Over de oorlog in Gaza is het 'oorverdovend stil' in Nederland, vindt medisch specialist Sara Galli

Kritiek op Israël over de gruwelijke situatie in Gaza wordt al snel opgevat als steun aan Hamas, of als antisemitisme. Dat merkt medisch specialist Sara Galli van de actiegroep Artsen voor Gaza. "Dit lijkt heel erg op selectieve verontwaardiging."

Met een Algerijnse én Italiaanse komaf voelt Galli zich verbonden met haar collega-artsen in Gaza, die in onmogelijke omstandigheden het hoofd moeten bieden aan een humanitaire en medische crisis.

Zorgsysteem in Gaza kapot

Een heel zorgsysteem is kapotgemaakt in de Gazastrook, benadrukt ze. "26 ziekenhuizen zijn gebombardeerd, honderd ambulances zijn beschoten of opgeblazen met personeel en patiënten er in."

"We zien dat artsen met afvalmateriaal moeten werken, dat ze zonder verdoving amputaties en keizersnedes moeten uitvoeren", vertelt ze over de zware omstandigheden. Erg lastig om te horen, ook vanuit haar medische achtergrond.

Vergelijking met Oekraïne

Galli krijgt er veel over te horen van haar collega's die daar zitten. Maar in de westerse media, vindt ze het weinig terugkomen. Ze maakt een vergelijking met de oorlog in Oekraïne: "Toen stonden alle zorgorganisaties en overheidsinstellingen heel snel paraat om hulp te bieden en zich uit te spreken over mensenrechtenschendingen oorlogsmisdaden en andere wreedheden."

"Dit paste niet bij onze waarden, en het was vanzelfsprekend dat we daar tegen waren. Nu zien we iets wat in omvang en aard nog veel erger is dan dat, en dan blijft het oorverdovend stil", vervolgt ze. "Dat wringt."

Je uitspreken blijkt lastig

Je als medicus uitspreken voor de artsen in Gaza, gaat niet zomaar in Nederland, merkte Galli. "Dat lag allemaal niet zo eenvoudig. Het was voor veel medici een 'hele complexe situatie' en het is 'een gevoelig onderwerp', omdat mensen in ziekenhuizen zich allemaal 'veilig moeten kunnen voelen'."

Ze was niet de enige die hiermee te maken kreeg. "Ik heb gehoord dat artsen in opleiding met een migratieachtergrond die zich er over uitspraken van hun meerderen te horen kregen dat dat niet de bedoeling was en niet goed voor hun carrière. Er wordt soms aanvallend gereageerd: 'Waarom juist dit conflict? Het is toch een rampsituatie zoals vele andere?' Maar anderen vinden het juist prettig dat artsen zich uitspreken, omdat ze toch het gevoel hebben dat er iets niet klopt. Ze voelen zich ongemakkelijk bij die stilte."

'Selectieve verontwaardiging'

Volgens Galli wordt iedere organisatie die de afgelopen maanden kritiek heeft op Israël beschuldigd van antisemitisme of steun aan Hamas. Een Pavlovreactie, vindt ze. "Dat is gebeurd met de WHO, Het Rode Kruis, de VN en zelfs het Internationaal Gerechtshof. Dit lijkt heel erg op selectieve verontwaardiging."

"Er zijn in Gaza de laatste 6 maanden meer kinderen gedood dan de laatste 4 jaar in alle conflicten wereldwijd bij elkaar", vertelt ze. "We zitten op de rand van een catastrofale hongersnood. Deze week nog publiceerde de Israëlische krant Haaretz dat de combinatie van honger en de leefomstandigheden in Gaza waarschijnlijk gaat leiden tot nog honderdduizend doden. Nog los van het geweld. Hoe kan je dan niét verontwaardigd zijn?"

Medische eed gezworen

Voor iedereen die zich verbonden voelt met het Midden-Oosten, laat het diepe sporen na, vertelt Galli. "We hebben als artsen allemaal dezelfde eed gezworen, dat iedereen recht heeft op medische zorg ongeacht kleur, ras of politieke overtuiging. Wat nu in het gedrang komt, is het principe van medische neutraliteit. Die stelt dat ziekenhuizen ambulances, dokters en patiënten geen doelwit mogen zijn in een oorlog. Ook niet als er 'een vermoeden is' van militaire activiteit."

"In het al Shifa-ziekenhuis, dat in november al volledig is vernietigd, zou volgens Israël een hoofdkwartier van Hamas zitten", noemt ze als voorbeeld. "The Washington Post en Le Monde hebben daar uitgebreid onderzoek naar gedaan en hebben vastgesteld dat er geen bewijs voor is aangetroffen."

Dodenherdenking

Het gebrek aan aandacht is volgens haar ook door te trekken aan de Dodenherdenking, aankomende zaterdag. "Ik vind het ook vreemd dat het bij de herdenking op 4 mei meer gaat over de angst voor opkomend antisemitisme, dan over het feit dat er op dit moment wéér een genocide plaats vindt."

Ze legt uit: "Het herdenken van de Holocaust zou niet alleen maar moeten gaan over het feit dat Hitler 6 miljoen Joden heeft vermoord. Het moet ook gaan over de vraag: hoe het kon dat er zó veel mensen wegkeken?"

'Zwarte pagina in wereldgeschiedenis'

"Ik denk dat het in de komende jaren heel moeilijk gaat zijn voor alle instanties die nu niét hun stem hebben laten horen over wat er gebeurt in Gaza, om straks met een opgeheven vingertje te praten over mensenrechten, waar ook ter wereld", vindt ze. "Dat recht heb je verloren als je daar selectief mee omgaat. Alsof je het internationaal recht ziet als een soort keuzemenu dat je wel toepast bij de ene situatie en niet bij de andere. "

"Als de waas van waanzin die er nu heerst weg is, en we over enkele jaren gaan inzien wat er allemaal gebeurd is, denk ik dat heel veel mensen nog enorm gaan schrikken", zegt Galli tot slot. "Dat dit een hele zwarte pagina in de wereldgeschiedenis is."