Radio-uitzending EenVandaag 23-01-2018

Aan sneeuw geen gebrek op het moment in de populaire wintersportoorden. Sterker nog, er ligt eigenlijk wat te veel. Dat brengt lawinegevaar met zich mee. Om dat gevaar in te dammen worden lawines in de wintersportgebieden opgewekt. Het Radio 1-journaal sprak vanmorgen met toeriste Rosalie vanuit het Oostenrijkse Sankt Anton. Zij vertelde over het opwekken van lawines: "Elke ochtend worden we wakker met lawines die worden opgewekt. Ik heb wel eens gehoord dat ze dat opwekken met helikopters doen. Maar ze hebben ook op de pistes op sommige plekken buizen staan, zodat ze daar ook lawines kunnen opwekken." Kortom, het opwekken van lawines gebeurt door middel van helikopters en buizen. In Feit of Fictie zoekt Lammert de Bruin uit of deze uitspraak klopt.

Lawine-expert Rolf Westerhof bevestigt dat lawines inderdaad bij veel gevaar worden opgewekt. Dat kan op verschillende manieren: "Er wordt veel gebruikt gemaakt van explosieven, die worden dan bijvoorbeeld uit een helikopter gegooid, maar soms ook uit gondels van skiliften. Er zijn ook automatische systemen: het Gazex-systeem is een heel bekend voorbeeld daarvan. Dat zijn een soort grote grijze buizen die ze op de helling positioneren. Door middel van het inbrengen van gas en een ontsteking kunnen ze dan een ontploffingen teweeg brengen. Die dan ook weer de lawines uit de helling schieten."

'Het klinkt gevaarlijker dan het is'

De bewering van Rosalie, dat lawines worden opgewekt met helikopters en buizen, klopt dus. "Lawines opwekken klinkt overigens gevaarlijker dan het is", zegt Rolf Westerhof. "Uiteraard kan het gevaarlijk zijn, maar daar letten ze op. Ze ontruimen het gebied waar ze verwachten dat de lawine kan komen." 

Daarnaast vertelde Rosalie nog dat ze elke ochtend wakker wordt met een aantal knallen, vermoedelijk de gebruikte explosieven. Skilerares Aimee Smit zit momenteel ook in Sankt Anton en beaamt dat ook zij vroeg gewekt wordt: "Daar heeft ze wel gelijk in inderdaad. Ikzelf word daar ook ’s morgens wakker van". Aimee legt ook uit dat het een unieke situatie is. "We hebben sinds 1999 niet meer lawineniveau 5 gehad, het hoogste risicogevaar, en dat hebben we nu al twee dagen achter elkaar. Dus dat is best wel heftig. Niemand mag het dorp in of uit. Alles is gewoon stilgelegd. Omdat het tussen de bergen ligt, is veel lawinegevaar."

Feit of fictie?

Kortom, de uitspraak van Rosalie bij het Radio-1-Journaal is duidelijk te bestempelen als feit. Ze wordt dagelijks wakker van knallen en de autoriteiten zorgen voor het opwekken van lawines door middel van helikopters en buizen. Inmiddels lijken de bussen weer te rijden in Sankt Anton. De wintersportliefhebbers kunnen zich dan ook hopelijk snel weer vrij op de pistes bewegen.