Ongevraagde kus op mond van speler na WK-finale 'laat zien dat voetbal nog altijd door mannen gedomineerd wordt'

Tijdens de huldiging van het Spaanse voetbalelftal na de overwinning op het WK, kuste de Spaanse bondsvoorzitter Luis Rubiales een van de spelers, Jennifer Hermoso, vol op haar mond. "Deze man zou een voorbeeldfunctie moeten hebben."

Dat zegt hoogleraar sport en recht Marjan Olfers van de Vrije Universiteit van Amsterdam. Zij houdt zich bezig met topsportcultuur en grensoverschrijdend gedrag in de sport.

Heel intiem

"Een kus op de mond is ontzettend intiem. Dat doe je normaal alleen als iemand daar toestemming voor geeft." En daarom is het des te schokkender dat het voor de ogen van de hele wereld is gebeurd, vindt Olfers. "Al helemaal na de Me Too-beweging van de afgelopen jaren."

Volgens Olfers is het voorval schadelijk voor het beeld dat jonge meiden over gezagsverhoudingen hebben. "Die leren dat het normaal is dat een man een jonge vrouw zomaar een kus geeft op tv. Dat dit blijkbaar is hoe je met elkaar omgaat in de sport. Ook laat het zien dat in de voetbalwereld altijd nog een door mannen gedomineerde cultuur heerst."

Na 20 seconden is het voorval op onderstaand filmpje te zien.

Verklaring achteraf

Bondsvoorzitter Rubiales wuifde in eerste instantie het incident weg. Hij noemde mensen die hun ongenoegen erover uitten 'idioten'. Hermoso daarentegen zei kort na de huldiging live op Instagram tegen haar teamgenoten dat ze het niet leuk vond.

Maar later op de avond volgde een persverklaring van de Spaanse voetbalbond, waarin Hermoso zegt dat het 'een totaal spontaan wederzijds gebaar was'. Ze vraagt om 'het niet groter te maken dan het is'.

Vraagtekens

"Persoonlijk vind ik dat we meer waarde moeten hechten aan haar eerste spontane reactie", zegt hoogleraar Olfers. "De bond is er natuurlijk bij gebaat dit bericht naar buiten te brengen. De speelsters zijn afhankelijk van de bond, de bond heeft macht. Daarom zet ik vraagtekens bij de geloofwaardigheid van dit bericht."

Er ontstond veel commotie in Spaanse media, maar ook politici lieten van zich horen. De demissionair minister van Gelijkheid noemde de ongevraagde kus een vorm van seksueel geweld. De demissionair minister van Sport eiste excuses van Rubiales.

'Mannen moeten het afkeuren'

Maandagmiddag verscheen een video waarin Rubiales dat dan ook doet. "Ik heb zeker een fout gemaakt en dat moet ik erkennen", zegt hij. Olfers: "Je wilt dat excuses zo oprecht en eerlijk mogelijk zijn. Ook daar kun je in dit geval je vraagtekens bij plaatsen. Toch ben ik blij dat er excuses zijn gekomen. Daarmee wordt publiekelijk benadrukt dat dit onacceptabel is."

Wat er nu verder zou moeten gebeuren volgens Olfers? "Het zou ook goed zijn als mannelijke voetbalspelers dit openlijk afkeuren. Als vrouwen hier wat van zeggen, denken mensen toch snel: ja, we geloven het allemaal wel. Het moet echt vanuit de mannen in de voetbalwereld komen."