Onderzoek moet problemen in Nederland met extreme natuurbranden zoals in Turkije en Griekenland voorkomen

De natuurbranden in Zuid-Europa verspreidden zich de afgelopen week razendsnel. Hoe kunnen ze zo extreem worden? En hoe kun je dat voorkomen? Cathelijne Stoof doet er onderzoek naar. Want ook in Nederland moeten we rekening houden met extremere branden.

Natuurbranden in Nederland zijn niet nieuw. Ze komen al jaren in groten getale voor. In 2019 waren er bijvoorbeeld 548 natuurbranden. Vorig jaar hadden we de grootste natuurbrand in Nederland ooit. In natuurgebied de Peel in Brabant ging zo'n 710 hectare in vlammen op. En ook in het Nationaal Park de Meinweg in Limburg woedde een grote brand waarvoor ruim vierduizend mensen werden geëvacueerd.

'Brandgedrag wordt onvoorspelbaarder'

De grote branden vorig jaar waren al lastig en Stoof, die verbonden is aan de Wageningen Universiteit, is bang dat de branden in de toekomst nog extremer worden. Denk aan branden die zich heel snel verspreiden. "Brandgedrag wordt onvoorspelbaarder. Dat zien we nu al in Zuid-Europa en de verwachting is dat die trend zich doorzet en dat dat ook in Nederland gaat gebeuren."

Ze vindt het lastig te zeggen wanneer we zulke extreme branden in Nederland hebben. "We doen nu onderzoek en willen erachter komen hoe branden zo extreem kunnen worden."

Uitgebreid onderzoek

In het onderzoeksproject wordt niet alleen gekeken naar hoe je natuurbranden het best kunt bestrijden, maar ook naar preventie. "We kijken aan de ene kant naar wat de risico's zijn en hoe je die kunt voorspellen en aan de andere kant naar het bewustzijn van mensen en hoe je de risico's het beste naar mensen kunt communiceren. Op basis daarvan kunnen we beter inschatten in welke omstandigheden we die branden ook hier kunnen krijgen."

Voor het project werkt Stoof samen met de brandweer van Catalonië. "Dat richt zich op het ontstaan van extreme branden, waarbij we de link bestuderen tussen de branden en de weersomstandigheden in hogere luchtlagen. Dat is ook relevant voor Nederland. Hier hebben we andere begroeiing en een ander klimaat dan in Zuid-Europa, maar ook hier moeten we beter begrijpen hoe het vuur zich precies gedraagt."

Overgebleven risico's accepteren

Met de onderzoeksresultaten hopen Stoof en haar collega's grote problemen in Nederland te voorkomen als het zover is. "Het uiteindelijke doel is om beter te begrijpen hoe die extreme branden zich in het landschap bewegen en op basis daarvan het landschap zo goed mogelijk in te richten en de risicocommunicatie daar op aan te passen."

Daarbij moeten we volgens Stoof kiezen wat een acceptabel risico is. "We moeten weten hoe we daarmee om moeten gaan en ons goed voorbereiden."

'Je weet het nooit'

Het zou zelfs deze zomer nog kunnen branden in Nederland, al verwacht Stoof dat voorlopig niet. "De planten zijn erg groen en er is veel regen gevallen. Ik verwacht dat het vele vocht in de planten ervoor zorgt dat brand zich minder snel kan verplaatsen."

Maar met een brand weet je het nooit. "Als het een week heel droog is, kan er zo weer brand zijn."