Weinig ziekenhuisopnames? Dat betekent niet dat het coronavirus in Nederland onder controle is

De besmettingscijfers lopen op, terwijl de ziekenhuisopnames vooralsnog relatief laag blijven. Maar als wij landen als Frankrijk en Spanje achterna gaan, blijft dat niet lang meer zo, ziet datawetenschapper Marino van Zelst.

"We staan in Nederland eigenlijk aan de voorkant van wat je in landen als Spanje en Frankrijk al ziet gebeuren. Daar loopt het aantal ziekenhuisopnames op, inclusief het aantal sterfgevallen. Als we niet ingrijpen, kunnen we deze landen achterna gaan", zegt Van Zelst, werkzaam aan de Universiteit Tilburg.

Lees ook

• Toename nieuwe coronagevallen per dag

'Ik vraag me af of wij zo uniek zijn'

De besmettingscijfers blijven in Nederland records zetten. Maar zolang de ziekenhuisopnames niet snel stijgen is het virus onder controle, is een veelgehoorde redenatie. Daar is Van Zelst het niet mee eens.

"Het zou hier met een sisser kunnen aflopen, maar dat is wel volledig tegen het patroon van landen om ons heen in. Ik vraag me af of wij zo uniek zijn", zegt Van Zelst. "Ook zie je dat besmettingen niet meer alleen onder jongeren plaatsvinden, maar dat het virus zich ook weer onder oudere groepen verspreidt. Daarnaast lopen de ziekenhuisopnames al op. Daar zit ook altijd enige vertraging in."

Geen controle

"Aan het begin van de coronacrisis ging het mis in Italië, en een paar weken later in Nederland. We zien nu al dat de situatie aan het kantelen is en meer oudere mensen besmet raken. Ook al is er nu nog geen piek, dan weet je gewoon dat de opnames zullen stijgen."

Daarbij komt nog dat we volgens Van Zelst de grip op het virus in sommige regio's kwijtraken. "We kunnen het bron- en contactonderzoek niet meer bijbenen en er is niet genoeg testcapaciteit. We verliezen het zicht op besmettingen en waar ze precies voorkomen. Dan raak je de controle kwijt. We varen op sommige plekken echt in de mist."

Verspreiding niet meer alleen onder jongeren

En wanneer je de controle over het virus kwijtraakt, wordt het gevaarlijker. "Het is nu aan de overheid om te communiceren dat er iets staat te gebeuren, zodat we niet opnieuw in een situatie belanden waarin we geen controle hebben."

Van Zelst ziet daarin dat het niet perse een makkelijke taak is voor de overheid. "In maart zag iedereen de ziekenhuisopnames en dachten mensen: nu moet ik meedoen. Dat is nu niet zo."

'Beter te veel maatregelen, dan te weinig'

Het is volgens hem niet zinvol om nu nog alleen op stoppen van verspreiding onder jongeren in te zetten. "Een paar weken geleden had je dat kunnen doen, maar nu verspreidt het virus zich weer door alle lagen. Dus je moet maatschappijbreed kijken en stomweg op zoek naar het verminderen van contacten."

Hoe je dat dan doet? "Je kunt bijvoorbeeld benadrukken dat mensen echt thuis moeten blijven werken", zegt Van Zelst. Hij is benieuwd met welke maatregelen het kabinet vanavond komt. "Vanuit het voorzorgsprincipe zou ik zeggen, beter iets te veel maatregelen, dan net te weinig."

Bekijk hier het interview met datawetenschapper Marino van Zelst