Onderzoeker Remco gaf al 250 onbekende Sovjet-soldaten een gezicht: 'Mijn werk is pas af als iedereen geïdentificeerd is'

Jarenlang werd er nauwelijks omgekeken naar het Sovjet Ereveld in Leusden. Wie er begraven lagen was nauwelijks bekend. Maar dankzij het speurwerk van onderzoeker en journalist Remco Reiding kregen veel overleden Sovjet-soldaten een gezicht.

Via een uitwisselingsprogramma van de school voor journalistiek belandde Remco in Moskou. Eenmaal terug Nederland, hoorde hij op de redactie van de Amersfoortse Courant, waar hij werkte, over een ereveld voor Russische soldaten. Met het bezoek aan Rusland nog vers in zijn geheugen, was Remco's interesse gewekt.

Uitgebreide zoektocht

Hij kwam erachter dat in Leusden sinds 1948 865 niet-geïdentificeerde soldaten begraven liggen. Overledenen, van wie de familie nooit op de hoogte is gesteld dat ze in Nederland zijn begraven. "Dat vond ik niet kunnen. Ik wilde die jongens een gezicht geven", zegt Remco.

Het duurde twee jaar voordat hij de eerste soldaat geïdentificeerd had en vervolgens de nabestaanden kon inlichten. "Het was een ontzettende klus. De namen op de stenen zijn vaak verbasterd opgeschreven, en verder staat er alleen een datum van overlijden op." Remco's zoektocht bracht hem naar Duitsland, waar de meeste begraven soldaten vandaan kwamen. En vervolgens naar verschillende landen van de voormalige Sovjet-Unie. "Zo breidde het monnikenwerk zich steeds verder uit."

Emotionele reactie

Inmiddels zijn 250 soldaten geïdentificeerd en 220 families opgespoord. "Daar doe ik het voor", zegt Remco. Na al die jaren is het nog altijd zo belangrijk voor nabestaanden te horen waar hun vader, echtgenoot of broer is. Dat ze niet langer vermist zijn, maar hier begraven liggen op een verzorgd ereveld."

Door zijn werk heeft Remco al tientallen nabestaanden ontmoet. Na een ongelovige reactie, is de reactie emotioneel. "Het is na al die jaren eindelijk de bevestiging dat hun vader ze niet in de steek heeft gelaten. Voor bijvoorbeeld een nieuw leven met een nieuwe vrouw, maar dat hij is overleden en niet meer terug kon."

Een gezicht

Vorige maand is er nog een soldaat geïdentificeerd. Het gaat om Elizbar Ivanovitsj Tsjitasjvili, die in 1919 werd geboren in het Georgische dorpje Sabue. Hij overleed op 14 mei 1945 in het Duitse Herne aan tuberculose en lag onder een verkeerd gespelde naam begraven op het Sovjet Ereveld in Leusden, meldt de Stichting Sovjet Ereveld.

"We hebben zijn familie in Georgie kunnen opsporen en hen kunnen vertellen dat hij hier ligt. Ook hij heeft nu een gezicht gekregen."

Werk nog niet af

Het werk van Remco is pas af als alle soldaten zijn geïdentificeerd. Hij wordt ondersteund door vrijwilligers die een graf hebben geadopteerd. Zij zorgen dat het wordt verzorgd, en voorzien alle stenen van bloemen rond dodenherdenking.

"Als ik nabestaanden de foto laat zien van hoe het graf erbij ligt, en hoe netjes het wordt verzorgd, geeft dat veel opluchting. Ook al is hun vader nooit meer thuisgekomen, en is hij ver weg begrafen, hij ligt op een plek waar er voor hem wordt gezorgd."