Ouderen belanden vaker onderkoeld in het ziekenhuis na val: 'Mensen zijn meer alleen'

Artsen in ziekenhuizen zien vaker ouderen binnenkomen die na een val lang op de grond liggen voordat ze gevonden worden. Eenzaamheid, tekorten in de zorg én weerstand bij ouderen zelf om hulp te vragen, spelen een rol. "Het is een acute verslechtering."

Dagelijks belanden er honderden ouderen in het ziekenhuis na een val. Een deel van hen kan niet zelf opstaan en ligt lang te wachten tot er hulp komt. Sinds corona zien artsen op de spoedeisende hulp (SEH) meer van dit soort patiënten, die vaak door het liggen op de vloer onderkoeld zijn geraakt.

'Acute verslechtering'

Voorzitter David Baden van de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen (NVSHA) spreekt over een 'acute verslechtering van een langer bestaand probleem'. Die verslechtering heeft volgens hem te maken met corona. "We zien dat mensen meer alleen zijn, en ze zijn voorzichtiger."

Daarnaast zijn er tekorten in de zorg waardoor het soms langer duurt voordat zorgpersoneel iemand die gevallen is vindt. Bovendien zijn er ook ouderen die zelf geen hulp willen, weet SEH-arts Baden.

Herstellen in wijkkliniek

Cordaan heeft een wijkkliniek in Amsterdam waar veel ouderen liggen om te herstellen na een val. De zorgsinstelling werkt daarin samen met Amsterdam UMC, vertelt Nathalie van der Velde. Zij is hoogleraar ouderengeneeskunde en verbonden aan het speciale centrum.

Ze benadrukt dat ze geen onderzoek heeft gedaan, maar zegt het beeld van de SEH-artsen wel degelijk te herkennen. "Dat soort patiënten nemen wij regelmatig op. Mensen die niet zelf overeind kunnen komen zijn extra kwetsbaar. Ze hebben vaak onderliggende aandoeningen, een infectie bijvoorbeeld."

'Kwetsbaarder door corona'

De vraag is intussen hoe het komt dat artsen in het ziekenhuis vaker ouderen zien die lang thuis op de grond hebben gelegen. "Ik heb geen cijfers, maar ik zie wel meer isolatie. Mensen zijn meer thuis en alleen", zegt Van der Velde daarover.

De hoogleraar ouderengeneeskunde stelt ook vast dat ouderen sinds de coronacrisis minder zijn gaan bewegen. "Ze hebben daardoor conditie- en functieverlies. Er is meer kwetsbaarheid ontstaan door de hele coronasituatie."

Goed onderzoeken na val

Daar komen de toenemende tekorten in de zorg nog bij, waarschuwt Van der Velde. "Het is moeilijk om onder deze omstandigheden goede, tijdige zorg te leveren. Dus kom je vaker ouderen in een crisissituatie tegen. En een val is een crisissituatie."

Van der Velde benadrukt dat er goed gekeken moet worden naar ouderen die lang blijven liggen na een val, en dat gaat ook gebeuren: "Voorheen deden we meer onderzoek als mensen vaker vallen, maar nu hebben we met een internationale groep experts ook afgesproken extra onderzoek te doen als mensen lang blijven liggen. Omdat dat vaak een aanwijzing is dat er meer aan de hand is."