Verpleeghuizen overspoeld met crisisgevallen, waardoor anderen nog langer moeten wachten

Verpleeghuizen worden overspoeld met patiënten die acuut moeten worden opgenomen omdat het thuis niet meer gaat. Met als gevolg dat mensen die op reguliere wachtlijsten staan nog langer moeten wachten, totdat ze zelf een crisisgeval worden.

Net voor zijn 80ste verhuisde meneer Stoffer naar verpleeghuis Smeetsland in Rotterdam. "Dat was zo'n 3 jaar geleden. Ik kon toen rustig kennismaken en verschillende kamers bekijken. Ik had ook echt inspraak. Toen zei ik: 'Hier wil ik wel wonen'."

'Heftige overgang van thuis naar verpleeghuis'

"Zoals het bij meneer Stoffers is gegaan, zou het eigenlijk altijd moeten", vindt specialist ouderengeneeskunde Laurie den Braber. "Op een kalme en rustige manier, het is immers toch al een vrij heftige overgang om van je eigen huis naar een verpleeghuis te gaan."

Maar steeds minder vaak is een verpleeghuisopname gepland en rustig. "We zien veel meer acute opnames", vertelt Den Braber die bij zorgorganisatie Aafje werkt, waar de locatie Smeetsland onder valt. "Het ging van een paar keer per jaar vroeger naar een paar keer per week nu."

Crisisgevallen

Mensen moeten langer thuis wonen, en willen dat vaak ook wel. "Maar daardoor komen ze geregeld pas bij ons in beeld wanneer het al goed mis is", zegt Den Braber. "Op een gegeven moment gaat het thuis slechter en slechter, en ontstaan er steeds meer problemen."

"In een thuissituatie kan dat snel sneller tot een crisis leiden. Mantelzorgers zijn vaak compleet overbelast, mensen tonen gedragsproblemen, vallen en bezeren zich of gaan gevaarlijke dingen doen."

Grote golf

Ook bestuurder Roelie Mossel van de Noord-Nederlandse Coöperatie van Zorgorganisaties maakt zich zorgen over deze nieuwe werkelijkheid. "We zitten nu ook nog eens in een tussenfase. Er komt een nieuw model aan, maar de infrastructuur daarvan klopt nog niet." Ze denkt niet dat het nog wachten is op de grote vergrijzingsgolf, want 'die is er al'.

"Het is vakantietijd, er zijn personeelstekorten en er wordt zo hard gerend om alles gedaan te krijgen", zegt ze. Dat de wijkverpleging de zorgaanvragen van steeds meer thuiswonende ouderen kan opvangen, is volgens Mossel een illusie. "Die kunnen het nu al niet aan."

Niet naar huis sturen

Crisisgevallen uit de regio Rotterdam komen bij Den Braber en haar collega's van zorgorganisatie Aafje terecht. "Dan heb je het soms echt over heftige situaties: bijvoorbeeld iemand die een mantelzorger heeft aangevallen, of mensen die helemaal verward in hun blootje op straat lopen." Deze mensen kunnen en willen Den Braber en haar collega's niet naar huis sturen.

"Dat zou echt onverantwoord zijn. Dus ze komen bij ons op de tijdelijke afdeling." Maar vervolgens moeten ze wel door kunnen stromen naar een vaste plek. En daar zit het ook vol. "Voorheen kon 80 procent van de crisisopnames na verloop van tijd weer naar huis, nu is dat nog maar 40 procent. Het is heel lastig en tijdrovend om voor al deze mensen een vaste plek te vinden."

'Straks iedereen spoedgeval'

Het gevolg daarvan is dat mensen die op een wachtlijst staan weer langer moeten wachten, gemiddeld zo'n 8 maanden bij verpleeghuis Smeetsland. "Maar als er veel crisisopnames zijn, loopt dat gauw op tot 1 jaar of meer. Of totdat ze zelf een noodgeval worden en met spoed moeten worden opgenomen", verzucht de arts.

"Ik ben bang dat alle opnames straks crises worden. Dat is niet alleen voor de mensen in kwestie heel naar, maar ook voor ons. Dit geeft namelijk ook de zorgverleners heel veel stress en veel extra werkdruk", zegt ze. Daarnaast zien artsen dat mensen die al heel slecht zijn als ze naar het verpleeghuis gaan ook harder achteruit gaan en eerder komen te overlijden.