Pas op voor te veel optimisme, waarschuwt wetenschapper die eerder kritiek had op aanpak tweede golf

Vanaf volgende week vervalt de mondkapjesplicht en het advies om thuis te werken. Versoepelt het kabinet niet te snel? Want de zogeheten deltavariant is aan een opmars bezig. "Je kan ook zeggen: we zijn er bijna, we trekken de maatregelen nog even door."

Hij waarschuwde afgelopen najaar het kabinet al dat ze een extra risico liepen door niet direct maatregelen af te kondigen toen de tweede golf zich aandiende en kreeg vervolgens gelijk. Ook nu is datawetenschapper Marino van Zelst verbaasd dat het kabinet de mondkapjesplicht en het advies thuis te werken van tafel wil. "Vooral dat laatste is zo'n effectieve maatregel. Je voorkomt daarmee echt dat mensen elkaar gaan ontmoeten. Nu loop je toch de kans dat iedereen weer massaal naar kantoor gaat."

Waakzaamheid blijft geboden

Natuurlijk, alle cijfers wijzen in de goede richting. Het aantal besmettingen is laag, evenals het aantal ziekenhuisopnames. Tel daarbij op dat inmiddels naar schatting bijna 12,5 miljoen vaccinaties zijn gezet en het coronavirus slecht gedijt bij het warme zomerweer.

Van Zelst, verbonden aan het Red Team dat aan het begin van de pandemie werd opgericht als alternatief voor het OMT, begrijpt dan ook dat er nu versoepeld wordt, maar waarschuwt tegelijk dat we waakzaam moeten blijven. Daarvoor wijst hij naar Engeland, waar geplande versoepelingen onlangs vier weken werden uitgesteld vanwege de opmars van de besmettelijkere deltavariant.

Tweede prik echt nodig

"Ze zijn daar beduidend verder met vaccineren dan wij, maar vonden deze stap toch nodig", licht Van Zelst toe. "Ook hier zien we de deltavariant toenemen, en de verwachting is dat deze half juli de overhand zal nemen. In Engeland hebben we gezien dat je die tweede prik echt nodig hebt om je tegen die veel besmettelijkere variant te wapenen. Maar in Nederland zal het nog tot in september duren voordat ook de jongeren die tweede vaccinatie gehad hebben. Dus het zal de komende twee maanden toch nog wel spannend blijven."

De keuze om te versoepelen is volgens de datawetenschapper wel in lijn met het kabinetsbeleid gedurende de hele pandemie. Dat was er immers vooral op gericht om een overbelasting van de zorg te vermijden. "Met deze versoepelingen accepteer je een grotere kans dat meer mensen ziek gaan worden. Je had ook kunnen zeggen: we zijn er nu bijna, we trekken de huidige maatregelen nog even door."

Geen domme dingen

Een vierde golf, waarbij de ziekenhuizen weer overspoeld worden met coronapatiënten, verwacht vrijwel niemand meer. Maar ook vorig jaar zomer was iedereen optimistisch, brengt Van Zelst in herinnering.

Later erkende minister Hugo de Jonge dat er in september te laat was ingegrepen. "En in april zei hij nog: in het zicht van de haven gaan we geen domme dingen doen. Het kan best dat het dit keer allemaal goed gaat, maar ze nemen toch wel weer een risico."