geraakt, doordat de vonken van fonteinen verder spatten dan de toegestane meter."
Uit cijfers van het kenniscentrum blijkt dat 15 procent van de patiënten die op de huisartsenspoedpost terechtkwamen tijdens oud en nieuw verwondingen had opgelopen door F1-vuurwerk.
Meer voorlichting
Daarom vindt zij dat het belangrijk is dat er meer voorlichting komt over vuurwerk. "Dat je dus echt geen vuurwerk mag afsteken als je jonger bent dan 12 jaar. En dat je voorzorgsmaatregelen neemt en altijd oogbescherming draagt, maar ook gehoorbescherming. En dat je je kleding aanpast als je vuurwerk gaat afsteken, dus geen capuchons waar vuurwerk in kan belanden."
De ILT heeft het afgekeurde vuurwerk uit de handel gehaald, maar het kan nog wel bij mensen thuis liggen, omdat F1-vuurwerk het hele jaar door mag worden verkocht.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.