De nationale vlag is een van de belangrijkste symbolen die een land heeft. Welke vlag wordt gebruikt, staat in Afghanistan ter discussie na de machtsovername van de taliban. En die strijd wordt op veel plekken gevoerd: zélfs op jouw telefoon.

De vlag van Afghanistan die we nu kennen bestaat uit drie kleuren: zwart, wit en groen. Maar de taliban hebben hún vlag, wit van kleur en met daarop de islamitische geloofsbelijdenis, in het land uitgehangen.

De VN bepaalt

"In Afghanistan zal de witte vlag de komende tijd wapperen", voorspelt vlaggendeskundige Jos Poels van de Vereniging voor Nederlandse Vlaggenkunde. "Die was er al tijdens het vorige talibanbewind en toen werd de driekleurige Afghaanse vlag verboden."

Maar wie bepaalt of die nieuwe vlag wereldwijd wordt geaccepteerd? "De Verenigde Naties", antwoordt Poels. "Als de nieuwe vlag bij hun hoofdkantoor hangt, dan is die officieel." Het is onwaarschijnlijk dat dit met de taliban-vlag zal gebeuren: "De taliban zouden zich moeten aansluiten bij de VN én een meerderheid van de leden moet voor de nieuwe vlag zijn." De vorige keer toen de taliban aan de macht waren, is dit niet gebeurd.

Emojis

Er is nog een plek waar de Afghaanse vlag ter discussie kan komen te staan: de wereld van emojis. Voor elk land bestaat er namelijk één emoji van de vlag. Simpel, zou je zeggen, maar wat als er onenigheid is over welke vlag officieel is?

"Dan hakt het platform, dus bijvoorbeeld Apple of Google, de knoop door", vertelt emoji-expert Lilian Stolk. "Als het platform vindt dat de vlag veranderd is, dan zal een nieuwe versie op je toetsenbord verschijnen na de jaarlijkse update."

Een talibanstrijder wappert met de witte taliban-vlag

Maar één code per land

Maar dit gebeurt bijna nooit, benadrukt ze: "En als het wel gebeurt, duurt het lang voordat een verandering is doorgevoerd. Denk bijvoorbeeld aan de nieuwe LHBT-vlag, die nog steeds niet als emoji verkrijgbaar is."

"Voor elk land is er één vlag op je toetsenbord te vinden", vertelt de emojideskundige. "En voor elke emoji is er ook maar één code. Daarom kunnen voor Afghanistan niet de driekleurige én de witte vlag naast elkaar bestaan." Wat als de vlag toch vervangen wordt? "Dan verandert het design overal. Ook in oude berichten zal de driekleurige vlag plaats maken voor de witte taliban-vlag, omdat de code hetzelfde moet blijven. Maar het is zeer onwaarschijnlijk dat dit zal gebeuren."

Draagvlak is nodig

Daar zijn meerdere redenen voor. "Sowieso moeten de Verenigde Staten die nieuwe vlag erkennen, omdat de platformen meestal Amerikaans zijn", begint ze. "En zoals vlaggendeskundige Poels al aangaf, zal dat niet snel gaan gebeuren."

"Verder moet er genoeg draagvlak in de maatschappij zijn voor een nieuwe emoji. Denk bijvoorbeeld aan de verschillende kleuren die mens-emojis nu hebben: dat is iets wat kwam omdat het publiek vond dat elke huidskleur op het toetsenbord moest verschijnen."

China verbiedt Taiwanese vlag

Het Westen zal de taliban-vlag dus niet snel willen gebruiken. Maar hoe zit het met bondgenoten van het nieuwe Afghaanse regime? "Het zou kunnen dat zij de nieuwe vlag wel erkennen", vertelt vlaggenexpert Poels. Maar omdat Amerikaanse platformen bepalen welke emojis gelden, zullen die landen technisch gezien geen emoji van een nieuwe vlag kunnen maken.

Wat wel kan, is de driekleurige vlag online verbieden. Iets soortgelijks is eerder in China gebeurd. "Daar kun je de Taiwanese vlag niet gebruiken op Apple-apparaten", legt emoji-expert Stolk uit. "Op die manier zegt de overheid eigenlijk: 'Taiwan is geen apart land en hoort dus bij China.'"

Hier is de Taiwanese vlag nog wel te zien

Symbool voor hervorming

Mocht de driekleurige vlag ooit verdwijnen, dan kan dat voor veel Afghanen pijnlijk zijn. Zij gebruiken die nu als teken van hun nationaliteit. "Digitaal voel je met zo'n symbool dat er ook een plek voor jou is in de online wereld", zegt Stolk. Vlaggendeskundige Poels is het daarmee eens: "De driekleurige vlag is een symbool voor hervorming." De vlag is dan ook veel te zien, bijvoorbeeld bij protesten over de situatie in Afghanistan.

Buiten hun moederland hoeven Afghanen zich dus nog weinig zorgen te maken over het verdwijnen van hun vlag. Maar ook op de lange termijn denkt Poels dat de driekleurige vlag het zal winnen. "Sinds 1920 heeft Afghanistan elf verschillende vlaggen gehad en deze kwam elke keer weer terug", redeneert hij. "En de afgelopen 20 jaar is deze ook niet ter discussie gesteld door de bevolking."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.