Nieuwe aanpak moet einde maken aan drugshandel via Nederlandse bloemenveiling

​​De Nederlandse bloemensector is de ideale dekmantel voor met name drugscriminelen. Om dat tegen te gaan, bundelen instanties nu de krachten. Zo krijgen politieagenten een speciale training om signalen op tijd te ontdekken.

"Onder sommige vrachtwagens zitten ruimtes die volgestopt zijn met bloemen. Als je dat ziet moet er een belletje gaan rinkelen", vertelt wijkagent Melissa Langereis. Zo geeft ze studenten van de politieschool training.

'Waarom zitten die rozen daar?'

"Waarom zitten die rozen daar? Die kunnen namelijk niet overleven, als ze zo ongekoeld naar Italië of Griekenland moeten. Zit er misschien iets anders onder verstopt?" Het zijn de vragen die de studenten zichzelf moeten stellen.

Langereis blijft erop hameren: als je goed kijkt, zie je talloze signalen van drugssmokkel en andere vormen van criminaliteit in de Nederlandse bloemenhandel.

Zorgen om drugssmokkel via bloemen

We hebben een significant en zorgelijk probleem, zegt Huibert den Butter van de politie. Hij leidt het project Weerbare Sierteelt waarin instanties als de politie, gemeenten, de Belastingdienst, FIOD, douane en bedrijven als Royal FloraHolland samenwerken om criminaliteit in de bloemenhandel tegen te gaan.

Volgens Den Butter worden er veel drugs ons land in gesmokkeld, maar worden er ook veel verdovende middelen vanuit hier geëxporteerd naar andere landen. Het gaat dan vooral om drugs als cocaïne, xtc en hennep. Maar ook wapens, sigaretten en vuurwerk worden gesmokkeld via bloementransporten.

Onderzoek: criminelen kunnen vrijwel ongestoord hun gang gaan

Nederland is de grootste marktplaats voor bloemen ter wereld. Er wordt jaarlijks voor ruim 6 miljard euro geëxporteerd, naar bijna overal in Europa. Criminelen liften graag mee op dit fijnmazige, logistieke netwerk, bleek uit een een recent en alarmerend onderzoek.

De sector is aantrekkelijk voor witwassers, arbeidsuitbuiters, oplichters en smokkelaars. Hoe diep criminelen zijn ingevreten in de sector is onduidelijk, maar de zorgen zijn groot. "In de bloemenhandel zijn honderden bedrijven werkzaam, als een paar procent zich zou inlaten met criminaliteit heb je het ook nog over enorme aantallen", zegt Den Butter.

Veiling kwetsbaar door open structuur

De bloemenveiling is qua omvang het derde logistieke knooppunt van ons land. Maar in tegenstelling tot Schiphol of de havens zijn de terreinen hier slecht beveiligd. En is er nauwelijks toezicht. Die open structuur maakt de veiling kwetsbaar. Iedereen kan het terrein op en af, zegt Langereis.

"We zijn jarenlang niet alert genoeg geweest op dit wegtransport", geeft Den Butter toe. "Er zijn nu tal van maatregelen ingevoerd. De beveiliging en screening zijn aangescherpt. Maar streng controleren blijft lastig, omdat de bloemen verleppen als ze te lang worden tegengehouden."

Chauffeurs misbruikt en geronseld

Chauffeurs rijden soms zonder het te weten met drugs in hun wagen. Zo werd er bij een chauffeur 25 kilo cocaïne aangetroffen onder bloemen met afgeknipte stelen, vertelt Den Butter. "We zien ook drugs verstopt rond koelmotoren. Er worden dubbele bodems of dubbele daken op wagens gemonteerd om goederen te smokkelen."

Maar er worden ook medewerkers geronseld of onder druk gezet mee te werken. Criminelen onderzoeken via social media wie ze benaderen. Een chauffeur werd zelfs door criminelen op zijn vakantieadres benaderd. "Die vragen dan niet alleen om goederen te transporteren, maar zeggen ook 'Ik weet waar je woont, wie je familieleden zijn'. Dat komt heel intimiderend over."

Dweilen met de kraan open

Wie je ook aanspreekt in of rond de bloemenveiling: iedereen kent verhalen of heeft informatie over dingen die niet pluis zijn, benadrukt Langereis aan de agenten in opleiding. Medewerkers weten als geen ander wat afwijkt van de normale werkwijze in hun bedrijf. "Ga het gesprek aan met de chauffeurs of de bloemeninkopers", zegt ze.

Het lijkt allemaal dweilen met de kraan open, maar toch is Langereis positief. "We staan aan het begin, maar we beginnen steeds meer te zien", zegt ze. Maar we kunnen het niet alleen, benadrukt Den Butter. Ook bedrijven en hun medewerkers moeten daarom signalen gaan melden. Een meldpunt waar ook anoniem getipt kan worden moet de politie gaan helpen.