LHBTI+ geaccepteerd? Mariëtte, Fabian en Michelle vertellen hoe ze hun leven aanpassen uit angst voor negatieve reacties

De sociale acceptatie van homoseksualiteit in Nederland groeit, maar op straat zijn LHBTI+'ers nog altijd op hun hoede. Drie van hen vertellen hoe ze hun gedrag aanpassen in het openbaar om negatieve reacties te voorkomen.

Mariëtte: niet hand in hand over straat

Mariëtte heeft samen met haar vrouw Nicole twee kinderen en krijgt over het algemeen positieve opmerkingen over haar geaardheid.

"Alleen merk ik wel dat er vooroordelen zijn. Niet iedereen accepteert het, of met voorwaarden. Het mag er wel zijn, maar niet te zichtbaar."

Gedrag aanpassen

Mariëtte en haar partner denken bewust na over hoe ze zich gedragen in het openbaar. "Als ik samen met mijn vrouw en kindjes op straat loop, dan houden we geen handen vast", beschrijft ze. "Ook controleren we eerst de omgeving voordat we elkaar een kus geven, zodat we zeker weten dat er niemand is." Op straat is Mariëtte bang dat het tot geweld of agressie kan leiden, 'zeker als ik met mijn kinderen ben, die zijn kwetsbaar'.

"Ook zeg ik niet altijd 'schatje' op straat, dan zeg ik eerder haar naam." Ook gebruikt Mariëtte soms het woord 'partner' als ze zich voorstelt aan mensen. "We zijn getrouwd en hebben elkaars naam aangenomen, maar het staat bijvoorbeeld niet in ons paspoort. Zodat we niet beperkt zijn tijdens het reizen."

Spannende toekomst

Mariëtte is niet in elke situatie angstig, "In de Biblebelt heb ik weleens bewust hand in hand over straat gelopen met mijn vrouw. Het mag ook wel gezien worden, zo van: zie je, we zijn er wel", zegt ze glimlachend. Wel vindt ze het spannend om te zien of het invloed gaat hebben op haar kinderen.

Vooral voor mijn zoontje vind ik het spannend, omdat ik soms het idee heb dat het minder geaccepteerd wordt bij jongens

Mariëtte

"Ze zijn nu nog jong, 11 maanden en 2,5 jaar, maar ik ben benieuwd wat voor reacties ze krijgen als ze naar de middelbare school gaan. Als klasgenootjes horen dat ze twee moeders hebben bijvoorbeeld. Vooral voor mijn zoontje vind ik het spannend, omdat ik soms het idee heb dat het minder geaccepteerd wordt bij jongens." Ze denkt dat er een risico is op pestgedrag, maar toch kijkt ze positief naar de toekomst: "Tot nu toe is er totaal niet negatief gereageerd op de kinderopvang. Ze gaan er goed mee om, dus dat is heel fijn."

Fabian: nooit een kus in de club

Fabian Bellaard uit Rotterdam heeft een dubbel gevoel bij de sociale acceptatie van homoseksualiteit in Nederland. "Het is 8 jaar geleden dat ik uit de kast ben gekomen. In elke nieuwe situatie waarin ik kwam, werd er verwacht dat ik opnieuw uit de kast kwam."

En zo vertelt hij steeds hetzelfde verhaal. "Opnieuw vertellen dat ik geen vriendin zal krijgen en dat ik op mannen val."

Zelfbescherming

Volgens Fabian zijn er best wat hindernissen die je tegenkomt als je homo bent, bijvoorbeeld bij het daten. "Je bent er altijd wel mee bezig, hoe je je gaat gedragen in het openbaar, ook naar elkaar toe. Sommige partners zijn erg privé en anderen boeit het niet, dus je bent altijd aan het aftasten. Je wil niet in een ongemakkelijke openbare situatie terechtkomen."

Net als Mariëtte, kiest Fabian ervoor om geen affectie te tonen op straat. "Vooral bij het uitgaan, toen het nog kon. Ik zou mijn vriend bijvoorbeeld nooit een kus geven in de club, omdat het misschien de avond kan verpesten. Die kans is er altijd. Er hoeft er maar één tussen te zitten die het er niet mee eens is." In zijn hoofd maakt Fabian vaak de balans op tussen de risico's. "Je staat altijd aan. Het is echt onnodig vervelend. Want het is iets wat je niet kan uitzetten."

Je kan wel stil zitten en altijd slikken, maar wie gaat er dan wat veranderen?

Fabian Bellaard

Educatie als oplossing

Volgens Fabian ligt de verantwoordelijkheid voor meer sociale acceptatie bij de overheid. "Op middelbare scholen wordt er nog steeds geen seksuele voorlichting gegeven over niet-hetero's of geïnformeerd over de geschiedenis van de LHBTI+-gemeenschap. Alleen op progressieve scholen, maar daar redden we het niet mee", zegt hij kritisch. "Zolang dit niet aan het licht wordt gesteld, kan je ook niet verwachten dat mensen het gaan accepteren. Dan blijft het een ver-van-mijn-bed-show."

Vanuit de maatschappij en politiek kan er veel verbeterd worden om meer begrip voor elkaar te kweken, denkt Fabian. "Als LHBTI+-gemeenschap moet je niet altijd op de barricade willen staan schreeuwen. Maar als er onrecht voorkomt en je kunt wat veranderen in een situatie, dan moet je dat zeker niet uit de weg gaan. Je kan wel stil zitten en altijd slikken, maar wie gaat er dan wat veranderen?"

Michelle: schijt aan alles

Michelle Asjes uit Rotterdam noemt zichzelf een 'man-naar-vrouw-transseksueel'. "Zolang je het er niet over hebt, of zolang mensen niet weten dat je transgender bent, doen de meesten wel normaal tegen je."

"Maar zodra mensen het weten, dan vindt een groot gedeelte het nodig om je anders te behandelen. Helaas."

Vooroordelen

Ze ziet in haar werkomgeving dat collega's conclusies trekken over haar. "Zonder het te vragen spreken ze mij aan als man. Dat vind ik zo raar, want dat horen zij niet te bepalen", zegt ze. "Dan noemen ze me 'hem' of nog erger 'het'." Dit soort opmerkingen raken Michelle het meest. "Sommigen doen het onbewust, maar er zijn ook mensen die mij bewust kwetsen en zo aanspreken."

Zich open uitspreken over wie ze is, doet ze alleen in sommige gevallen. "Als ik de indruk heb dat de intenties goed zijn, dan wil ik het wel vertellen. Maar ik ga er niet mee te koop lopen." De angst voor negatieve reacties zit er altijd in. "Ik ben nooit echt gepest of lastiggevallen", vertelt ze. "Maar ik weet dat er transseksuelen zijn die door een hel zijn gegaan en zijn weggepest op hun werk."

De kans is groter dan het misgaat, dan dat het goed gaat

Michelle Asjes

'Je moet op je hoede zijn'

Michelle herkent zich in de verhalen van Mariëtte en Fabian. "Je moet op je hoede zijn. De kans is groter dat het misgaat dan dat het goed gaat." Michelle denkt dat het door de jaren heen slechter gaat met de sociale acceptatie van LHBTI+'ers in Nederland. "Ik heb ontzettende mazzel gehad dat ik nooit in elkaar geslagen ben."

Ze beschermt zichzelf door haar houding te veranderen en zelfverzekerd over straat te gaan. "Als iemand zit te lachen, dan trek ik mij er niets meer van aan. Daar ben ik mee gestopt en dat heeft me een hoop ellende bespaard." Met haar lengte van 1,92 meter is ze een opvallende verschijning in het straatbeeld. "Ik kleed me zoals ik wil, want ik val toch wel op. Op een gegeven moment is bij mij de knop omgegaan en heb ik gezegd: schijt aan alles."