Russische militaire reactie op aanval Oekraïne 'interessant om te zien', vindt militair hoogleraar

De Oekraïense inval in Koersk verraste 2 weken geleden de hele wereld. De snelle opmars zorgt voor zelfvertrouwen bij de Oekraïners. "Interessant om nu naar de reactie van Rusland te kijken."

Ruim een week na de inval heeft Oekraïne drie bruggen over de rivier de Sejm vernietigd, enkele kilometers ten oosten van het veroverde gebied.

Kijken naar het totaal

"Als je dat gebied zelf kijkt, vraag je je in eerste instantie af wat de waarde ervan is", begint hoogleraar militair-operationele wetenschappen Han Bouwmeester. Maar de bruggen zijn van belang voor de bevoorrading van de Russische troepen in Koersk.

Volgens de hoogleraar moet je vooral naar het totaal kijken: het is bijzonder dat ze zo snel konden oprukken. "Rusland moet hier iets aan gaan doen. Er moeten zelfs een aantal steden geëvacueerd worden. Alles tezamen - dus bevolking evacueren, verontruste ouders van militairen - maakt dat er toch wel wat paniek is uitgebroken in Rusland."

'Pijnlijk voor Poetin'

Een blamage voor Rusland, noemt Bouwmeester het. Dat ziet ook Ruslandkenner van platform Raam op Rusland Laura Starink. "In het gebied zitten allemaal jonge snotneuzen die nauwelijks een militaire training hebben gehad, en er schijnen er al honderden krijgsgevangen te zijn gemaakt."

Voor Poetin is dat pijnlijk, vertelt ze. "Die heeft altijd gezegd: 'Die ga ik niet zomaar als kanonnenvlees de strijd in sturen', maar dat is daar dus wel gebeurd", legt ze uit.

'Doet alsof er niks aan de hand is'

De Russische president doet ondertussen 'alsof er niks aan de hand is', ziet Starink. "Normaal gesproken zou de president dan natuurlijk de bevolking moeten toespreken van: 'Er is niks aan de hand en we hebben de situatie volstrekt onder controle'."

Maar na een korte toespraak is er niks meer van hem vernomen. "Ondertussen gaat hij gewoon op staatsbezoek hier en daar, en doet hij allerlei dingen alsof er niks aan de hand is."

Bestuurlijke chaos

Volgens Bouwmeester is het ook interessant om te kijken naar de Russische militaire reactie op de Oekraïense aanval. "Dit lijkt op een staaltje Russische bestuurlijke chaos", zegt hij. "Poetin schijnt minder vertrouwen te hebben in zijn strijdkrachten en heeft zijn speciale troepen van de militaire inlichtingendienst de opdracht gegeven het tij te keren."

Die waren eigenlijk bezig om een nieuw Russisch leger in Afrika op te zetten, onder leiding van luitenant-generaal Yunus-bek Yevkurov. Maar de aanval van het Oekraïense leger in de grensregio heeft ervoor gezorgd dat de prioriteit van dat leger nu bij Koersk komt te liggen. "Daarnaast zien we een concurrentiestrijd binnen de Russische gelederen en dat bevordert niet een goed aangestuurde operatie", zegt de hoogleraar.

'Opsteker voor Oekraïne'

Oekraïne boekt nog steeds terreinwinst, maar met kleine stappen. Laatste rapporten melden dat Oekraïense troepen op sommige plaatsen bijna 30 kilometer over de grens zijn doorgedrongen. Rusland heeft inmiddels 122.000 burgers uit de regio geëvacueerd. "Dat is natuurlijk een enorme opsteker voor de Oekraïne. Vorig jaar zouden ze met een offensief komen en dat lukte toen niet", zegt Bouwmeester.

Bouwmeester denkt dat de actie van Oekraïne zomaar eens het proces om te gaan onderhandelen kan versnellen. "Rusland heeft er alles aan gedaan om al hun land te hebben. Mocht het op onderhandelingen uitlopen, dan heb je een stevige positie", legt de hoogleraar uit.

'Zullen tegen grenzen aanlopen'

Op 1 februari 2024 kwamen alle 27 EU-landen tot een akkoord over een steunpakket van 50 miljard euro voor Oekraïne. Bouwmeester verwacht wel dat daar wel een keer een grens aan zal zitten.

"Die landen die zullen ook zeggen: we kunnen niet alsmaar geld geven zonder daar zelf klappen door op te lopen. We zullen wel een keer tegen grenzen aanlopen", zegt hij.

Steun andere landen

Frankrijk, maar ook andere Europese landen, hinten volgens Bouwmeester op bereidheid om instructeurs op Oekraïens grondgebied te zetten om daar Oekraïense soldaten te tranen. "Niet om zelf betrokken te raken, maar daar moet je heel erg mee oppassen, want het vervaagt natuurlijk heel snel", waarschuwt Bouwmeester.

Op het moment dat Rusland lucht krijgt van het feit dat Frankrijk op Oekraïens grondgebied helpt door middel van instructeurs, kan het volgens hem ingewikkeld worden wanneer er Franse slachtoffers vallen."Stel dat zij op locaties schieten, stel dat daar mensen bij zijn en daar slachtoffers vallen. Hoe ga je daar dan als derde land mee om?", vraagt hij zich tot slot af.