Het aantreden van president Trump stelt Europa voor een veiligheidsuitdaging, stellen experts. Trump heeft tijdens de verkiezingsrace al aangegeven te twijfelen over het bijstaan van NAVO-landen die niet voldoen aan de zogenaamde NAVO-budgetnorm.
Een opmerking die het grondvest onder de NAVO - een aanval op één is een aanval op allen - onderuit haalt. “Maar het dwingt Europa ook om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor de eigen veiligheid”, zegt veiligheidsexpert Rob de Wijk.
Amerika betaalt ongeveer 75 procent van het totale NAVO-budget en zit met 3,6 procent ruim boven de NAVO twee-procentnorm, wat betekent dat de landen minimaal twee procent van het Bruto Binnenlands Budget moeten besteden aan de eigen Defensie. In Europa voldoen slechts vijf landen nipt aan deze norm.
Alle andere landen zitten daar onder, waaronder Nederland, dat door jarenlange bezuinigingen slecht 1,17 procent bijdraagt. Trump liet tijdens een interview met The Times doorschemeren te twijfelen om een land te verdedigen dat niet aan deze normen voldoet. Twee van de Baltische Staten, Litouwen en Letland, voldoen ook niet aan deze norm. En juist deze landen vrezen dat Rusland net als in Oekraïne een conflict overweegt.
Rob de Wijk vindt dat Europese landen haast moeten maken met het op orde krijgen van hun Defensiebegrotingen. Niet alleen om aan de NAVO-norm te voldoen. “Er kan ook een situatie ontstaan waarin Amerika het handje van Europa loslaat, en dan moeten we het zelf oplossen.” In Europa neemt Amerika momenteel de militaire leiding als het gaat om de zogenaamde ‘deterrence’ (afschrikking) van Rusland.
Journalist Edward Lucas, schrijver bij The Economist en auteur van ‘The New Cold War: Putin's Russia and the Threat to the West’ waarschuwt dat Trump met zijn opmerkingen de deur voor Rusland naar de de Baltische Staten open zet. Hij vindt dat Europa Trump duidelijk moet maken welke uitdagingen er op het continent zijn, maar is het wel eens dat de Europese landen ook hun beloofde bijdrage aan de NAVO daadwerkelijk moeten gaan leveren om de alliantie bijéén te houden. Ontstaat er twijfel binnen het blok, dan maakt Poetin er volgens Edward Lucas handig gebruik van.
Vanavond in EenVandaag een reportage over de kansen en bedreigingen onder president Trump met Edward Lucas en Rob de Wijk.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.