Partij voor de Dieren wil briefstemmen voor iedereen, maar dat gaat niet gebeuren volgens deze hoogleraar

Vrijdag doet de rechter uitspraak in het kort geding dat de Partij voor de Dieren aanspande om iedereen per brief te kunnen laten stemmen. "Onnodig", zegt hoogleraar Jan Brouwer, die de verkiezingen gewoon op 17 maart ziet doorgaan.

In afwachting van de uitspraak van het kort geding van de Partij voor de Dieren is de verkiezingsdatum ineens een politiek punt geworden. Advocaat Phon van Biesen verdedigt de Partij voor de Dieren en onder meer de SP ziet het ook wel voor zich: het briefstemmen voor de Tweede Kamerverkiezingen niet alleen voor 70-plussers, maar voor iedereen beschikbaar maken. Het gevolg zou dan zijn dat de verkiezingen worden uitgesteld om dit logistiek goed te regelen.

Gommers

In de podcast Virusfeiten stelt OMT-lid Diederik Gommers dat hij ook het liefst ziet dat de verkiezingen worden uitgesteld, om een nieuwe piek van coronabesmettingen te voorkomen. Er wordt al bijna over gesproken alsof het zo rond is, en of het slechts een kwestie van tijd is dat de verkiezingen worden uitgesteld.

"Ik vind het een beetje overdreven, die discussie over de verkiezingsdatum tot nu toe. Die discussie lijkt zelfs te verhevigen", zegt hoogleraar rechtswetenschap Jan Brouwer. "De cijfers geven geen aanleiding om de verkiezingen uit te stellen. En ervaringen in het buitenland geven niet bepaald aanleiding tot uitstel."

Voldoende maatregelen, maar inenten vrijwilligers stembureaus

"In andere landen zijn er na verkiezingen in coronatijd niet ineens grote uitbraken gemeld. En hier in Nederland zijn nu ook al extra volmachten beschikbaar, waardoor je niet naar de stembus hoeft. Je buurman of buurvrouw kan ook voor je gaan stemmen én het stemmen is ook over drie dagen verdeeld", vertelt Brouwer.

Hij vindt dat het kabinet zich goed heeft voorbereid op deze verkiezingen. En daarnaast: "Mensen gaan ook gewoon elke dag naar de supermarkt om boodschappen te doen. Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken heeft voldoende maatregelen genomen." Wat wel goed zou zijn, volgens Brouwer, is om na te denken over het vaccineren van de vrijwilligers bij de stembureau's. "Dat zou ik een goede zaak vinden."

'Echte vrije verkiezingen'

NRC-columnist Hubert Smeets heeft zo zijn twijfels bij 'echt vrije verkiezingen' in coronatijd. Vooral omdat kleinere partijen nóg minder goed de kans hebben zich te profileren, vindt hij.

"Juist omdat de NPO ('van iedereen, voor iedereen') hard selecteert, moeten de kandidaten elders in de openbare ruimte om de publieke omroep heen kunnen werken. Door de avondklok kan dat nu niet. Of de zalen na 2 maart, als de nacht weer vrij is, alsnog mogen volstromen, is wegens de anderhalvemeterregel eveneens twijfelachtig."

'Discriminatie'

Dat kleinere partijen minder goed campagne kunnen voeren door corona, ziet Brouwer niet meteen. "Vergeleken met de pré-internetperiode is de hoeveelheid informatie die je nu tot je kunt nemen gigantisch, dus dat vind ik een beetje overdreven."

En daar is het de Partij voor de Dieren die briefstemmen voor iedereen wil nu ook niet om te doen, zegt Brouwer. "Die zeggen gewoon: 'Wij vinden het discriminatie als je het alleen voor 70-plussers doet'."

Verkiezingen 17 maart goed voor VVD

"Als de verkiezingen doorgaan op 17 maart, dan pakt dat goed uit voor de zittende macht", zegt Brouwer. "Daar zal iedereen van overtuigd zijn. Als de crisis althans volgens een meerderheid van de bevolking goed wordt aangepakt. Dat is altijd het geval: als er dingen spelen die goed worden aangepakt, dan krijg je steun."

Brouwer ziet nog wel een risico voor partijen met kiezers die liever niet naar de stembus gaan vanwege corona. "Daar zal voor een deel de achterban van de Partij voor de Dieren ook bij zitten. Maar op andere dagen regent het weer, en dan heb je weer kiezers van andere partijen die thuisblijven."