'Mismanagement overheid' leidt tot overstromingen in Iran

Iran wordt geteisterd door heftige overstromingen. Correspondent Thomas Erdbrink vertelde in het Radio 1-Journaal dat mensen in het land boos zijn op de autoriteiten. Zij zouden de ramp hebben 'gecreëerd'.

Erdbrink verduidelijkte zijn uitspraak door te zeggen dat er verkeerde stappen zijn gezet in het watermanagement van het land. De uitspraak roept vragen op, want in het droge Iran is het zeldzaam dat er zo veel water in één keer valt. En welke invloed heeft de klimaatverandering?

'Focus overheid op droogte'

Volgens Jeroen Aerts, hoogleraar 'Water and Climate Risk' aan de VU, komt een enorme regenval als deze maar eens in de zoveel tijd voor in Iran. Daarom ligt de focus van waterbeheerders het land vooral op de droogte. "Iran heeft met veel uitdagingen te maken. Het is er erg droog, maar tegelijkertijd groeit de bevolking en dus de behoefte aan voedsel. Omdat daar de focus op ligt, wordt de natte kant af en toe vergeten."

Vlak na een ramp komt er het besef dat er ook op het vlak van waterbescherming maatregelen genomen moeten worden. Toch zakt dat besef volgens Aerts na een paar jaar weer weg, als iedereen de overstroming weer is vergeten.

Prijskaartje

Peter Droogers, van FutureWater, een adviesorganisatie op het gebied van waterbeheer, heeft jaren geleden veldwerk gedaan in Iran, maar kan niet zeggen hoe de situatie nu is in het land. Toch noemt hij het niet zo gek dat de overheid nu de schuld krijgt. "Je moet er op voorbereid zijn dat in erg droge gebieden, er veel water kan vallen."

In elk land is waterbeheer een taak van de overheid, zegt Droogers. "Als het niet goed gaat, is het logisch dat de overheid de schuld krijgt." Hij noemt ook het economische aspect. "Wil je als land meer geld aan beschermende maatregelen uitgeven, dan zullen dit soort overstromingen minder vaak voorkomen. Maar daar hangt natuurlijk wel een prijskaartje aan."

Klimaatverandering

Voorbeelden van maatregelen zijn, volgens Jeroen Aerts, het bouwen van dijken ter bescherming of het maken van evacuatieplannen en waarschuwingssystemen. Maar het is volgens de hoogleraar ook belangrijk om niet te gaan bouwen in lager gelegen gebieden.

Toch blijft ook de vraag: speelt de klimaatverandering dan geen rol? Aerts zegt van niet: "Klimaatverandering heeft maar een heel klein aandeel bij dit soort overstromingen. De grootste oorzaak is sociaal economisch: het management van de overheid. Dit is niet alleen in Iran, maar overal in de wereld. In de toekomst verwachten we overigens wel, dat de klimaatverandering een grotere rol gaat spelen bij overstromingen."

Watersnoodramp 1953

Kun je dan ook zeggen dat de Watersnoodramp in Nederland in 1953, een gevolg was van mismanagement van de overheid? Volgens Martijn van Staveren, onderzoeker op het gebied van internationaal waterbeheer aan de Wageningen Universiteit, vertelt dat dat inderdaad het geval was.

"De oorzaak van die overstroming lag bij achterstallig onderhoud aan de dijken. Net na de Tweede Wereldoorlog ging de meeste aandacht uit naar de algemene wederopbouw van het land, maar er is toen geen specifieke aandacht geweest voor de dijken. Zo zie je dat er ook in Nederland grote rampen kunnen ontstaan."