'Te weinig hulp voor mensen met complexe psychische problemen'

Thijs H., de 27-jarige man die wordt verdacht van het doodsteken van drie wandelaars werd behandeld bij een GGZ-instelling in Maastricht. Worden mensen die acute psychische zorg nodig hebben, zoals mogelijk Thijs H., voldoende geholpen?

Thijs H. wordt door vrienden en bekenden omschreven als een rustige jongen en een excellente student. De verbazing is dan ook groot, dat hij mogelijk drie moorden op zijn geweten heeft. Uit de vele verhalen die rond gaan, blijkt dat Thijs H. depressief was en de afgelopen tijd 'verward gedrag' vertoonde.

'Verreweg de meerderheid is nooit gevaarlijk'

Gisteravond maakte het Openbaar Ministerie (OM) ook bekend dat H. werd behandeld bij een GGZ-instelling in Maastricht. Wanneer hij daar in behandeling was en om wat voor behandeling het ging, kon het OM niet zeggen.

H. vertoonde mogelijk verward gedrag. Maar is iemand die zich verward gedraagt meteen gevaarlijk? Volgens Niels Mulder, bijzonder hoogleraar geestelijke gezondheidszorg aan het Erasmus MC, niet. "Er zijn veel mensen met een psychotische aandoening in Nederland. Verreweg de meerderheid is nooit echt gevaarlijk."

'Als we wel de juiste zorg zouden leveren, ontsporen mensen minder vaak'

Zo'n 20.000 mensen in Nederland hebben acute psychische zorg nodig. "Vanuit die psychiatrische problemen, ontstaan ook weer problemen op het gebied van verslaving, werk en wonen. Maar het komt zelden voor dat ze de straat opgaan om andere mensen iets aan te doen", zegt Mulder.

Maar de zorg voor deze groep is volgens Mulder een probleem. "We zijn minder in staat om voor die 20.000 mensen de juiste zorg te leveren. En dan ontsporen mensen misschien toch net iets vaker dan wanneer we wel die mogelijkheden zouden hebben. Dat is niet alleen een kwestie van geld, maar ook vanuit regelgeving."

'Te weinig middelen om goede hulp te bieden'

"Er zijn te weinig middelen om daadwerkelijk goede hulp te verlenen, zowel vanuit gemeente als zorginstellingen. Het gaat om een complexe groep. En die hebben ook op verschillende gebieden hulp nodig, en juist daar strandt het", zegt Mulder.

De laatste tijd is er ook veel kritiek op GGZ-instellingen, onlangs verscheen er nog een vernietigend rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV). Zorgverleners hadden onvoldoende zicht op de veiligheidsrisico's van de patiënt en zijn omgeving, luidde toen de conclusie.

'Veiligheid staat niet meer voorop'

Volgens ex-bestuurslid van een GGZ-instelling Arnoud Höppener hebben dit soort incidenten met Thijs H. invloed op het veiligheidsgevoel van mensen. "Het gaat erom dat burgers in Nederland beseffen dat er gewoon heel goed gezorgd wordt voor deze mensen. En dat gevoel is nu verdwenen. En dat merk je."

Höppener ziet dat vooral dat instanties niet meer samen voor de veiligheid van een verward persoon zorgen. "In de tijd dat ik bij de GGZ werkte was het absoluut gebruikelijk dat veiligheid voorop stond, van zowel de patiënt als de maatschappij. Want psychiatrische patiënten behoren wel tot de groep mensen die onveilig gedrag kunnen vertonen. Dat doen ze lang niet altijd, maar het kan wel."