Luchtvervuiling kost je in Amsterdam echt een jaar van je leven

Volgens de Amsterdamse wethouder Sharon Dijksma van Verkeer en Vervoer, Water en Luchtkwaliteit, leven Amsterdammers gemiddeld een jaar korter door de vuile lucht in de stad. Klopt dat?

De uitspraak deed Dijksma in Nieuwsuur naar aanleiding van het ambitieuze plan dat gemeente Amsterdam gisteren presenteerde. Als het aan het college van burgemeester en wethouders ligt, mogen vanaf 2030 voertuigen die op benzine of diesel rijden de stad niet meer in. Maar leven Amsterdammers dan echt een jaar korter door de vuile lucht in de stad?

Fijnstof, ozon en stikstofdioxide

De Gezondheidsraad heeft vorig jaar een advies geschreven voor de regering, over het behalen van gezondheidswinst door schonere lucht. In dat rapport staat dat luchtvervuiling in Nederland in 2014 naar schatting leidde tot 12.000 vroegtijdige sterfgevallen.

Woordvoerder van de Gezondheidsraad Eert Schoten licht dat cijfer toe: "Het is wetenschappelijk aangetoond dat luchtverontreiniging hart-en vaatziekten en longkanker kan veroorzaken, wat kan leiden tot sterfte. Daarnaast veroorzaakt luchtvervuiling ook allerlei langdurige ziektes als COPD en astma. Een ernstig probleem, wat we al heel lang kennen."

De Gezondheidsraad adviseerde de regering dan ook om vervuilende stoffen die worden uitgestoten, terug te dringen. Volgens Schoten zijn fijnstof, ozon en stikstofdioxide de grootste boosdoeners die een risico vormen voor onze gezondheid.

13 maanden

Een van die stoffen die Amsterdam uit de lucht probeert te halen is dus stikstofdioxide. Die wordt voornamelijk uitgestoten door wegverkeer. Toch is verkeer niet het enige dat vervuilt: ook industrie en houtvuur, stoten fijnstof en stikstofdioxide uit. Het RIVM heeft onderzoek gedaan naar de relatie tussen luchtvervuiling en levensduur. In 2015 publiceerden zij die resultaten. Daarbij werd gebruikt gemaakt van de gegevens van 7 miljoen mensen.

RIVM-onderzoeker Paul Fischer vertelt dat in dat onderzoek vastgesteld werd dat toentertijd mensen in Nederland 13 maanden minder leven door luchtverontreiniging. "Mensen in Nederland leven gemiddeld 4 maanden korter door luchtverontreiniging met stikstofdioxide, wat dus door auto's wordt uitgestoten. Daar komt nog een kortere levensduur van 9 maanden bij, wegens blootstelling aan fijnstof. 13 maanden dus."

'Deken van luchtverontreiniging'

Volgens Fischer leven zeker niet alleen Amsterdammers korter door luchtvervuiling, omdat luchtvervuiling niet alleen gaat om de uitstoot van auto's: "In Nederland hebben we te maken over een zogenoemde deken van luchtverontreiniging. Zeker als gaat om fijnstof."

De fijnstof is namelijk in heel Nederland te vinden, volgens Fischer. "Dat is redelijk gelijk verspreid. Kijken we naar dat andere stofje, de stikstofdioxide, dan zien we lokaal problemen die vooral voorkomen bij drukke verkeerspunten in de stad. Dus ook in een stad als Amsterdam spelen er meer problemen rondom stikstofdioxide. En dat is wel typisch een probleem van de grote steden."