Het kabinet probeerde de pijn van crisisjaar 2022 zoveel mogelijk te verzachten met miljardenhulp aan burgers, maar kan dat naar eigen zeggen niet lang meer volhouden. Mensen in het land, vooral die met een krappe beurs, zijn daar bezorgd over.
Een meerderheid (61 procent) is ongerust over het stoppen van de overheidssteun op termijn. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 28.000 leden van het Opiniepanel.
Kabinet bouwt steun af
Hoewel het leven voorlopig nog duurder blijft voor mensen in het land geeft minister Sigrid Kaag van Financiën een winstwaarschuwing over hulp van het kabinet.
Om harde bezuinigingen te voorkomen, moet het kabinet volgend jaar moeilijke keuzes maken, zegt ze tegen EenVandaag. Nieuwe steunpakketten zijn volgens haar niet goed te betalen en kunnen de economie zelfs schaden: "Afbouw is heel belangrijk."
'Kopje onder bij nog zo'n winter'
Het vooruitzicht dat het kabinet op termijn stopt met compenseren, baart vooral mensen die niet kunnen rondkomen grote zorgen. Maar liefst 87 procent van hen vreest voor dat moment. Ook onder mensen die het financieel net redden zijn de zorgen massaal: 76 procent.
Alleen mensen die redelijk of goed rond kunnen komen hebben er begrip voor als de overheidssteun stopt in 2023. Bij mensen met een krappe beurs is er juist volop onbegrip: "Ik moet daar nog echt niet aan denken", zegt iemand daarover. "Zelfs met hulp van de overheid heb ik mijn spaargeld al flink aan moeten boren. Nog zo'n winter en ik ga kopje onder."
Pessimisme over komend jaar
Ondervraagden zijn verder allesbehalve optimistisch over het komende jaar. Over de persoonlijke situatie zijn mensen nog gematigd positief, maar slechts 16 procent denkt dat 2023 een goed jaar wordt voor Nederland.
Opvallend is wederom het grote contrast tussen mensen die naar eigen zeggen genoeg overhouden en mensen die het financieel zwaar hebben. Over Nederland zijn alle groepen in meerderheid pessimistisch, maar over de eigen situatie denken ze fundamenteel anders. 82 procent van de mensen die goed rondkomen hebben daar positieve verwachtingen van, tegenover slechts 17 procent van mensen die niet kunnen rondkomen.
Slecht voorteken voor toekomst
Premier Mark Rutte vermoedt dat Nederlanders de gevolgen van de prijsstijgingen voorlopig nog gaan voelen. "De cijfers van de rekenaars zeggen dat die nog wel even bij ons blijven", zegt hij tegen EenVandaag.
Ook een grote groep ondervraagden denkt dat de huidige koopkrachtklap een slecht voorteken is voor de toekomst. Drie kwart (77 procent) denkt dat de standaard van leven in Nederland de komende jaren permanent lager zal liggen.
Wennen aan lagere welvaart
"We hebben heel veel geluk gehad om als Nederlander te zijn geboren, maar aan alle kanten lopen we nu tegen grenzen aan", licht een panellid toe. Wel acht een meerderheid (58 procent) zichzelf in staat om te wennen aan die lagere levensstandaard.
Maar voor sommige mensen komt de omslag op een vervelend moment, zoals bij dit panellid: "Ik zou niet weten waarop ik nog meer zou kunnen bezuinigen. Door overlijden van mijn man is mijn inkomen meer dan de helft gedaald, de vaste lasten stijgen maar door."
Over dit onderzoek
Het onderzoek is gehouden van 13 tot en met 29 december 2022. Aan het onderzoek deden 28.353 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor 6 variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit ruim 80.000 leden.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.