Tot gisteren leek het hem volstrekt onvoorstelbaar. Oud-rechter Frits Lauwaars, hij veroordeelde huurmoordenaars en drugscriminelen tot levenslange celstraffen. Een moord op een advocaat? "Ik verwachtte zoiets niet. We waren kennelijk toch te naïef."

Lauwaars was rechter in het liquidatieproces Passage, dat draaide om een serie onderwereldmoorden waar de kroongetuige Peter La S. over verklaarde. De strijd tegen de georganiseerde criminaliteit is volgens hem niet verloren. Om het tij te keren, moet wat betreft Lauwaars een deel van de drugshandel worden gelegaliseerd.

'Legaliseer deel drugshandel'

Hij doelt op de hasj- en wiethandel. "Dan is die categorie zaken weg. Die achterdeur problematiek. Dat zou je moeten legaliseren", zegt hij. "Dan ben je dat pakket kwijt en kun je je op de cocaïnehandel richten en allerlei andere verdovende middelen die buitengewoon gevaarlijk en verslavend zijn en veel meer geld opleveren."

Daarnaast denkt hij dat organisaties geraakt moeten worden in hun portemonnee. Het afpakken van crimineel vermogen. "Er zullen organisaties blijven komen en miljarden verdienen zolang er een afzetmarkt is", zegt Lauwaars. "Je kunt alle opdrachtgevers opsluiten, levenslang, de doodstraf geven zoals in Amerika, maar dan komen er weer anderen."

Monster in de samenleving

Daarnaast noemt hij het aanpakken van de afzetmarkt. "Zolang er makkelijk veel geld verdiend wordt, zullen er altijd mensen zijn die het willen en voor lief nemen. Pas als afzetmarkt minder wordt of minder interessant wordt, gaat het weg", denkt Lauwaars.

Volgens Lauwaars is het snuiven van een lijntje 'sociaal geaccepteerd' en dat moet volgens hem teruggedrongen worden. Consumenten moeten zich bewust zijn dat ze 'iets in standhouden dat een monster is ons onze samenleving'. Of de moord gisteren al bijgedragen heeft aan die bewustwording, betwijfelt hij. "Daar loop ik te lang voor mee. Daar ben ik te cynisch voor."

Zorgen

De gepensioneerde Lauwaars denkt dat rechters bezorgd zijn over hun eigen positie. Maar dat hun gedachten in eerste instantie uit zullen gaan naar de officieren van justitie. "Die worden eerder bedreigd", zegt Lauwaars.

Over de dader van de moord op advocaat Derk Wiersum zegt hij: "Als je een functionerende, aardige, goeie, professionele advocaat overhoop laat schieten door een jongeman die in je straat loopt en die nog niet opgepakt is, dan is alles mogelijk." zegt hij. "Je kan niet in het hoofd van de opdrachtgever kijken, maar het zal er niet nobel uitzien.

Kennelijk beseffen we toch niet wat er in de hoofden van die criminelen omgaat en hoever hun macht en hun middelen reiken

Oud-rechter Frits Lauwaars

Verharding

"Kennelijk beseffen we toch niet wat er in de hoofden van die criminelen omgaat en hoever hun macht en hun middelen reiken", zegt Lauwaars. Hij signaleert een verregaande verharding. "De hakkelaar was in vergelijking met deze zaak gewoon een jongensboek", zegt Lauwaars. "Er waren ook geen liquidaties".

Daarna was hij rechter in het omvangrijke liquidatieproces Passage. "Met veel voorbereiding en huurmoordenaars", vertelt hij. "Maar het bleef toch allemaal binnen het criminele milieu. En nu ineens is die grens krachtig overschreden".

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.