Meldpunt krijgt in 2 weken al honderden klachten over oneerlijke biedingspraktijken op woningmarkt

Eerst een bod, daarna een bezichtiging. Het lijkt regelmatig te gebeuren. Het meldpunt van de Vereniging Eigen Huis kreeg binnen een paar weken honderden meldingen van oneerlijke biedingspraktijken op de woningmarkt.

Volgens woordvoerder Hans André de la Porte van de Vereniging Eigen Huis speelt het probleem al langer, met name in de Randstad. De vereniging startte het Meldpunt oneerlijke biedingspraktijken nadat er recent meerdere telefoontjes binnenkwamen over oneerlijke biedingspraktijken bij het (ver)kopen van een huis. "Zo willen we onderzoeken of dit een structureel probleem is en zo ja, bewijs verzamelen om er werk van te maken."

Verontrustende signalen

Het grootste deel van de woningen wordt boven de vraagprijs en via een inschrijving verkocht. "Het lijkt erop dat kopers soms bewust buitenspel worden gezet, als zij zonder aankoopmakelaar een bod doen. Of als zij vragen om een voorbehoud van financiering of een bouwkundige keuring", zegt André de la Porte.

Ook zouden sommige makelaars onderling afspraken maken over de verkoop van woningen. "Er worden dan bijvoorbeeld uitsluitend biedingen doorgegeven van klanten van bevriende makelaars, een soort dealtjes en gunsten."

Transparant proces mist

Frits Markus is makelaar en oud-directielid van de grootste makelaarsvereniging van Nederland, de NVM. "Mensen balen natuurlijk altijd als ze achter het net vissen. We moeten voorkomen dat dat proces niet eerlijk is verlopen. Daar ligt de rol van de makelaar."

Iets wat in de praktijk niet altijd goed gaat. "Als ik een bod doe van bijvoorbeeld 350.000 euro en daarna zie dat het geaccepteerde bod net 500 euro hoger is, dan is dat wel frappant. Dan vraag je je af of de verkoop- en aankoopmakelaar geen informatie met elkaar hebben gedeeld. Voor een koper voelt het dan een beetje als willekeur of je een huis krijgt. Of dat ik als aankoopmakelaar eerst een bod uit moest brengen en daarna pas mocht komen kijken. We hebben het hier wel over een huis, geen fiets die je gaat kopen."

Wettelijk toezicht

In 2001 is besloten dat het beroep makelaar niet langer een beschermde titel is. De controle ligt sindsdien bij de brancheverenigingen. Volgens Markus werkt die zelfregulering niet. "Iedereen kan zich makelaar noemen. Trek een blauw jasje aan en dan kan je bij wijze van spreken huizen gaan verkopen. Er zijn geen eisen voor."

Markus zou graag zien dat iedereen die bezig is met vastgoed daar een wettelijke vergunning voor moet hebben. "Met daarbij wettelijk toezicht en een wettelijk tuchtrecht. Wanneer je dat te buiten gaat, is er geen plaats meer voor je."

In gesprek

Makelaarsvereniging NVM laat in een reactie weten deze incidenten te veroordelen. "Over ongeoorloofde praktijken bij de aankoop of verkoop van huizen kunnen we kort zijn. We veroordelen deze incidenten. Alle NVM-makelaars werken volgens de NVM-erecode. Niet naleving van deze Erecode kan worden onderworpen aan de tuchtrechtspraak", zegt een woordvoerder.

"Een opdrachtgever die niet tevreden is over de werkwijze van de NVM-makelaar kan daarvoor gebruik maken van onze klachtenprocedure. Wij hebben eerder kenbaar gemaakt aan Vereniging Eigen Huis, en dat herhalen we hierbij, dat we graag in gesprek gaan over de ontvangen meldingen ook al is het niet eenvoudig om anonieme klachten concreet aan te pakken."