Voor Ananda is Keti Koti een feestdag waarop ze de vrijheid viert

Als de coronacrisis er niet was geweest, zou Ananda Hegeman (24) vandaag met tienduizenden anderen Keti Koti vieren in het Amsterdamse Oosterpark. Omdat het festival niet doorgaat, organiseert ze met familie een viering. "Vandaag voelt als een feestdag."

Tijdens Keti Koti, ofwel 'Ketenen Gebroken', wordt in Suriname en op de Antillen jaarlijks de afschaffing van de trans-Atlantische slavernij herdacht en gevierd. Sinds 2002, toen het Nationaal monument slavernijverleden werd geplaatst in Amsterdam, is daar de Nederlandse viering. De laatste jaren groeit ook buiten de Surinaamse en Antilliaanse gemeenschap de aandacht voor Keti Koti.

Eerste festival ooit

Al van jongs af aan gaat Ananda op 1 juli naar het Oosterpark. Soms met haar moeder, die van Surinaamse komaf is, soms met haar vader. Maar het liefst met hen beiden. Om de nationale herdenking bij te wonen en vervolgens uitbundig te feesten, te luisteren, te eten en te drinken. "Eigenlijk zoals dat op de meeste festivals gaat", lacht Ananda, die er tegenwoordig veel bezoekt.

"Maar dan met Surinaamse en Antilliaanse muziek, lezingen, gerechten en traditionele klederdracht. Een van de leuke dingen aan Keti Koti is dat ik altijd veel familie tegenkom."

Eksi koeken

Normaal gesproken zou Ananda vandaag aan het begin van de middag bij het monument in het Oosterpark hebben gestaan, waar de nationale herdenking elk jaar plaatsvindt. Ook dit jaar ging deze door, maar zonder publiek. Wel waren en toespraken, optredens en een minuut stilte. Het festival is vanwege corona helemaal afgelast.

Omdat ze haar familie en vrienden niet in het Oosterpark kan ontmoeten, gaat Ananda bij hen op bezoek. "Samen volgen we de herdenking op tv en eten we eksi koek - eierkoek. Mijn nichtje neemt zelfgebakken cake mee en ik zorg voor lekkere drankjes, snacks en servetten met de Surinaamse vlag erop."

Gemengde gevoelens

In Suriname en op de Antillen is Keti Koti een nationale feestdag. Dat is in Nederland niet zo, maar Ananda merkt wel dat er meer interesse voor komt. Bij haar collega's bijvoorbeeld en bij studiegenoten. "Op mijn middelbare school in Amstelveen werd er weinig aandacht besteed aan het slavernijverleden. Een vreemd contrast met Suriname, waar ik vaak vakantie vier. Daar liggen de musea vol met informatie."

Hoe dan ook is Keti Koti voor haar een feestdag waarop ze de vrijheid viert, vertelt ze. Al begrijpt ze ook dat anderen zich juist verdrietig voelen op 1 juli. Ze verwijst ernaar dat, hoewel de slavernij in 1863 'juridisch' werd afgeschaft, de tot slaaf gemaakte mensen nog tot 1873 moesten doorwerken op de plantages, voor heel weinig geld. "Dat weet lang niet iedereen, heel pijnlijk."

Net als Bevrijdingsdag

Ananda vergelijkt Keti Koti regelmatig met Bevrijdingsdag, als mensen er vragen over stellen. "Mijn vader is hartstikke Hollands, zijn ouders maakten de Tweede Wereldoorlog mee. Op 5 mei staan we daarbij stil. Ik zou het mooi vinden als Keti Koti ook hier een nationale feestdag wordt."