Nederland mogelijk niet langer belastingparadijs meer door nieuw akkoord

Is het binnenkort afgelopen met Nederland als belastingparadijs? Als het aan de landen van de G7-top ligt wel. Zij hebben in Londen een historisch belastingakkoord bereikt en hopen nu de landen van de G20-top ook mee te nemen in dit akkoord.

Na jarenlang te hebben onderhandelt is het de G7-landen, Canada, Duitsland, Frankrijk, Italië, Japan, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, gelukt om het eens te worden over hoe ze de dalende trend in winstbelasting en belastingontwijking door multinationals kunnen stoppen.

Belasting betalen waar winst wordt gemaakt

Dit nieuwe akkoord biedt de mogelijkheid om in juli tijdens de G20-top daadwerkelijk een mondiaal akkoord te sluiten. "Niet alle landen hoeven mee te doen met dit plan om het bij de grote bedrijven alsnog flink te laten bijten. Dat is het mooie aan dit akkoord", zegt Paul Tang, Europarlementariër voor de PvdA en voorzitter van de commissie fiscale zaken van het Europarlement.

Het akkoord pakt twee belangrijke problemen aan. Als eerste is er afgesproken dat landen waarin multinationals niet fysiek aanwezig zijn, maar wel winst maken, een deel van de belastingrechten krijgen. Daarnaast is er afgesproken dat de winsten van ondernemingen wereldwijd tegen een minimum effectief tarief van 15 procent worden belast.

Twee pijlers

In veel landen ligt dat tariefpercentage al hoger dan 15 procent. Zo heeft Nederland bijvoorbeeld een tarief van 25 procent. De enige landen die werken met een lager percentage zijn Hongarije, Cyprus en Ierland. Daarom heeft Ierland bijvoorbeeld met zijn tarief van 12,5 procent bezwaar gemaakt tegen het minimum tarief.

Maar het bezwaar van de landen met een lager belastingtarief, hoeft geen probleem te zijn. Tang legt uit dat het minimumtarief zo in elkaar steekt dat het land waar de hoofdvestiging van een multinational zich bevindt, extra belasting gaat heffen als de winst van een multinational wordt verschoven naar een land waar het tarief te laag is, zoals bijvoorbeeld in Ierland.

Nieuwe constructies op komst

"Het is een ingrijpende en noodzakelijke verandering", zegt Tang. "Met het invoeren van het minimumtarief wordt de dynamiek van constant dalende belastingtarieven doorbroken." Zo wordt de rol van belastingparadijzen veel kleiner, het heeft geen zin meer om op die eilanden te zitten, want als de winst wordt verschoven heft een ander land weer extra bij, vertelt Tang.

Vanzelf zullen de brievenbusfirma's, en andere constructies om belasting te ontduiken, dan ook minder aantrekkelijk worden. "Dat neemt overigens niet weg dat sommige bedrijven wel weer met nieuwe constructies zullen komen en dat er ook gekeken zal worden naar de mogelijkheden om te schuiven met winsten boven die 15 procenten."

Groeiend ongemak

Het gaat al langer over belastingparadijzen en de oneerlijkheid ervan. Waarom is er nu pas een eerste akkoord gesloten? Tang legt uit dat er in de samenleving inmiddels een niveau van ongemak is ontstaan over het feit dat iedereen belasting betaalt, behalve de multinationals en welgestelden. "Dat ongemak groeit alleen maar door en daarom is er ook steeds meer aandacht voor het doorvoeren van een verandering."

Daarnaast is er volgens Tang grote noodzaak van verschillende staten om investeringen te financieren. "Biden kan bijvoorbeeld het extra geld goed gebruiken om zijn infrastructuur plannen te bekostigen. En als wij in Europa straks uit de pandemie zijn moet er ook nog een coronarekening worden betaald en zijn er veel investeringen in herstel en duurzaamheid nodig."