Ondanks hoge supermarktprijzen willen en kunnen consumenten best meer betalen voor boerenproducten

De meeste consumenten willen én kunnen meer betalen voor producten van boeren zodat die kunnen verduurzamen. De boodschappen zijn al tijden fors duurder, maar de sympathie voor de boer en het urgentiegevoel voor het klimaat zijn groot.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder 13.000 leden van het Opiniepanel.

Wie betaalt de verduurzaming?

Aanleiding voor het onderzoek zijn de onderhandelingen tussen kabinet en partijen uit de agrarische sector over een Landbouwakkoord. Om natuur-, water- en stikstofdoelen te halen, vindt het kabinet dat er strengere duurzaamheidseisen aan de landbouwsector gesteld moeten worden.

In ruil daarvoor, en om verduurzaming van boerenbedrijven te bekostigen, krijgen boeren een hogere prijs voor hun producten. Na een lang, nachtelijk overleg is het niet gelukt om vannacht tot een akkoord te komen. Eén pijnpunt is wie voor de kosten van de verduurzamingsslag gaat opdraaien.

Kunnen en willen

De kans bestaat dat de hogere prijs voor boerenproducten (deels) wordt doorberekend aan de consument, wat op begrip kan rekenen in die groep. 58 procent van de ondervraagde consumenten uit het Opiniepanel zegt bereid te zijn meer te betalen voor boerenproducten, zoals vlees, groenten en fruit, in de supermarkt.

De hoge supermarktprijzen, als gevolg van de oorlog in Oekraïne, zorgen al tijden voor paniek over de portemonnee. Toch is er bij een meerderheid nog altijd genoeg lucht voor een geste naar de boer. 58 procent zegt met zijn huidige financiële situatie meer te kunnen betalen dan nu voor boerenproducten.

Meer betalen met mate

Dat zijn vooral mensen die goed rond kunnen komen, maar ook een flinke minderheid van de mensen met een kleinere beurs zeggen het er voor over te hebben. Vier op de tien mensen (41 procent) die eigenlijk nauwelijks kunnen rondkomen, zeggen toch best meer te willen afrekenen voor boerenproducten als dat helpt.

"Ik wil best iets meer betalen voor het goede doel, maar alsjeblieft met mate. Ik zal hoe dan ook keuzes moeten maken", zegt een van hen. Eenderde van alle deelnemers (33 procent) zegt de hogere prijzen niet te willen bekostigen, vooral omdat ze dat niet kunnen door hun financiële situatie.

Sympathie voor de boer en klimaat

De wil om meer te betalen, komt enerzijds voort uit een grote sympathie voor de boer. Driekwart (72 procent) draagt boeren over het algemeen een warm hart toe. Een deel van de panelleden maakt daar wel een kanttekening bij: "De agressieve acties van vorig jaar keur ik af, maar er zijn veel boeren die geen megastal hebben, hard werken en te weinig betaald krijgen. Daar heb ik sympathie voor", zegt een ondervraagde.

Maar ook de meeste mensen zonder sympathie voor boeren (63 procent) zijn bereid meer te betalen voor boerenproducten. Deze groep zou dat vooral voor het klimaat doen. Zij denken dat boeren met een hogere prijs voor hun producten minder geneigd zijn grootschalig te werken en dus minder land, grondstoffen en dieren nodig hebben.

'Supermarkten moeten iets terugdoen'

Ondanks bereidheid om zelf meer te betalen, beklagen veel ondervraagden zich over supermarkten en banken. Ze hebben opgevangen dat die veel winst draaien en vragen zich af waarom zij die niet kunnen gebruiken om gaten te dichten. "Als je de jarenlange uitbuiting van boeren door supermarkten optelt bij de megawinsten die aandeelhouders krijgen, moet de uitkomst volgens mij zijn dat supermarkten iets terugdoen."

Sommigen stellen verder dat het alleen werkt als consumenten geen goedkopere, slechte alternatieven hebben: "Ik snap best dat je meer moet betalen voor kwalitatieve producten. Maar dan moet je mensen niet gaan verleiden met goedkope rommel, mensen kijken altijd eerst naar het prijskaartje."